Ligt het nu aan ons, of is David echt meer ontspannen dan gisteren? Nadat hij is teruggekeerd op zijn hoofdkantoor aan de rand van de Rotterdamse binnenstad, straalt hij duidelijk meer rust uit. Zijn stem is lager, de ademhaling relaxed, vanachter de kenmerkende ronde bril communiceren twee pretogen nieuwsgierigheid én controle. ,,Dat heb je goed aangevoeld. Hier zit wel echt een andere David.”
Hier zit wel echt een andere David
Wat een verschil kan een dag maken. Gisteren troffen we de ‘creatief bedrijfsstrateeg’, mede-eigenaar van communicatiebureau Jenk, nog in een andere energie. ,,Het is hier vaak volle bak, inderdaad. Met ons team zitten we eigenlijk elke dag midden in het creatieve en strategische proces om elke opdrachtgever het optimale te bieden. Daardoor sta ik vaak hélemaal aan.”
Lees ook: Deze ondernemer huurt extra pand om elektrisch wagenpark te kunnen opladen
Juist dat, dat continu ‘aan staan’, was reden voor Davids vrouw Caroline om hem, samen met de redactie van De Ondernemer, te verrassen met wat broodnodige quality time. Want hoe krijg je een betere balans tussen ondernemen en de juiste aandacht voor lichaam en geest? Dat ontdekt het echtpaar tijdens een tweedaagse relaxreis in de nieuwe Lexus RZ 450e; de elektrische topklasse SUV voert hen langs zes Japanse tradities met een positief effect op lijf en leden; ,,Dit zijn wijze lessen, voor elke ondernemer.”
Shiatsu: de kunst van een ánder soort druk
Naar eigen zeggen sporten David en Caroline veel (hardlopen, fitness) en om in balans te blijven, geloven zij in regelmatige massages. ,,Maar Shiatsu heb ik nog nooit ervaren”, meldt David zodra hij de Lexus na 116 kilometer voor Home of Zen in Arnhem parkeert.
Shiatsu is bij uitstek een traditie uit Japan die zich bewezen heeft dankzij bevorderlijke effecten op lichaam en geest. Shi betekent ‘vinger’ en Atsu staat voor ‘druk’; door heel bewust precieze druk uit te oefenen op de juiste plekken, weet therapeut Chiaki Yoshioka blokkades op te heffen. Volgens de Japanse wijsheid komt zo de stroom van essentiële levensenergie – ofwel Qi – weer op gang. ,,Dit was bijzonder. Ik tintel helemaal”, reageert David. ,,De les die ik hier uit trek, ook als ondernemer? Dat er een verschil zit tussen aandacht en focus. Aandacht is goed, maar soms moet je focussen op één probleem. Dat deed Chiaki ook, door één knelpunt per keer te pakken, loste ze dingen op. Sterker nog: doordat zij zich volledig op mijn lichaam richtte, ontdekte ze dat ik te veel op één been leun. Die diepe vorm van aandacht is effectief, dat ga ik onthouden.”
Takumi: de kunst van het perfectioneren
Wanneer mag je jezelf ‘expert’ noemen? In de Westerse cultuur geldt dat je tienduizend uur moet oefenen, herhalen of studeren voordat je iets in de vingers hebt. Vanuit de eeuwenoude Japanse traditie gelden andere maatstaven; daar is ‘Takumi’ het hoogst haalbare. Pas na ongeveer 60.000 uur leren en verbeteren – het equivalent van zo’n dertig jaar (!) aan werkervaring – wordt een expert pas bevorderd tot Takumi. Daarbij is het niet voldoende om een ambacht tot in de puntjes te beheersen; een Takumi moet die kennis contentieus gebruiken én bewust overdragen op anderen.
Om het geroemde kwaliteitsniveau te bereiken, zet Lexus Takumi in bij het assembleren van auto’s. Zo ook in de nieuwe RZ 450e; in de batterij-elektrische SUV zijn de ambachtslieden onder meer verantwoordelijk voor de (met de hand gestikte) bekleding, die tot in perfectie is aangebracht.
Om het geroemde kwaliteitsniveau te bereiken, zet Lexus Takumi in bij het assembleren van auto’s
Onderweg ziet David ‘dat Takumi echt wel terug’ in de cabine. ,,Het steekt zo fraai in elkaar, hier is duidelijk met aandacht aan gewerkt. Wat mij opvalt, is de hoge kwaliteit van de gebruikte materialen. Het suède op de stoelen en het leer op het dashboard. De stuurbekleding voelt zó zacht dat het bijna geen echt leer lijkt.”
Dat heeft David goed gevoeld: Lexus past in de RZ 450e zogenoemd synthetisch leder toe, dat duurzamer is dan klassiek leer en extra soepel aanvoelt. Caroline noemt de solide indruk van de cabine: ,,In onze eigen auto’s zit er speling op een knopje of hoor je kraakjes, hier is het fluisterstil. Ik kom nu al tot rust.”
Omotenashi: de kunst van échte gastvrijheid
Je kunt ‘Omotenashi’ vertalen als ‘gastvrijheid’, maar Japanse gastvrijheid gaat verder. Het zit hem in het streven naar de best mogelijke service; dat uit zich in het befaamde Okura-hotel in een valet service die de auto voor David en Caroline wegbrengt en – volledig opgeladen – weer voor laat rijden. In bagage die op een de kamer wordt gezet, en in een rijkgevulde ‘bento box’ vol fraai gepresenteerde Japanse lekkernijen. Oog hebben voor de kleinste details; ook dat is Omotenashi.
