Wanneer moet je bijverdiensten opgeven voor de belasting?

Wat je moet weten over bijverdiensten:

1. Wat verstaat de Belastingdienst onder bijverdiensten?
2. Wanneer moet je die inkomsten opgeven?
3. Hoe controleert de Belastingdienst bijverdiensten?
4. Hoe moet je neveninkomsten opgeven?
5. Mag je ook kosten aftrekken?

Een schilderklusje, knipbeurt, oppassen, bijles: er zijn genoeg mensen die naast hun gewone werk wat geld bijverdienen. Ook online zijn er mogelijkheden te over om extra inkomen te genereren, bijvoorbeeld met een webshop of een levendig handeltje op Marktplaats. Maar wat zijn de fiscale spelregels voor dit soort inkomsten? Vijf vragen en antwoorden.

1. Wat verstaat de Belastingdienst onder bijverdiensten?

Als je naast je vaste werk of uitkering op een andere manier geld verdient (een bron van inkomen hebt), ben je voor de Belastingdienst een zogeheten 'resultaatgenieter'. Je verricht dan werkzaamheden die rendabel zijn, zonder dat direct sprake is van ondernemerschap of een dienstbetrekking.

2. Wanneer moet je die inkomsten opgeven?

De hamvraag is natuurlijk: moet je die extra inkomsten opgeven bij de fiscus? Dat hangt af van twee vragen: maak je winst en was dat ook het doel van de inspanning?

Als de vergoeding slechts de kosten dekt, is het simpel. Dan is er geen sprake van winst en zijn de extra werkzaamheden niet belastbaar. Maar als je doelbewust handel drijft, bijvoorbeeld door op grote schaal lampen in te kopen om met winst door te verkopen, dan moet je die inkomsten opgeven.

3. Hoe controleert de Belastingdienst bijverdiensten?

Voor de Belastingdienst is de financiële handel en wandel van bijverdiensten lastig na te gaan. Dus waarom zou je dat extra geld niet gewoon zwart in je zak steken? ,,De verantwoordelijkheid voor het doen van een juiste aangifte ligt bij de indiener'', kaatst Daphne van Kollenburg, woordvoerder van het ministerie van Financiën de bal terug. ,,Als er sprake is van een bron van inkomen, moet je daarvan aangifte doen. De Belastingdienst gaat ervan uit dat je zelf bepaalt of er sprake is van inkomsten die je zou moeten opgeven."

Inkomsten Airbnb

Controle op bijvoorbeeld verhuur via Airbnb of verkoop via Marktplaats loopt mee in het gewone toezicht van de Belastingdienst. Met andere woorden, wanneer je daarmee een bron van inkomen hebt, dien je dat in je aangifte te vermelden. Maar er wordt niet apart bijgehouden of er inderdaad inkomsten uit bijvoorbeeld Airbnb zijn. ,,We beschikken namelijk niet over specifiekere informatie'', zegt Van Kollenburg. ,,De Belastingdienst zoekt daarom samenwerking met partijen als verhuurplatforms, gemeenten en woningcorporaties om gegevens uit te wisselen. Dat moet ertoe leiden dat de dienst over voldoende informatie beschikt om de inkomsten uit verhuur op te nemen in de vooraf ingevulde aangifte."

In de toekomst zullen inkomsten uit bijvoorbeeld Airbnb dus mogelijk wél automatisch onderdeel zijn van je belastingaangifte. De Belastingdienst vergroot dus de voorkennis, om op voorhand al meer informatie over je inkomsten in de aangifte mee te nemen.

Legt de fiscus boetes op als inkomsten niet zorgvuldig zijn opgegeven? Van Kollenburg: ,,Dat hangt af van de feiten en omstandigheden. Dat is maatwerk. Als er sprake is van boetes, gelden daarvoor de normale wettelijke percentages. Afhankelijk van onder meer de verwijtbaarheid en de hoogte van de niet aangegeven inkomsten, kan de boete oplopen tot maximaal 50 procent van het gecorrigeerde belastingbedrag.''

4. Hoe moet je die neveninkomsten opgeven?

Hoe de inkomsten meegerekend worden, hangt af van de situatie en kun je checken bij je aangifte (mijn belastingdienst). In geval van bijverdiensten via Airbnb van de eigen koopwoning moet je bijvoorbeeld 70 procent van de huurinkomsten opgeven als 'inkomsten uit tijdelijke verhuur', terwijl dat bij een huurwoning valt onder 'inkomsten uit overige werkzaamheden'.

Van Kollenburg wijst daarom op een aangiftechecklist op de site van de Belastingdienst. ,,Met deze checklist kunnen veelgemaakte fouten in de aangifte worden voorkomen door vooraf per onderwerp te bekijken waar goed op moet worden gelet.''

Belangrijk: wie een uitkering krijgt, heeft een informatieplicht over álle werkzaamheden, inclusief klusjes en vrijwilligerswerk. Als je naast een uitkering extra inkomen hebt of zelfs onbetaald werk doet, moet je dat verplicht doorgeven. De instantie bepaalt per geval of het soort werk, de gewerkte uren of de inkomsten gevolgen hebben voor de uitkering. Ook verschilt de belastingafdracht van bijverdiensten per uitkering.

Bijverdiensten

Over die verdiensten (het 'resultaat') moet je inkomstenbelasting betalen. Ben je voor die bijverdiensten niet in loondienst of verricht je ze niet voor je onderneming? Dan moet je ze opgeven in de aangifte inkomstenbelasting, bij 'Inkomsten uit overig werk'. Voorbeelden van bijverdiensten zijn naast genoemde klussen ook vergoedingen voor een krantenwijk, het geven van cursussen of lezingen en het schrijven van artikelen.

