Oproep aan familiebedrijven met overdracht-haast: vergeet de waarde van familie niet!

Ik kan me best voorstellen dat de versobering van de regeling druk geeft. Niemand wil meer betalen dan nodig is, dus als snel handelen geld oplevert, zou ik dat ook doen. Toch wil ik naast de waarde van geld vooral ook op de waarde van familie wijzen. Het leven bestaat uit zoveel meer dan geld alleen en veel wat van waarde is, kunnen we niet in euro’s uitdrukken. Ik zou willen dat het kon, dat zou mijn werk gelijk wat concreter maken. Vooral ondernemers vinden het wel fijn als een (coach)resultaat in een bedrag uitgedrukt kan worden. Wat is bijvoorbeeld een goede band met je kinderen waard? Wat is het behoud van het bedrijf voor de familie waard? Wat is het waard dat broer en zus nog door een deur kunnen? Lastig om in geld uit te drukken, al kan ruzie in de familie zeker voor financiële schade zorgen.

Balans tussen familie en bedrijf

Dagelijks werk ik met de balans tussen families en hun bedrijven, tussen privé en zakelijk. Dus ik weet dat ondernemers echt wel het beste willen voor hun familie, ze weten heel goed dat de harmonie in het gezin van waarde is. De focus bij het ondernemerschap ligt alleen al snel -logischerwijs- op het zakelijke gedeelte, de financiën en overnameconstructies. Hoewel dat tastbaar en concreet lijkt, moet de familie daar wel op een constructieve en open manier in worden meegenomen. Vergeet niet dat op het familiale vlak eigenlijk de meeste ‘winst’ valt te behalen. Zorg dus voor een gezonde balans tussen familie en bedrijf, gevoel en ratio of zeg familierelaties en geld.

Start eens met het stellen van een vraag over de toekomst

Ik daag ondernemers altijd uit om vooral niet teveel voor de kinderen te gaan denken. Start eens met het stellen van een vraag over de toekomst. Iedereen wil graag gehoord worden, je zou het een universele wet kunnen noemen. Bovendien bied je zo de ruimte om onuitgesproken verwachtingen ten aanzien van de bedrijfsopvolging boven tafel te krijgen. Valse verwachtingen zijn een bron voor teleurstelling. En teleurstelling is brandstof voor boosheid. Verwachtingen is maar één onderwerp van het gesprek over opvolging. Er zijn er nog veel meer, denk aan tijd, geduld, erkenning of samenwerking.

Niet poetsen maar lullen

Als het gesprek met je kinderen of andere familieleden niet lekker loopt, dan is daar een reden voor. Soms voelt iets niet goed en is de reden daarvoor niet direct te duiden. Dat kan zich uiten in weerstand of bijvoorbeeld in uitstelgedrag. Het risico is dat het moeilijke gesprek maar niet gevoerd wordt. Als emoties genegeerd worden, krijgen ze de kans om een eigen leven te gaan leiden. Bij de veel familiebedrijven heerst een ‘niet lullen maar poetsen’-cultuur. Soms is het echter beter om dat toch even andersom te doen. En als dat niet lukt, dan bestaat daar dus hulp voor.

Elke week hoor ik weleens een verbaasde reactie op het bestaan van mijn beroep coach voor familiebedrijven

Ik zit natuurlijk in de bubbel waarin aandacht voor de emotionele kant heel vanzelfsprekend is. Het is mijn werk. Toch ben ik me ervan bewust dat mijn werk tamelijk onbekend is. Elke week hoor ik weleens een verbaasde reactie op het bestaan van mijn beroep coach voor familiebedrijven. Ik begeleid families vanuit het perspectief van opvolger(s), juist om het juiste gesprek op gang te krijgen. Een accountant, belastingadviseur of wat voor overnameadviseur dan ook, behartigt vooral het belang van de overdragende ondernemer.

Lees ook: Generatiekloof familiebedrijven: ‘Kinderen willen zaak wel overnemen, maar anders werken’

Dus mocht je de druk voelen om snel iets te beslissen ten aanzien van de bedrijfsopvolging omdat de BOR-regeling op losse schroeven staat, denk dan even aan die dunne lijn tussen familie en bedrijf en aan het belang van een gezonde balans. Win vooral goed financieel en fiscaal advies in, maar heb ook aandacht -eventueel met hulp- voor je familie.