Nieuws Arbeidsmarkt
Vakbonden en werkgevers pleiten voor verhoging minimumloon en afschaffing nulurencontract
De vakbonden en werkgevers hebben overeenstemming bereikt over een hervorming van de arbeidsmarkt waarbij flexwerk aan banden wordt gelegd. In een nieuw advies van de Sociaal-Economische Raad (SER) pleiten ze onder meer voor het afschaffen van nulurencontracten. Ook zou het wettelijk minimumloon moeten worden verhoogd waarbij de koppeling aan uitkeringen in stand blijft. Zelfstandigen moeten volgens het nieuwe akkoord bijdragen aan hun eigen sociale vangnet en minimaal 30 euro per uur verdienen.

FNV-voorzitter Tuur Elzinga en VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen. Foto: Pim Ras
De ingrepen zijn volgens de sociale partners nodig omdat er in Nederland sprake is van toenemende ongelijkheid en maatschappelijk ongenoegen. In het SER-advies dringen ze er daarom op aan dat een nieuw kabinet fors gaat investeren in wat ze noemen brede welvaart. Dat betekent zekerheid van werk en inkomen, toekomstig verdienvermogen, sterke publieke dienstverlening en een duurzaam leefklimaat.
Lees ook: VNO-NCW vaart een nieuwe koers: ‘duidelijke handreiking naar de vakbonden’
Ingrid Thijssen en Jacco Vonhof, voorzitters van werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland, hadden onlangs al aangeven dat ze voor de zomer tot een akkoord wilden komen over de arbeidsmarkt. Eigenlijk zou de SER, waarin werkgevers en werknemers vertegenwoordigd zijn, hierover eind vorig jaar met een advies komen. De reactie van de SER werd evenwel uitgesteld wegens corona en ook het inmiddels demissionaire kabinet kwam er door de epidemie niet meer aan toe.
Gevolgen voor zzp-ondernemers van flexakkoord
Ook voor zelfstandigen zijn voorstellen gedaan door de bonden en werkgevers. Volgens het akkoord zijn zelfstandigen beter als werknemers te beschouwen wanneer zij minder dan 30 à 35 euro per uur verdienen: veel freelancers met een lager inkomen zouden namelijk schijnzelfstandigen zijn. Ook moeten zelfstandigen voortaan bijdragen aan hun eigen sociale vangnet, zodat zij ook bij onvoorziene omstandigheden voorzien zijn van een inkomen. Dit sociale vangnet mag gebaseerd zijn op de TOZO-regeling voor zelfstandigen die gecreëerd is tijdens de coronacrisis, aldus de opstellers van het akkoord.
De Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) is niet positief over de voorstellen in het akkoord. Voorzitter Cristel van de Ven zegt daarover: ,,Zelf kunnen onderhandelen over je tarief zien wij juist als belangrijk criterium voor zelfstandig ondernemerschap, evenals het hebben van een financiële buffer om op eigen wijze sociale en ondernemersrisico’s af te dekken.'' Daarnaast wijst de zelfstandigenorganisatie erop dat een minimumtarief al snel een maximum wordt, het kan leiden tot aanpalende afspraken over productiviteit en het tarief moeilijk te controleren is. Bovendien werken veel zelfstandigen niet op uurbasis, maar hanteren ze bijvoorbeeld een stuksprijs.
Buffer in plaats van sociaal vangnet
De zelfstandigenorganisatie pleit voor voordelige fiscale regelingen voor zzp-ondernemers, zodat zijzelf een buffer op kunnen bouwen bij onvoorziene omstandigheden. ,,Dat gaat concurrentie op arbeidsvoorwaarden tegen, geeft zelfstandigen de kans om sociale zekerheid op maat te organiseren en doet recht aan hun ondernemerschap; iets waar het merendeel van de zelfstandigen bewust voor kiest,'' schrijft VZN in een persbericht.
Lees ook: Flexakkoord: afscheid nulurencontract, payrolling en lange loondoorbetaling bij ziekte?
Meer zekerheid voor flexwerkers
Aanleiding van het polderoverleg en het akkoord was het rapport van de commissie-Borstlap, dat een groot aantal aanbevelingen bevatte om de scheve arbeidsmarkt recht te trekken, waaronder meer zekerheid voor flexwerkers. Het nieuwe kabinet moet uiteindelijk besluiten nemen over de positie van werknemers en zelfstandigen.
De SER adviseert verder het onderwijs en bijvoorbeeld de kinderopvang te verbeteren en vindt dat er grotere investeringen moeten worden gedaan in kennis en innovatie, digitalisering en nieuwe technologieën, infrastructuur en verduurzaming. Investeringen zijn volgens de raad ook noodzakelijk voor een goed functionerende en toegankelijke publieke sector.
Afbouwen coronasteunmaatregelen
Tevens blijft overheidsondersteuning nodig voor het herstel van de economie, zolang dit herstel nog kwetsbaar is. Daarbij is zorgvuldigheid nodig bij het afbouwen van de steunmaatregelen. Lastenverzwaringen en bezuinigingen zijn onverstandig en een goede timing en maatwerk zijn volgens de SER cruciaal.