,,Eigenlijk wilde ik de botenbouw in of architect worden”, vertelt Robbert. ,,Ik ben opgegroeid vlakbij een bedrijf dat prachtige boten maakte voor rijke mensen. Dat vond ik fantastisch!” Het loopt anders. Via zijn broer komt hij in de horeca terecht, wat ertoe leidt dat Robbert ervoor kiest de hotelschool te gaan doen. Als hij klaar is, weet hij dat het niet zijn roeping is. Mountainbiken is op dat moment zijn lust en zijn leven en dus vestigt hij zich in München, waar hij stage heeft gelopen en een meisje heeft leren kennen. Met de Alpen om de hoek geniet hij van fietsen. ,,Van het fietsen én van het object ‘de fiets’”, licht hij toe. Want, samen met zijn vriendin en een vriend, de eveneens in München wonende Portugees Henrique Frade Santos, begint hij in 1991 een mountainbikewinkel. ,,Mijn leven bestond uit praten over mountainbikes en daarnaast mountainbiken in de zomer, snowboarden in de winter”, herinnert Robbert zich. ,,Ik was bloedfanatiek, dus na vijf jaar had ik een kapotte knie van al dat snowboarden en geen vriendin meer, want die paste niet in dat rijtje. Dat was van haar wel een goede keuze, hoor.”
Ondernemersles 1: als je het moet uitleggen is het nog geen slecht idee
Rutgrink richtte Santos Bikes op in 1996. ,,Ik dacht, ik ga een fietsenmerk beginnen op de manier die ik zelf graag in de winkel gezien zou hebben, en dan zit iedereen daarop te wachten”, lacht Robbert. Dat bleek in eerste instantie zo makkelijk nog niet. Hij moest zijn concept vaak uitleggen.
Toch zette hij door. Hij bedacht een fiets als maatpak. Als voorbeeld noemt Robbert twee klanten: een oud-tienkamper, een kop groter dan hij en meer dan 100 kilo. En een sportieve vrouw van rond de 1 meter 55. ,,Iedereen snapt dat die twee mensen niet op dezelfde fiets kunnen rijden, dus wat ga je dan doen? Dan ga je de ene fiets een beetje aanpassen, dan heeft hij het naar zijn zin, en dan ga je de andere fiets een beetje aanpassen, zodat zij het meer naar haar zin heeft.” Daarmee werd Santos het eerste fietsmerk in Nederland dat volledige customization aanbiedt.
Ondernemersles 2: blijf jezelf de waarom-vraag stellen
Rutgrink beschrijft hoe partijen, mensen en bedrijven zich blijven ontwikkelen. ,,Dat is helemaal niet erg, maar je moet wel meeveranderen.” Hij beschrijft hoe hij dat deed, en doet: ,,In de [fietsen]winkel waren er heel veel dingen die ik raar vond. Waarbij ik me afvroeg ‘waarom doen we dat nou zo?’”
Als het team iets ontdekt dat niet goed werkt en beter kan, gaat Santos daarmee zelf aan de slag. ,,Soms levert dat iets kleins op zoals een nieuw kabelhoudertje, andere keren is het veel groter, zoals de riemaandrijving. Vaak zijn het juist die kleine stapjes die zo leuk zijn. We maken geen bouwpakket, nee, we maken onze eigen legosteentjes.”
Ondernemersles 3: werk samen met bedrijven die jou begrijpen
Santos werd lange tijd niet altijd door z’n klanten begrepen. ,,Vaak zeiden klanten ‘stuur maar even een prijslijst’”, lacht Robbert. ,,Maar die hadden wij helemaal niet. Een fiets samenstellen via het internet, in een tijd dat postorderbedrijven nog helemaal niet bestonden, dat was heel vernieuwend.”
Hij kwam in contact met Soeterbroek, die met Harborn software ontwikkelde voor Santos. Harborn bouwde de eerste customizer voor het bedrijf. Rutgrink is blij met de samenwerking, omdat de twee bedrijven in visie en werkwijze bij elkaar passen. Hij legt uit: ,,Uiteindelijk gaat het erom dat we iets doen wat alle stakeholders happy maakt: mijn leveranciers, onszelf, mijn klanten en de consument. Die vier zijn voor mij allemaal belangrijk. Dat betekent niet dat je niet op een andere manier zaken kunt doen, maar ik doe het graag zo. Ik hanteer zakelijk het systeem dat volgens mij iedereen privé ook graag hanteert.”
Inspirerende ondernemers om lessen van te leren: daar is oprichter Jeroen Soeterbroek van Harborn naar op zoek. Hij interviewt collega-ondernemers over wat hen succesvol maakt.Het brein achter de pontons van de Red Bull Air Race: vijf ondernemerslessen van Marko van Es
Ondernemersles 4: doe waar je goed in bent, juist als dat afwijkt
,,Mensen zeggen weleens dat we fietsen maken voor de elite,” vertelt Rutgrink. ,,En ze begrijpen ook niet altijd onze keuzes. Deels voel ik me dus wel verplicht om dat uit te leggen en deels denk ik: als je banketbakker bent ga je ook geen fabriekspistoletjes van vijftig cent per zak verkopen. Dat doet namelijk je buurman en dat is de supermarkt. Dat maakt jou nog geen elite. Nee, je doet gewoon waar je -hopelijk- heel goed in bent.”
Bij Santos maakt elke monteur een fiets van begin tot eind, en met de hand. De custom tourfietsen van het merk zijn er vanaf zevenduizend euro. Duur? ,,Dat hangt ervan af”, verklaart Rutgrink. ,,De één betaalt duizend euro voor een telefoon om een jaar mee te bellen, de ander zevenduizend voor een fiets die een leven lang meegaat.”
Robbert vertelt hoe zijn eerste drijfveer altijd is dat hij plezier heeft in wat hij doet. Zo ook met de ontwikkeling van de bakfiets, dat hij omschrijft als ‘het maken van zijn eigen kerstcadeau.’ Hij lacht. ,,Soms zeggen mensen ‘jullie maken toch vakantiefietsen?’ Maar we maken ook elektrische fietsen en nu dus een bakfiets. Als er maar markt voor is, een businessmodel voor is en als wij het maar kunnen. En als we het dan ook nog een beetje leuk vinden, dan hebben we een hele interessante mix.”
,,Kwaliteit is bij andere merken niet altijd belangrijk genoeg. Dat vind ik storend, dus doe ik dat anders. En het liefst natuurlijk ook nog mooi. Ik zeg altijd: goed moet en mooi mag, maar ik heb liever goed en mooi dan goed en lelijk. Want op mooi word je verliefd.” Robbert grijnst. ,,Ik vind een roze frame met een roze Rohloff-naaf niet mooi, maar als dat past bij wie jij bent, dan is dat toch fantastisch?”
Ondernemersles 5: doe het niet als je er niet blij van wordt
Zelf doet Robbert alles voor zijn bedrijf. ,,Mijn vrouw zegt weleens dat ik leef op adrenaline, en ik denk dat dat klopt”, aldus Robbert. ,,Ik ben nu met die bakfiets bezig, regelmatig nog rond drie, vier uur ’s nachts. Dan wordt het soms wel een beetje veel. Maar ik zou het niet doen als ik er niet blij van werd. Voor mij is het een avontuur.”
Lees het uitgebreidere interview met Robbert Rutgrink van Santos op de website van Harborn of lees het vorige artikel Marko van Es van Aqua Events.