De kunst van authentiek ondernemerschap: creëer je eigen rol

Kies je als ondernemer je eigen pad? Of doe je wat er volgens jou door anderen van je wordt verwacht? Dat subtiele verschil kan de groei van jou én je bedrijf stagneren of juist een boost geven. Ik ben al jaren totaal gefascineerd door de vraag welke eigenschappen een ondernemer succesvol maken en welke juist niet. Het gaat natuurlijk altijd om een combinatie van factoren. Maar één aspect springt er, met name bij groei-ondernemers, toch uit. En dat is de manier waarop je als ondernemer jouw eigen rol invult.

Je kunt als ondernemer ongelooflijk veel verschil maken, je omgeving inspireren, groeien in de ruimste zin van het woord. Maar je kunt ook faliekant vastlopen, met je kop tegen de muur lopen, alles verliezen. Ik heb beide uitersten meegemaakt. Niet altijd leuk. Wel leerzaam: want juist je eigen rol en taakopvatting kan jouw organisatie maken of breken.

Funeste aannames

Een nogal onderschatte en vaak onderbelichte factor is dat ondernemers aannames doen over de invulling van hun rol. Vooral als het bedrijf groeit. Ze proberen zich bijvoorbeeld als manager te gedragen, omdat ze denken dat het zo hoort. Maar veel ondernemers halen daar totaal geen energie uit. Of ze gaan zich met processen bemoeien terwijl ze zelf de eersten zijn die zich daar niet aan houden, wat natuurlijk geen goed voorbeeld is voor je collega's.

Een andere vaak voorkomende variant is de ondernemer die ongelooflijk goed is bij klanten en daar vervolgens geen tijd meer voor heeft omdat alle tijd en energie wordt gelekt aan managementtaken die je prima kunt delegeren. Al deze voorbeelden zijn funest voor je eigen werkplezier, maar vaak ook voor je bedrijf. De kunst is juist om een rol voor jezelf te creëren die jouw talenten optimaal naar voren brengt terwijl je de aspecten waarop je energie lekt aan andere overlaat. En daar heb je, juist als ondernemer, alle ruimte voor.

Eigen koers

Als ondernemer heb je bij uitstek de vrijheid om je voortdurend aan te passen aan de uitdagingen van de tijd. Je onderneming is nooit af. En je blijft jezelf als ondernemer ontwikkelen. De vraag is dan ook niet zozeer hoe je jezelf laat meevoeren op deze reis, maar veel meer hoe je juist jóuw koers uitzet. Het allerleukste van ondernemen is namelijk dat er niemand is die jou vertelt wat je moet doen. Niemand is jouw baas. Dat ben je zelf. Je kunt het echt op jouw eigen manier doen. Door aannames te doen over je rol en te proberen aan verwachtingen van anderen te voldoen, kun je jezelf hierin in de weg zitten.

Lees ook: Cruciaal keerpunt: zo groei je van kleine aanstuurder naar leider

Het is dan ook niet zo gek dat ondernemers vaak het plezier verliezen in hun eigen, groeiende bedrijf, energie lekken op allerlei managementtaken, 'in hun bedrijf werken' in plaats van 'aan hun bedrijf'. De vraag begint met hoe je jezelf ziet, als ondernemer. Waar ben je goed in, waarvoor sta je écht 'in de fik' als je uit je bed stapt? Doe je waar je energie van krijgt en waar je goed in bent? Hoe wil je graag onthouden worden en ben je bezig die persoon te worden? En vul je je minder sterke kanten aan door mensen met aanvullende kwaliteiten om je heen te verzamelen?

Alles is mogelijk binnen je eigen bedrijf

Ik help met regelmaat ondernemers bij hun belangrijke keuzes. Zo begeleidde ik laatst korte tijd een ondernemer die in zijn snelgroeiende bedrijf steeds minder energie kreeg van zijn werk. Hij wilde stoppen, dacht aan zijn plafond te zitten, wilde het liefste alles verkopen en op wereldreis. Hij voelde zich belemmerd door zijn compagnons en was verveeld aan het raken in zijn rol. Maar toen ik met hem in gesprek ging, bleek dat alles wat hij wél wilde eigenlijk best mogelijk was binnen zijn bedrijf, mits hij een andere rol zou pakken. Minder manager, meer business-bouwer, meer inspirator.

Lees ook: Van willen vluchten naar groei: deze ondernemersles hielp Arko van Brakel

Een gesprek met zijn partners was natuurlijk een van mijn eerste adviezen, want hij had zijn wensen en dromen nooit gedeeld. Dat ze hem wellicht niet zouden steunen was dus een aanname. En inderdaad: ze bleken hem volledig te steunen in zijn dromen en doelen. Sterker nog: ze gingen ook zelf nadenken over hun rol en ambities! Het resultaat? De ondernemer gaat een paar maanden op wereldreis. Hij heeft een vervanger gevonden voor zijn huidige rol en komt na zijn reis terug in een nieuwe, veel vrijere rol, waardoor hij áán zijn business kan werken en minder in de business wordt gezogen.