Hoe word ik rijk

Een veelgezochte term op Google is "Hoe word ik rijk". Of de zoekmachine een duidelijk antwoord geeft is nog maar de vraag, maar dát er tal van mogelijkheden zijn om geld te verdienen in de interneteconomie, staat buiten kijf. In onze digitale wereld is bijverdienen immers steeds gemakkelijker. Dankzij de bekende online kraampjes is er niet zo veel dat je niet via internet kunt kopen of verkopen. En voor elk denkbare dienst is er wel een website of app. Verhuur je appartement tijdens je vakantie via Airbnb of bied je auto aan op SnappCar.

Marktplaats inkomsten

Als je een enkele lamp die je niet leuk meer vindt op Marktplaats van de hand doet, is daar natuurlijk geen sprake van. Dat hoef je niet op te geven. Maar wat als je met enige regelmaat spullen van de hand doet of je diensten aanbiedt? Welnu, de Belastingdienst kijkt niet naar de omvang van de opbrengst. Bepalend of inkomsten moeten worden opgegeven, is of er sprake is van een bron van inkomen.

Er is sprake van een bron van inkomen als het doel is om voordeel te halen uit de verkoop of verhuur van de producten of te leveren diensten. Zijn de verdiensten hoger dan de kosten en lever je de producten of diensten met enige regelmaat, dan horen de inkomsten in de aangifte te worden gemeld.

Vrijwilligerswerk

Daarbij geldt geen concreet bedrag dat belastingvrij mag worden beschouwd, tenzij sprake is van vrijwilligerswerk. Dat is namelijk belastingvrij tot maximaal 4,50 euro per uur (of als je jonger bent dan 23: maximaal 2,50 per uur), maximaal 150 euro per maand of maximaal 1.500 euro per jaar.

De Belastingdienst geeft zelf het volgende voorbeeld. Stel, je doet een jaargang Donald Ducks van de hand voor een bedrag van 52 euro. Je doet dit maar één keer en verdient er dus maar één keer geld mee. Daar hoef je dan geen belasting over te betalen. Maar is er meer vraag en ga je zelfs stripboeken inkopen om met winst door te verkopen, dan handel je vaker en doelbewust. In dat geval moet je over deze inkomsten wel belasting betalen.

5. Mag je ook kosten aftrekken?

Kosten die je maakt voor extra inkomsten zijn aftrekbaar. Wanneer kosten en opbrengsten gezamenlijk leiden tot een negatief resultaat, hoef je überhaupt niets op te geven. Je maakt immers geen winst, wat een voorwaarde is voor aangifte.

Aftrekbaar van bijvoorbeeld ontvangen huuropbrengst via Airbnb zijn de bedragen die rechtstreeks samenhangen met het tijdelijk verhuren van (het deel van) de woning, zoals kosten van gas-, water- en elektriciteitsgebruik door de huurder, eventuele kosten van aan de huurder verleende diensten (zoals schoonmaak en verstrekking linnengoed), advertentiekosten, bemiddelingskosten aan een verhuurbureau en reiskosten die je in dit verband eventueel hebt gemaakt.

Als 'resultaatgenieter' ben je in tegenstelling tot ondernemers overigens niet verplicht om een administratie bij te houden van opbrengsten en kosten. Maar je moet die gegevens bij een eventuele controle echter wel kunnen laten zien. Bewaar dus wel je bonnetjes.

Ondernemerscheck

Tip: Wie twijfelt of je dermate veel bijverdient dat er mogelijk sprake is van ondernemerschap, doet er goed aan de ondernemerscheck in te vullen. Dat gaat namelijk wat verder dan bijverdienen, en is afhankelijk van zaken als continuïteit, zelfstandigheid en ondernemersrisico. Kijk daarvoor op belastingdienst-ondernemerscheck.nl.

Eurojackpot

Heb je de eurojackpot of een andere loterij, kansspel of een prijsvraag gewonnen? Als de prijs minder dan 449 euro is, dan hoef je geen kansspelbelasting te betalen. Behalve als het gaat om een prijs bij een kansspel op internet. Heb je meer dan 449 euro gewonnen in een Nederlands kansspel? Dan moet je kansspelbelasting betalen over de hele prijs. Dat hoef je tevens niet zélf te doen. "De Nederlandse organisator doet aangifte - en betaalt de kansspelbelasting voor u. Omdat de organisatie de belasting betaalt, is uw nettoprijs meestal lager. In 2018 en 2019 is de kansspelbelasting 30,1%. Voorbeelden van kansspelen zijn: loterijen, zoals de Staatsloterij of Postcodeloterij pokerspelen puzzels bingo's weddenschappen casinospelen, zoals roulette en blackjack kansspelen met een kansspelautomaat", zegt de Belastingdienst.

6. Wat gebeurt er als je die bijverdiensten niet of niet allemaal opgeeft?

Wanneer je je bijverdiensten niet volledig opgeeft bij de Belastingdienst kun je een boete krijgen. Dit is altijd over een percentage van het bedrag dat je niet of niet volledig hebt opgegeven. Hieronder staan verschillende richtlijnen voor de boete, of je deze ook echt krijgt is afhankelijk van de inschatting van de belastinginspecteur. Deze kan dus afwijken van de boetes, zowel omhoog als omlaag.

• Bij opzettelijk verzwegen inkomsten is de boete 50 procent van de niet opgegeven inkomsten
  • Bij opzettelijk verzwegen inkomen uit sparen en beleggen is dit 150 procent
• Bij grove schuld aan het niet opgeven is de boete 25 procent van de niet opgegeven inkomsten
  • Bij grove schuld aan het niet opgeven van inkomsten uit sparen en beleggen is dat 75 procent