Consumenten, producenten en ondernemers willen steeds meer weten over hun producten. Van welk materiaal is deze tas gemaakt? Door wie is deze broek gemaakt? Zitten er plantaardige ingrediënten in dit product en wat is eigenlijk de houdbaarheidsdatum? Deze informatie is, als je goed zoekt, soms online te vinden, maar dat geldt lang niet voor alle vragen. De oplossing is maar een paar centimeter groot en staat op steeds meer producten: de QR-code.
Mei is de duurzaamheidsmaand bij De Ondernemer. Daarom zul je deze maand bovengemiddeld veel artikelen lezen rondom dit thema.
Van lineaire naar duurzame economie met de QR-code
Naast nieuwsgierigheid is er nóg een reden voor alle vragen - en de wens van bedrijven om de consument van alle antwoorden te voorzien: de wil en (lichte) dwang om duurzamer te ondernemen. „We komen uit een lineaire economie en we gaan steeds meer naar een duurzame economie”, vertelt Bram Broeks, Chief Business Development & Customer Relations bij GS1. De non-profitorganisatie is wereldwijd gericht op het ontwerp en de invoering van standaarden op het gebied van elektronische communicatie tussen bedrijven. Voorheen was het alleen bekend van de barcode op producten, nu ook van de QR-code.
Er is een steeds groter tekort aan resources. Grondstoffen aan de ene kant, maar ook mensen aan de andere kant
Bram Broeks GS1
„We merken met elkaar dat er een steeds groter tekort is aan resources. Grondstoffen aan de ene kant, maar ook mensen aan de andere kant. De QR-code gaat ons van veel informatie voorzien en de circulaire economie versnellen”, zegt Broeks. Want waar de traditionele barcode nu nog niet door iedereen gescand kan worden, is dat met de QR-code wel het geval. „Van retailer tot producent en consument. Afhankelijk van de scanner of app die wordt gebruikt, krijgt de scanner andere informatie te zien.”
Lees ook: E-commerce in 2029: ‘Er ligt een gigantisch marktpotentieel voor ondernemers’
Welke informatie kun je uit zo’n QR-code halen? „Welke informatie niet, kun je eerder stellen”, zegt Tako Johannesma van Witgoed Brigade. Het bedrijf repareert witgoedapparaten door heel Nederland. Voor het wassen van je kleding heb je bijvoorbeeld al wasmiddel nodig. „Als je de QR-code scant dan zie je hoeveel wasmiddel je nodig hebt. Daarvan wordt namelijk al veel verspild.’’
Daarnaast kan een QR-code op de wasmachine ook informatie over het apparaat zelf geven. „Jaarlijks worden er tussen de 500.000 en 600.000 wasmachines weggegooid in Nederland. Bij goed onderhoud verleng je de levensduur met 20 procent. Informatie voor eigen onderhoud kunnen wij ook toevoegen aan de QR-code.’’
Green Deal aanjager QR-code
Een van de aanjagers van de QR-code is de Europese Green Deal. Dit is een pakket Europese beleidsinitiatieven die uiteindelijk zullen leiden tot klimaatneutraliteit in 2050. Een onderdeel de Green deal: pas en reactie
Door inzicht te krijgen in je impact, kun je dit gaan verminderen
Laura Koedijk Studio Anneloes
Dit productpaspoort wordt gekoppeld aan de QR-code op het product en is daardoor makkelijk in te zien door zowel retailers als consumenten. Vrouwenmodemerk Studio Anneloes verwerkte de QR-code al in hun kleding.
„Duurzaamheid zit echt in ons DNA. We gaan niet zitten wachten tot het 2027 is”, vertelt Laura Koedijk, Sustainability Manager bij Studio Anneloes. „Kleding maken zonder impact op de planeet is onmogelijk, maar door inzicht te krijgen in je impact, kun je deze gaan verminderen. We hebben de footprint van onze producten in kaart gebracht, van grondstof tot winkeldeur.’’
Het bedrijf produceert voor bijna 90 procent van de kleding in Europa met partners waarmee ze al jaren samenwerken. Dat is volgens Koedijk ook cruciaal als je als ondernemer duurzaam wilt produceren. ,,Het is heel belangrijk om samen te werken aan duurzame processen. Als je elk seizoen een andere producent zoekt, maar wel een waslijst met eisen aan ze geeft, dat werkt gewoon niet.”
Door QR-code en digitaal product paspoort inzicht in data
Die langere samenwerking met partners zorgt er ook voor dat de producenten makkelijker hun data met je delen. ,,Onze leveranciers hebben hun meest actuele data gegeven. Hoeveel stof gebruiken zij in het productieproces en hoeveel water en energie wordt daarvoor gebruikt? Hierdoor hebben we sinds 2020 al van heel veel van onze producten de voetafdruk in kaart kunnen brengen.”
We willen laten zien dat we de transparantie hebben
Laura Koedijk Studio Anneloes
Maar wat heeft de consument tot nu toe aan het paspoort? Koedijk: „Eigenlijk nog niet zo heel veel. We kunnen producten namelijk niet vergelijken. Daarnaast zie je dat impactberekeningen bij merken op verschillende manieren worden gedaan. Het is wachten tot er vanuit de EU duidelijke regels voor zijn. Wij doen dit nu vooral om transparant te zijn én voor ons doel voor volgend jaar: zorgen dat een jasje een lagere impact heeft.”
Maar wat heeft de consument tot nu toe aan het paspoort? Koedijk: „Eigenlijk nog niet zo heel veel. We kunnen producten namelijk niet vergelijken. Daarbij worden impactberekeningen door merken op uiteenlopende manieren uitgevoerd. Het is wachten tot er vanuit de EU duidelijke regels voor zijn. Wij doen dit nu vooral om transparant te zijn én voor ons doel voor volgend jaar: zorgen dat een jasje een lagere impact heeft.”
De QR-code kent wel al zijn voordelen. Door de QR-code te plaatsen op een wasmachine kunnen consumenten 20 tot 30 procent van de acute problemen zelf oplossen. „Daardoor kan ons personeel naar andere klanten en worden er ook minder wasmachines te vroeg weggegooid.”
Ook Broeks van GS1 somt de voordelen op: „Je kunt in de QR-code tips toevoegen voor het beter gebruik van producten, maar ook hoe je je product kan onderhouden en een langere levensduur kan geven. Verder kun je de garantie aan het product koppelen en is de QR-code een kanaal waarmee je als ondernemer direct contact hebt met de eindgebruiker.”
Wil je ook een digitaal product paspoort, maar weet je niet waar je moet beginnen? Thuiswinkel.org maakte een stappenplan.
