Pionier De Bolster: met Broccoli sharefunding naar toekomstbestendige landbouw

,,Ik droom van een toekomstbestendige landbouw. En die is 100 procent biologisch’’, begint algemeen directeur Frank Vosselman van de zadenproducent uit Epe. Hij kan zich de geur van de oude gifkast van zijn opa nog goed herinneren. Dat was in de periode dat zijn vader had besloten om biologische zaden te produceren. En dat betekende: alle chemische middelen d’r uit. ,,Ik was nog een kind. Bij die overgang naar bio kwamen we die kast met rotzooi tegen. Toen mijn vader de deurtjes opende, kwam er een enorme stank op ons af. Dat moment zal ik nooit vergeten.’’

Huidig landbouwsysteem niet goed voor makers, eters en planeet

Frank heeft het niet op chemische bestrijdingsmiddelen, pesticiden, kunstmest en genetische modificatie. Het zijn echter typische kenmerken van het huidige landbouwsysteem. En dat systeem is volgens hem niet goed voor de makers, voor de eters en voor de planeet. Fossiele bronnen zijn eindig, de biodiversiteit is drastisch afgenomen, er zit gif in de meeste groenten en fruit, de voedingswaarde van gewassen is minder geworden, de bodem raakt uitgeput. En zo kan Frank nog wel een paar nare gevolgen van het huidige landbouwsysteem opnoemen.

Parkinson en pesticiden in de landbouw

De gevolgen van het gebruik van pesticiden heeft hem (en de rest van de familie) ook persoonlijk geraakt. ,,Mijn opa is overleden aan de gevolgen van Parkinson. Ken je Bas Bloem, die neuroloog? Volgens hem is de link tussen Parkinson en de langdurige blootstelling aan chemische gewasbestrijding evident. Ik ken meer mensen in de tuinbouwbranche die Parkinson hebben gekregen. Over het verband wordt steeds meer bekend. Met De Bolster willen we laten zien dat je ook zonder die rotzooi kan."

,,Het is inderdaad een andere manier van werken. En er gaat wel eens wat mis, maar ik geloof er heilig in dat het de enige manier voor een toekomstbestendige landbouw is, waarbij we juist samenwerken met de natuur in plaats van daar tegenin te gaan. Ik gun iedereen gezonde groenten. Dus zonder gif.’’

Op dit moment wordt slechts 4 procent van het Nederlandse landbouwoppervlak gebruikt voor biologische landbouw. Bar weinig, beaamt Frank. Maar er gloort hoop: het kabinet wil naar 15 procent in 2030. Een zeer haalbaar doel, want een land als Oostenrijk zit nu al op 26 procent biolandbouw. Het ministerie van LNV maakte eerder deze maand bekend dat er voor 2023 en 2024 26 miljoen euro uit het transitiefonds beschikbaar komt om de biologische landbouw te versterken.

De Bolster: van Groningen naar Epe

De geschiedenis van het familiebedrijf begint bij opa Vosselman, die in 1945 een boerderij laat bouwen aan de Oude Oenerweg 13 in Epe. De Bolster is op hetzelfde adres gevestigd, de boerderij staat er nog steeds. ,,Mijn opa begon een gemengd bedrijf. Toen mijn vader het overnam, werd het een biologisch groentebedrijf: een tuinderij met winkel. Op mijn zeventiende kwam de vraag of ik het op termijn wilde overnemen, maar dat zag ik aanvankelijk niet zo zitten. Mijn vader werkte van zonsopgang tot zonsondergang, bleef altijd binnen de vier hoeken van het land. Ik zag een bredere horizon en ging technische bedrijfskunde in Eindhoven studeren, maar bleef wel nauw betrokken bij het bedrijf."

