Blog Cristel van de Ven (VZN)
Zzp en pensioen: 'Neem en houd het heft in eigen hand, regel het'
Wat heb jij als zelfstandig ondernemer geregeld voor je oude dag? Gebruik je de FOR (fiscale regeling om geld opzij te zetten voor later), heb je een lijfrenteverzekering of vastgoed dat je te zijner tijd kunt verkopen? Of is pensioen iets wat je voor je uit hebt geschoven? Je eerste opdrachten, je eerste factuur en je eerste goede klantreview op internet zijn vaak belangrijker. Maar volgens Cristel van de Ven is pensioen toch echt iets wat je aandacht behoeft.
Foto: Shutterstock.
Cristel van de Ven
Voorzitter Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) en eigenaar van Factor Vijf Organisatieontwikkeling
Als voorzitter van VZN schrijft Cristel van de Ven maandelijks een expertblog op deze website en duidt zij er regelmatig ontwikkelingen rondom zelfstandigen.
Meer weten over VZN: bezoek de website en download het manifest ‘Naar een volwaardige rechtspositie voor zelfstandigen in een toekomstbestendige arbeidsmarkt’ via: www.zelfstandigennederland.nl.
Voor veel zelfstandigen is pensioen niet het eerste waar ze aan denken wanneer ze beginnen met ondernemen. Maar: als zelfstandige bouw je niet automatisch pensioen op. Je moet er zelf voor zorgen. Anders heb je op latere leeftijd, wanneer je niet meer zelf inkomsten genereert, alleen recht op AOW. En dat is geen vetpot. Wanneer je als zelfstandige nu lekker verdient en gewend bent aan regelmatige vakanties en nieuwe schoenen (ik noem maar wat), loop je serieus risico dat je die levensstijl niet meer kunt voortzetten nadat je gestopt bent met werken.
Dat hoeft niet erg te zijn. Misschien heb je tegen die tijd je bucket lijst al wel geheel afgewerkt en verwacht je dan geen grote wensen meer te hebben. Of misschien is het pensioen van je partner toereikend voor jullie beiden. Weet wel dat bucket lists de neiging hebben om permanent aangevuld te worden, en dat partners kunnen verdwijnen. Een goede zelfstandig ondernemer kijkt daarom verder dan zijn of haar neus lang is, en legt op eigen wijze een potje aan voor later. Heb je dan nog iemand om dat potje mee te delen? Lekker toch.
Lees ook: Zelfstandigen moeten het wederom zelf maar zien te rooien
Verruiming jaarruimte pensioenopbouw
Momenteel debatteert de Tweede Kamer over de nieuwe pensioenwet. Deze Wet Toekomst Pensioenen richt zich op het pensioen van werknemers. Niet relevant voor zelfstandig ondernemers, zul je denken. Dat is niet helemaal het geval. De nieuwe Wet Toekomst Pensioenen regelt namelijk ook een verruiming van de jaarruimte die je als zelfstandig ondernemer kunt gebruiken voor pensioenopbouw via lijfrente.
Even leken zelfstandigen dubbel gestraft te worden doordat de afschaffing van de FOR en de verruiming van de jaarruimte qua timing niet meer parallel liepen, vanwege uitstel van invoering van de pensioenwet. Gelukkig zette minister Schouten dat, mede door onze lobby, snel recht. Nog beter zou het overigens zijn wanneer die jaarruimte breder benut zou kunnen worden. Dus niet alleen om geld opzij te zetten voor je oude dag, maar bijvoorbeeld ook voor een buffer bij ziekte of vraaguitval. Je hebt als zelfstandig ondernemer immers meer ondernemers- en sociale risico’s dan alleen pensioen.
Lees ook: Lastige, noodzakelijke ondernemersvragen die je als zelfstandige nú moeten willen stellen
Neem je pensioen serieus
Terwijl ik bovenstaande alinea schrijf, besef ik dat deze wellicht heel technisch en misschien zelfs saai of onbegrijpelijk klinkt, met al dat jargon. Dat gevoel ken ik. Voordat ik me als voorzitter van VZN met dit onderwerp ging bezighouden, deed ik braaf wat mijn accountant me adviseerde ten aanzien van mijn pensioen. Zo lang ik er zelf maar niet te veel tijd aan hoefde te besteden. Ik had wel betere dingen te doen, vond ik. Mijn website bijhouden bijvoorbeeld, of een nieuwe training ontwikkelen of klantcontacten opdoen tijdens een netwerkborrel.
En toch: neem je pensioen serieus. Regel iets voor jezelf. Voor de dagen die je je nu niet eens kunt voorstellen, wanneer je werkzame leven achter je ligt. Maak bijvoorbeeld een plan samen met een pensioenadviseur of jouw boekhouder. Of kijk eens naar de oplossingen van vernieuwende financiële dienstverleners die zich richten op het slim opzij zetten van geld voor latere en/of slechtere tijden.
Lees ook: Fiscaalvriendelijk voor het pensioen sparen: zo pak je dat aan
‘Teruggeduwd’ in klassieke pensioenfondsen
In Nederland is er geen pensioenplicht voor zelfstandigen. Alleen schilders zijn verplicht mee te doen in het pensioenfonds van hun sector, en zij zijn daar niet blij mee. Vanuit VZN vinden wij dat er vrijheid moet blijven voor zelfstandigen om pensioen op te bouwen op een manier die bij hen past. Als we dat als zelfstandigen massaal zelf regelen, lopen we niet het risico om te worden ‘teruggeduwd’ in klassieke pensioenfondsen die vaak niet goed aansluiten op de behoefte van zelfstandigen op onze arbeidsmarkt.
Dus, pensioen? Moet je doen! En dat geldt dus ook voor het afdekken van al die andere sociale en ondernemersrisico’s die je als zelfstandig ondernemer loopt. Neem en houd het heft in eigen handen en regel het.
