„Onze eerste drones werden radiografisch bestuurd”, vertelt Hyllus-oprichter Albin Sela (29). „Maar nadat we contact kregen met mensen uit Oekraïne, stapten we snel over op besturing via een glasvezelkabel. Dat was toen nog vrij nieuw.”
Drones die via radiosignalen worden bestuurd zijn kwetsbaar voor Russische stoorzenders. „Met glasvezel kun je de vlucht niet verstoren.”
Van Thales naar het front
De in Italië geboren Albin Sela kwam drie jaar geleden naar Nederland voor een baan als projectmanager bij defensiebedrijf Thales in Hengelo. „Een geweldige werkomgeving”, zegt hij. „Maar die schaalgrootte en bureaucratie pasten niet bij mij. Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak, dacht ik: wat kan ík doen?”
Volgende maand introduceren we onze onderscheppingsdrone, die inkomende drones van de Russen uit de lucht kan halen
Albin Sela
Zijn passie voor drones bracht hem op een idee. De eerste contacten met Oekraïne ontstonden via het defensie-startup-platform Brave 1. Sela stuurde tientallen berichten via LinkedIn. Hij kreeg uiteindelijk één keer antwoord. „Een werknemer van Brave 1 nodigde me uit voor een evenement in Kyiv. Ik ben gewoon in de auto gestapt en gegaan.”
Strike drones en bombers
Het bedrijf bouwt inmiddels verschillende soorten drones, waaronder strike drones (eenmalig inzetbaar met één explosief) en light bombers. Deze laatste zijn tot tien keer herbruikbaar, kunnen zes explosieven dragen of twee kleinere aanvaldrones naar het front vervoeren. Het topmodel heeft een actieradius van 30 kilometer.
Sela: „Volgende maand introduceren we onze onderscheppingsdrone, die inkomende drones van de Russen uit de lucht kan halen. Bijvoorbeeld de gevreesde Shahed-drone, waarvan Rusland er tienduizenden in Iran heeft gekocht. Onze interceptiedrone haalt snelheden tot 200 kilometer per uur en vliegt op maximaal 4000 meter hoogte.”
De drones van Hyllus variëren in grootte en wegen 3 tot 5 kilo. Ze kosten tussen de 1500 en 8000 euro. „Het hangt af van camera’s, motoren en elektronica.” Veel onderdelen komen uit China, maar Hyllus hanteert het principe van triple sourcing: voor elk onderdeel zijn drie leveranciers, verspreid over China, Europa en bijvoorbeeld Taiwan of Zuid-Korea.
Lees ook: Zien of een draaiende windturbine nog goed werkt? De drone van Mikel (22) en Robin (21) kan dat
Ongestoord werken aan innovatie
De drones worden grotendeels 3D geprint, vaak in combinatie met carbonfiber. In het studentenkamertje met matrassen op de grond dat als assemblagewerkplaats dient, staan zes 3D-printers op een rij. Dat Hyllus nog steeds in een kantoortje op de Universiteit Twente en een studentenkamer werkt, heeft te maken met strategische keuzes, legt Albin Sela uit. „Alles wat we verdienden investeren we in onderzoek en ontwikkeling.”
Het team bestaat inmiddels uit negentien mensen, die verspreid wonen over Nederland, Oekraïne, de VS en andere Europese landen. De zeven kernleden zijn vanaf het begin betrokken zijn, bouwen de drones, doen engineering, tests en klantcontact.
De overige twaalf medewerkers werken op afroepbasis. Het team is divers, zo zijn er ex-militairen, een kernfysicus, maritieme experts, testpiloten, een strategiegroep in Leiden en ook iemand van een diplomatieke academie in Londen.
Niemand bij Hyllus krijgt salaris
Voor de Hyllus-mensen speelt idealisme een grote rol: Rusland moet weg uit Oekraïne. „Niemand van ons krijgt salaris”, zegt Saulo Waardenburg (38). „De kern krijgt uiteindelijk aandelen, de rest doet het vrijwillig of op projectbasis.”
Weerdenburg is lobbyist voor Hyllus. Hij onderhoudt de contacten met de klanten, met de Taskforce Drones van de Kon. Landmacht en de Taskforce Oekraïne van het Ministerie van Defensie. Die laatste twee werkgroepen brengen de behoefte in kaart en hebben invloed op welke drones worden gekocht. Dit doen ze in samenwerking met COMMIT, de inkooporganisatie van defensie.
Levensgevaarlijke inzet drones achter linies
De drones worden eerst getest op de Luchthaven Twente, die soms voor een paar uurtjes door Hyllus wordt afgehuurd, en vervolgens nog eens in Oekraïne. Daarna worden ze overgedragen aan eenheden aan het front. „De drone zit met een kabel aan het grondstation. De Russen proberen via die kabel te achterhalen waar de piloot zich bevindt”, legt Sela uit. „Als ze een locatie vermoeden, schakelen ze die uit met artillerie, een vliegtuigbom of een aanval met hun eigen Lancet drone.”
Om dat te voorkomen, werken de dronepiloten ondergronds, meestal in teams van vier. 1 tot 2 kilometer achter de linie worden de drones geassembleerd, waarna ze naar voren worden gebracht voor lancering. „Ook dat is riskant: iemand moet naar buiten om de drone neer te zetten.”
Lees ook: Met geduld, lef en een goed verhaal: zó vis je als bedrijf in de Defensie-vijver
5 miljoen euro en opschalen naar 10.000 drones
Om te kunnen opschalen, wil Hyllus snel 5 miljoen groeikapitaal ophalen. Saulo Waardenburg: „We zijn in gesprek met investeerders en technologiebedrijven. We hopen dit jaar over de eerste tranche van 1 miljoen te kunnen beschikken.”
Hyllus wil graag een assemblagewerkplaats van 5000 tot 6000 vierkante meter om de productiecapaciteit te kunnen opvoeren naar 10.000 drones per maand. „We hebben al contracten met vier Nederlandse bedrijven om samen een productieketen op te zetten.”
We hebben een unieke positie in Oekraïne
Albin Sela
Albin Sela ziet het bedrijf op termijn als ‘een Europese speler met een wereldwijd accent’. Hij sluit samenwerking met Navo-landen en Europese legers niet uit. „We hebben een unieke positie in Oekraïne. Door die directe betrokkenheid zien wij technologische trends vaak eerder dan de concurrentie.”
Lees ook: Wat jij als ondernemer kunt leren van Defensie: ‘Zonder vertrouwen presteert je team niet’
