In Zeebrugge staat de grootste autoterminal van Europa vol met onverkochte elektrische auto’s uit China. Het gaat om de nieuwste modellen van BYD, MG, Geely en Great Wall, maar ook modellen van westerse merken met logo’s van Tesla, Polestar, BMW en Volvo, die hun voertuigen in China laten produceren.
Tameling vertelt: ,,China is als een dolle aan het produceren en wil marktleider worden. Ze gaan voor werelddominantie. China overspoelt de markt met elektrische modellen, die veelal goedkoper zijn en zich op technisch vlak overigens uitstekend kunnen meten met hun ‘westerse’ rivalen. Als ze al niet beter zijn.”
Lees ook: Autoproducenten raken elektrische auto’s aan straatstenen niet kwijt: hoe komt dat?
Toch is de consument minder geïnteresseerd. ,,Mensen spelen met vragen als: is een elektrische auto wel geschikt voor het dagelijks leven en kun je er makkelijk mee op vakantie? Daarnaast zetten autokopers vraagtekens bij het laden van de auto’s: kan ik zelf een laadpaal krijgen, zijn er voldoende laadplekken in de buurt, en wat gaat er gebeuren met het overvol rakende stroomnet?” Tot voor kort namen autogebruikers die praktische bezwaren op de koop toe, zegt Tameling, maar mede door het verdwijnen van financiële stimuleringsmaatregelen lijkt het tij te keren.
De laatste jaren zijn de fiscale voordelen van elektrische voertuigen (EV’s) langzaam maar zeker afgebouwd door de overheid
Motorrijtuigenbelasting op elektrische auto's
,,Elektrische auto’s zijn relatief prijzig, zeker in vergelijking met vergelijkbare brandstofmodellen. De laatste jaren zijn de fiscale voordelen van elektrische voertuigen (EV’s) langzaam maar zeker afgebouwd door de overheid. Denk daarbij aan de verlaagde bijtelling voor zakelijk rijders die stapsgewijs is verhoogd, maar ook aan de onduidelijkheid die er momenteel bestaat rondom de invoering van de motorrijtuigenbelasting op elektrische modellen. De verkoopcijfers laten zien dat zulke financiële stimulansen vanuit de overheid effectief zijn om mensen te laten overstappen op elektrisch rijden. Nu die voordelen (mogelijk) wegvallen, wordt het weer aantrekkelijker om voor een brandstofauto te gaan. En dus vlakt de verkoop van elektrische auto’s af.”
Elektrische modellen zorgen voor onrust
Ook bij leasemaatschappijen zorgen elektrische modellen voor onrust en een afwachtende houding. ,,Er leven zorgen over de stabiliteit van de restwaardes. Door de recente prijsverlagingen van nieuwe modellen kan het soms zijn dat een tweedehands model duurder is dan een nieuw exemplaar. Tesla verlaagde de prijzen van verschillende modellen al diverse keren, waardoor concurrenten moeten reageren en vervolgens ook de tweedehandsmarkt in de knel komt; daar worden leasemaatschappijen, die de restwaardes zien verdampen, niet blij van. Dus hoor je ook daar twijfelachtige geluiden rondom de overstap naar elektrisch.”
Lees ook: ‘Schrijnend tekort aan laadpalen bedreigt vergroening vrachtverkeer’
Voor de zakelijke markt geldt dat na 1 januari 2025 de BPM-vrijstelling verdwijnt bij bedrijfswagens met een brandstofmotor. Tameling legt uit: ,,Vanaf dat moment moeten ondernemers aanschafbelasting gaan betalen, zoals dat nu al geldt voor personenauto’s. Daardoor kan een bestelbus met een benzine- of dieselmotor zo’n 12 duizend euro duurder worden en een model met een hoge CO2-uitstoot (zoals een RAM pick-up) zelfs wel 20 duizend euro duurder. De verwachting is dat er dit jaar een run zal komen op bedrijfswagens met een verbrandingsmotor, maar dat ondernemers in 2025 eerder voor een elektrische variant zullen kiezen. Ook daar zie je het effect van overheidsmaatregelen direct doorwerken.”
Als we die onverkochte elektrische modellen vanuit de havens op de weg willen krijgen, is de politiek aan zet
Oneerlijke Chinese concurrentie?
Verschillende Europarlementariërs waarschuwen dat de Europese maakindustrie oneerlijke concurrentie ondervindt van de agressieve strategie en het overproduceren vanuit China, vertelt Tameling. Volgens de mobiliteitsjournalist is de opkomst van de Chinese automerken en hun elektrische modellen niet meer te stuiten.
,,Op de lange termijn gaat de auto-industrie over op elektrisch, daar bestaat geen twijfel over. China loopt op dat vlak ontegenzeggelijk voorop. Hoe snel consumenten uiteindelijk mee blijken te gaan in die verandering, hangt af van de regelgeving en de prijs die autogebruikers daarvoor betalen. Als we die onverkochte elektrische modellen vanuit de havens op de weg willen krijgen, is de politiek aan zet. Het is duidelijk dat de meeste autokopers niet uit eigen beweging in een elektrische auto stappen, zodra ze dat meer geld kost. Dus is stimulering nodig, naast duidelijke en vooral consequente regelgeving. Zodra de overheid opnieuw de juiste financiële prikkels geeft, zul je zien dat de verkoop van elektrische modellen stijgt.”