Maar nog leuker is dat de ambitie en de drive bij hem en zijn partners volledig terug zijn: van frustratie over de dagelijkse routine en het gevoel 'we stoppen en gaan alles verkopen', is het geworden: we gaan groeien en over vijf jaar naar de beurs!

Turn-around

Eerlijk is eerlijk, zo’n turn-around maak ik ook bijna nooit mee. Het is dan ook een extreem getalenteerde ondernemer. Hij had maar een piepklein zetje nodig en ik denk dat hij het zonder mij ook had gered, eerlijk gezegd. Maar het begon wel met de belemmerende aanname over hoe succesvolle ondernemers en directeuren zich zouden moeten gedragen En aannames over wat zijn partners van hem verwachtten.

Lees ook: Waarom je juist wél dwarsliggers in je team moet hebben

Verrassend veel ondernemers hebben bijvoorbeeld de belemmerende overtuiging, (of liever: angst) dat ze gaan veranderen, arrogant en onaardig worden (of worden gevonden), of onmenselijk als ze financieel succes hebben. Ze willen bijvoorbeeld geen poenige patser worden als ze succes hebben. Grappig genoeg zit deze blokkade verrassend veel ondernemers in de weg. Maar dat stereotype hoeft natuurlijk helemaal niet op jou van toepassing te zijn!

Ouderwetse bullebak

Assumptions are the mother of all fuckups, is een wijsheid die nogal treffend is in deze context. We denken vaak dat het stereotype van een directeur een persoon is die alle beslissingen neemt, bij de meeste details een controlerende rol heeft, zijn mensen controleert, soms zelfs als een ouderwetse bullebak (m/v!) die vooral zichzelf verrijkt en geen rekening houdt met zijn omgeving.

Deze micromanagement aanpak is dan ook een valkuil waar veel ondernemers in trappen. Ze raken verstrikt in de dagelijkse operaties, vergeten hun grotere visie en laten hun unieke talenten onbenut. Bovendien organiseren ze hierdoor onbedoeld dat ze de talenten van hun mensen niet meer zien en worden daardoor voortdurend bevestigd in hun idee dat ze alles zelf moeten doen. Want niemand trekt bij zo’n baas zijn mond nog open….

Lees ook: Ben jij een leider, of een pestkop?

Meer eigenaarschap, initiatief en plezier

Dit principe geldt evengoed voor managers, of teamleads. Of voor directeuren die geen eigenaar zijn van hun organisatie. Want waarom zou je wel energie lekken, of doen waar je niet goed in bent, als je voor een werkgever werkt? Je krijgt meer eigenaarschap, initiatief en plezier in je organisatie als je aannames over je rol loslaat en doet waar je goed in bent, zelfs als je geen ondernemer bent.

Door te doen waar je goed in bent, te vertrouwen op je team en hun talenten te benutten, creëer je een omgeving waarin iedereen doet waar hij goed in is. Waarbij je met meer plezier, meer werk verzet krijgt, met minder mensen. Als bonus hoef je tegelijkertijd minder moeite te doen om nieuwe mensen te vinden, want iedereen wil bij zo’n bedrijf werken! Niet onhandig bij een krappe arbeidsmarkt.

De essentie van leiderschap en ondernemerschap

Ik merk bij de trainingen die ik geef dat dit een hardnekkig probleem is. Zo gaf ik recent een leiderschapsprogramma bij een middelgrote financiële dienstverlener. Ook hier deden veel managers de aanname dat ze hun rol op een bepaalde, ouderwetse manier moesten invullen. Maar dat bleek niet zo te zijn. De directie gaf hen veel meer ruimte en vertrouwen dan ze dachten waardoor ze meer uit hun teams en meer uit zichzelf konden halen.

Door te focussen op wat je echt goed kunt, creëer je ruimte voor je team om te schitteren. Je bevrijdt jezelf van de ketenen van micromanagement, wat niet alleen je eigen werkplezier verhoogt, maar ook dat van je team. Een gelukkig team is een productief team. En een productief team is de groeimotor voor elk bedrijf.

Lees ook: Deze 7 eigenschappen kenmerken een topondernemer: behoor jij tot die buitencategorie?

Dus, lieve ondernemers (en managers!), het is tijd om de teugels een beetje te laten vieren. Het is tijd om authentiek te zijn, om je ware kracht als ondernemer te omarmen en te doen waar je echt goed in bent. Door "aan je bedrijf te werken” in plaats van "in je bedrijf", geef je jezelf en je team de vrijheid om te schitteren. Dan heb je de ware essentie van leiderschap en ondernemerschap aardig te pakken. En wordt jij de persoon die je altijd al had willen zijn.