De robot is afkomstig uit Oost-Europa en test elke gebruikte iPhone op wel vijftig punten, ruim het dubbele van wat individuele medewerkers konden. Bovendien kan de robot veel nauwkeuriger bezien of onderdelen nog wel deugen. ,,Zo werd de microfoon altijd getest door erin te fluiten en dan te luisteren", zegt manager logistiek & repair Marijn Schouw. ,,Als er iets niet goed was, horen onze technici dat aan de terugkaatsing van het geluid. Maar zo hoor je niet voor hoeveel procent die microfoon nog werkt."
Schouw pakt ter illustratie een iPhone 5S uit het oplaadstation en plaatst hem in het apparaat. Een moment later komt de robot in actie en schieten mechanische armpjes richting de iPhone, worden op het scherm apps en functies aangeklikt en verschijnen allerlei menuutjes in beeld. Een luide beltoon klinkt, waarna de robot weer verdergaat. ,,Kijk, daar detecteert de robot een fout", wijst Schouw aan. Vier minuten later is het procedé voltooid en rolt een testrapport uit de printer, waarmee medewerkers aan de slag kunnen.
In de testruimte van Forza Refurbished in Breda liggen pakketjes iPhones her en der verspreid. Aan een bureau poetst een medewerkster telefoons liefdevol met een doekje op, achterin worden exemplaren uit elkaar geschroefd en defecte onderdelen vervangen. Uiteindelijk belanden ze in een keurig zwart doosje - honderden per dag - en gaan ze naar de verkoop.
Defecten
Die doosjes bevatten sinds kort een nieuwe sticker. 'Checked by robots' - getest door robots. De intelligente mechanische bijstand is een kleine doch tegelijk fundamentele wijziging, zegt directeur Jan-Willem van Dijk. ,,Tot eind vorig jaar testten wij de binnengekomen partijen smartphones volledig handmatig. Helaas kent die methode z'n beperkingen: bijna 1 op de 8 verkochte toestellen werd door klanten teruggebracht."
Die relatief hoge foutmarge is de reden dat refurbished telefoons een matig imago bezitten. ,,Klanten zijn huiverig voor defecten." Uit steekproeven van de Consumentenbond en het Belgische Test-Aankoop blijkt het risico zelfs nog groter: de helft van de 18 door Test-Aankoop gekochte iPhone 6-toestellen vertoonde mankementen. Bij de Consumentenbond zijn dat er 4 op 6.
Accu
De accu van gebruikte smartphones was ook altijd een grote bron van zorg. Met dit onderdeel was relatief het vaakst iets mis. ,,We kunnen onze medewerkers moeilijk enkele dagen met een telefoon rond laten lopen om de batterij te controleren." Met de robot valt wél exact te zien voor hoeveel procent de accu werkt en hoe vaak de telefoon is opgeladen. ,,Is de accu minder dan 85 procent en/of heeft hij meer dan 500 volledige laadcycli doorlopen, dan verwisselen wij hem standaard."
Slechts een dikke kwart (27 procent) van alle iPhones passeert de minutieuze controles zonder mankementen. Bij de rest is er ten minste iets loos. In de meeste gevallen worden gebrekkige onderdelen zekerheidshalve vervangen, zelfs als de koper het defect niet eens zou opmerken. Ruim 60 procent van alle iPhones wordt met een nieuwe batterij uitgerust, zegt directeur Van Dijk. De uitkomsten laten volgens hem zien dat de testrapporten van consumentenorganisaties grotendeels kloppen. ,,Dat is ook logisch, want onze medewerkers konden tot nu toe niet beter."
De robot is een forse investering. Hij kost Forza Refurbished tienduizenden euro's per maand. ,,Maar dat is hij absoluut waard, want hij geeft ons een groot concurrentievoordeel. Toen ik de robot aan het werk zag, was ik binnen 90 seconden om."
Verbeterde kwaliteit
De besparingen zijn significant. ,,De kwaliteit van onze smartphones wordt zó veel beter, we kennen nauwelijks nog ontevreden klanten. Er komt bijna geen verkocht toestel nog terug."
De inzet van drie robots betekent niet dat Forza minder werk heeft voor het eigen technisch personeel, dat niet langer handmatig hoeft te testen. ,,Die medewerkers moeten nu de toestellen oplappen die vroeger gewoon door de controle kwamen."
Apple en Samsung
Hoe nauwkeurig de robot werkt, blijkt uit het feit dat die door Apple en Samsung zelf wordt gebruikt om hun telefoons te testen. Forza is pas de vierde partij die hem in huis heeft. Van Dijk verwacht dat concurrenten uiteindelijk mee moeten. ,,De kwaliteitsverschillen tussen onze en hun smartphones worden anders te groot, dit wordt de benchmark. Als je top wilt zijn in dit segment, dan is hulp van een robot de enige manier."
Op dit moment gebruikt Forza de robots slechts voor iPhones. Door de kwaliteit en hoge restwaarde is vooral Apple aantrekkelijk als refurbished product. Daar komt uiteindelijk verandering in. Aangezien de robot ook Samsungs aankan, wil Van Dijk de populariteit van vooral de duurdere Galaxy-lijn in Nederland verzilveren. ,,De rek in refurbished is er nog lang niet uit."
Lees ook: Leapp-oprichter Rogier van Camp: 'Ondernemen is een rollercoaster'Refurbished: opgepoetste smartphone is big businessFairphone: betere wereld met conflictvrije smartphone