Lees ook: Zakelijke rijder switcht vanwege hoge kosten vaker terug van elektrisch naar benzine
Caroline geniet van de moeiteloosheid die het voor haar en David meebrengt: ,,Ik begrijp dat Omotenashi betekent dat Japanse mensen verder vooruitdenken dan wat hun klanten wensen. En dat zonder opdringerig te worden. Ik moet zeggen; dat voel je.” Ook bij Lexus uit de traditionele Omotenashi-gedachte zich in bovengemiddeld riante servicevoorwaarden en extra ‘ontzorging’. Zo geeft het Japanse merk tot tien jaar fabrieksgarantie en zelfs tot 15 jaar of 1.000.000 km garantie op het batterijpakket bij onderhoud door een Lexus-dealer, die overigens ook graag meehelpt bij het installeren van een laadpunt op de zaak of aan huis.
Kaiseki-Ryori: de kunst van traditionele kwaliteit
Traditionele kwaliteit zó presenteren dat het perfect past in de moderne tijd: Japan heeft dat praktisch tot kunst verheven. In de Lexus RZ ervaren David en Caroline dat door de soepele elektrische aandrijving, die moeiteloos reizen en uitstootvrij rijden mogelijk maakt. ,,Het gaat vlot en voelt veilig. Dat is ook een vorm van comfort”, concludeert David.
Je hebt alle luxe, maar geen overdreven blingbling. Dat vind ik fijn.
Op de begane grond van het Okura proef je dezelfde souplesse in Restaurant Yamazato, sinds 2002 in het bezit van een Michelin-ster. Hier worden smaakpapillen verwend door specialiteiten uit de traditionele Kaiseki Ryori-keuken, de Japanse haute cuisine. Chef Masanori Tomikawa verpakt culinaire tradities uit Japan in een eigentijdse jas; de ingrediënten zijn puur, seizoensgebonden en traditioneel, de stijl minimalistisch. ,,Die bescheiden verpakking bevalt me ook in de auto”, reageert David. ,,Je hebt alle luxe, maar geen overdreven blingbling. Dat vind ik fijn.”
Onsen: de kunst van weldadige warmte
Wie in Japan een ‘Onsen’ bezoekt, komt terecht in een natuurlijke, geothermisch verwarmde waterbron. Al duizenden jaren vertrouwt de bevolking in de helende werking van vulkanische baden; de warmte ontspant spieren en gewrichten, terwijl de aanwezige mineralen een genezend effect wordt toegedicht. Bovendien, zo wil de traditie, bevordert een bezoek de natuurlijke schoonheid van haar bezoekers.
Lees ook: Bedrijven kiezen steeds vaker voor elektrische auto’s
In Nederland is het niet mogelijk om zo’n Japanse ‘openlucht wellness’ te bezoeken, omdat in een echte Onsen water uit een geiser stroomt. Rijdend in de Lexus RZ 450e ontdekken David en Caroline desondanks de nodige overeenkomsten. ,,Ook hier is gemoedelijke warmte een terugkerend thema”, meent David. Opnieuw een rake observatie; Lexus past aan boord namelijk diverse vernuftige verwarmingstechnieken toe, die gezamenlijk de ‘Climate Concierge’ vormen.
Dankzij intelligente technologie stuurt de auto zijn klimaatbeheersing dermate verfijnd aan dat zijn inzittenden altijd de gewenste temperatuur voelen. Naast de stoelverwarming en een verwarmd stuurwiel, schuilen er bijvoorbeeld infraroodpanelen onder het dashboard die subtiel en efficiënt verwarmen. Zo hoeft de Lexus niet nodeloos energie te verbruiken om de hele cabine te verwarmen, terwijl jij het toch behaaglijk hebt.
Kaizen: de kunst van constant verbeteren
Wat ooit ontstond als aanpak om de fabrieken (en dus de economie) in Japan blijvend te versterken sinds halverwege vorige eeuw, mag je tegenwoordig gerust een Japanse ondernemerswijsheid noemen. Kaizen, ofwel de kunst van het constant verbeteren, zit er diep in de mentaliteit van zowel werkgevers als werknemers.
In de nieuwste topklasse SUV uit het land zie je die aanpak ook terug, zoals in de manier waarop Lexus de software in de Lexus RZ 450e – op afstand – alsmaar verder fijn slijpt. Gedurende zijn leven krijgen de ‘hersens’ van de auto regelmatig een opfrisbeurt om de softwaresystemen bij de tijd te houden, waardoor de Lexus minimaal zal verouderen.
Wie goed luistert naar de juiste ideeën en wensen, geeft uiteindelijk optimaal advies en kiest de beste strategie.
David heeft zich onderweg nog verder in de methodiek verdiept, verklaart hij bij terugkomst in Rotterdam: ,,Het gaat bij Kaizen uitdrukkelijk niet om van bovenaf opgelegde ideeën, begrijp ik. Dat is opnieuw bewijs dat men in Japan de wijsheid heeft om naar iedereen te luisteren. Ik haal daar de les uit dat het loont om nóg beter open te staan voor wat je klant nodig heeft. Wie goed luistert naar de juiste ideeën en wensen, geeft uiteindelijk optimaal advies en kiest de beste strategie. En ja, ik zal ook nóg beter naar mezelf luisteren. Dat neem ik na deze twee dagen zeker mee.”