,,In 2007 ben ik uiteindelijk toch eigenaar geworden, maar met de tuinderij en winkel zijn we gestopt: we verlegden de focus naar veredelen van 100 procent biologische groenterassen. Niet zo gek, want mijn vader is van origine plantenveredelaar. Ik vond het veredelen ook een interessante tak van sport, mede vanuit internationaal oogpunt. Het zijn langdurige trajecten, maar je kunt wel het verschil maken. In die periode hebben we De Bolster overgenomen. De zaden van De Bolster werden onder meer verkocht in natuurvoedingswinkels. We hebben dat bedrijf van Groningen naar Epe gehaald.’’

De Bolster produceert 330 rassen

Met 100 procent biologische zaden ondersteunt De Bolster anno 2023 telers in binnen- en buitenland met de beste rassen voor een succesvolle biologische teelt. Het bedrijf produceert ruim 330 rassen voor professionele telers, zaadbedrijven, retailers en hobbytuinders. Samen met broer Maarten en Patrick Hoogendoorn is Frank eigenaar van het groeiende familiebedrijf met ruim zestig medewerkers op de loonlijst.

Sharefunding via Broccoli van Derrick Neleman

Om de beoogde kapitaaldoelstelling van minimaal 3 miljoen euro binnen te halen, heeft De Bolster gekozen voor sharefunding platform Broccoli, mede opgezet door Derrick Neleman, producent van biologische wijnen en in 2020 gekozen tot meest inspirerende ondernemer van het jaar.

Frank: ,,Via sharefunding had ik al een beetje geïnvesteerd in andere bedrijven, ook in Neleman. Dus ik kende het principe. Ik heb Derrick ook opgezocht in Spanje, om met eigen ogen te kijken hoe hij er zo’n mooi bedrijf van heeft gemaakt. Wat ik mooi vind aan sharefunding, is dat onze medewerkers nu ook kunnen participeren. Een aantal medewerkers had eerder al aangegeven dat ze graag voor een deel eigenaar wilde worden, maar het leek ons te veel rompslomp: je zou voor kleine plukjes naar de notaris moeten."

,,Sharefunding is ideaal, want via het platform kun je alles digitaal regelen, denk aan administratie. En je hoeft niet langs de notaris. Er ontstaat een soort community en dat is mooi, want het is onze ambitie om steeds meer mensen te betrekken in de beweging naar toekomstbestendige landbouw. Juist samen kunnen we op steeds grotere schaal laten zien dat biologisch kan en hoe het kan.’’

De Bolster binnen een avond al op 1,5 miljoen euro

Niet alleen medewerkers zijn enthousiast, maar ook andere mensen die betrokken zijn bij het bedrijf tonen belangstelling voor het kopen van een certificaat. Dit certificaat kun je beschouwen als een aandeel, aldus Frank: ,,Via onze website konden mensen reserveren. Geloof het of niet, maar binnen een avond zaten we al op 1.5 miljoen. En toen de sharefunding daadwerkelijk live ging, werd dat bedrag binnen enkele uren verzilverd. Het geeft wel aan dat de belangstelling enorm is. Daaruit blijkt dat we een flinke achterban hebben die in onze missie geloven.’’

Meer middelen voor toekomstbestendige landbouw

Met de beoogde kapitaaldoelstelling wil De Bolster de werkcapaciteit uitbreiden: meer machines, meer mensen, meer ruimte. Een groot deel zal naar R&D van veredelingsprogramma’s gaan. ,,We zijn nu bijvoorbeeld bezig met de ontwikkeling van onderstammen van paprika’s. Niet-biologische paprika’s worden geteeld op steenwol, biologische paprika’s in de volle grond. Dat vraagt om een ander wortelgestel met een andere resistentie. Met die ontwikkeling boeken we nu al succes.’’

Ook zijn er nieuwe machines nodig voor zaadschoning en kwaliteitsverbetering van rassen. ,,Bij zaadschoning worden de onkruidzaden er uit gehaald. Met zo’n machine scheidt je dus het kaf van het koren. Ook zijn we bezig met artificial intelligence: er is een techniek die ‘ziet’ of zaden kiemen of juist niet. De zaden die niet kiemen, worden er uit gehaald. Het zijn dure machines, maar broodnodig als we willen opschalen.’’