Hoe Peer Swinkels het geluk van zijn werknemers serieus neemt

Mentaal Kapitaal is de titel van het boek dat op een kleine tafel in de directiekamer ligt. Versterk je mentale veerkracht en vermijd burn-out staat op de kaft. Het is er niet bij louter toeval terecht gekomen. Peer Swinkels, sinds april 2019 de nieuwe topman bij Royal Swinkels Family Brewers, heeft 'geluk onder zijn medewerkers' als een van zijn speerpunten gemaakt. ,,Ik ben daar heel veel mee bezig", verklaart hij, in een gesprek in het AD tussen allerlei andere afspraken door.

Het interview is een van de weinige die de topman van de Lieshoutse brouwerij, in Nederland het beste bekend van Bavaria, dit jaar geeft. De afdeling communicatie krijgt vrijwel dagelijks aanvragen van allerlei media, maar aan de meeste verzoeken kan hij simpelweg niet voldoen.

Met druk omgaan

Zijn agenda is, zeker tegen het einde van het jaar, gevuld. Iedereen trekt aan hém. Hij is eraan gewend om met de druk om te gaan en dat te combineren met een gezin. Het lukt hem zelfs om in het weekeinde langs de lijn van het voetbalveld te staan en het team van één van zijn kinderen te coachen.

Niet van zijn stoel blazen

,,Als commercieel manager was ik al vijftien jaar lid van de directie", constateert hij nuchter. Peer Swinkels is er de man niet naar om zich snel van zijn stoel te laten blazen. In april nam hij de leiding van het familiebedrijf over van neef Jan-Renier, die afscheid nam met een recordomzet van 713 miljoen euro in 2018. Maar hij vindt niet dat zijn leven na de benoeming wezenlijk is veranderd. ,,Mijn rol is veranderd, maar het is een natuurlijke overgang geweest."

Toch, bekent hij, heeft hij nu iets meer tijd voor zijn gezin dan voorheen. ,,Ik was altijd veel aan het reizen en dat is wel veel minder geworden."

Morgan Freeman, Mickey Rourke en Diego Maradona

Peer Swinkels zal het jaar 2019 niet licht vergeten. De brouwerij in Lieshout, van generatie op generatie in handen van zijn familie, vierde haar driehonderdjarig bestaan. Koningin Máxima kwam voor de gelegenheid langs. Twee maal zelfs: de eerste keer op het terrein in Lieshout, de andere keer bij brouwerij Habesha in Ethiopië. Ook minister Cora van Nieuwenhuizen kwam op bezoek. Tussen de bedrijven door werd Swinkels Family Brewers koninklijk.

Een druk jaar dus. En toch was er tijd voor reflectie. Vóór zijn benoeming als topman stond Peer bekend als de stuntende marketeer van Bavaria. Hij was de man achter de haast legendarisch geworden Bavaria-jurkjes tijdens het WK voetbal in 2010. Het lukte hem Playboy-oprichter Hugh Hefner, acteurs Morgan Freeman en Mickey Rourke en voetballer Diego Maradona te strikken voor commercials. Ook kreeg hij het voor elkaar om - met wat diplomatieke pressie van toenmalig premier Balkenende - een Bavaria City Racing te houden op het Rode Plein in Moskou.

,,Ik heb het weleens meegemaakt dat ik bang was wat anderen zouden zeggen wanneer ik weer met een gek plan kwam. Dan ben je niet op zijn best", ontboezemde hij in oktober tijdens een voordracht in Veghel, te zien op YouTube. Hij is voornemens dat medewerkers onder zijn leiding helemaal zichzelf kunnen zijn. ,,Zodat je te midden van collega's iets doet waarvan je weet dat anderen het er niet mee eens zijn. Dat is vertrouwen hebben."

Vermijden

Hij ziet hoe bedrijven in het algemeen omgaan met hun medewerkers. ,,De factor mens zijn we vergeten", is zijn observatie. ,,Veel personeel wordt behandeld als machines. Ik vind dat alle CEO's zich dat moeten aantrekken." Geluk nastreven voor medewerkers, dat betaalt zich uiteindelijk terug. ,,Negatief gedrag, zoals achter iemands rug om politiek bedrijven, wil je zo veel mogelijk vermijden."

En nu is de 44-jarige zelf de Chief Executive Officer van een bedrijf met wereldwijd meer dan 1800 werknemers. Dat is niet altijd vanzelfsprekend geweest. In 2005 liet zijn vader Peter, op dat moment de topman van het bedrijf, nog aan de redactie van zakenblad Quote doorschemeren dat opvolging door zijn zoon geen vaststaand gegeven was.

Toekomstbestendig

Nu ziet Peer het als zijn taak om de onderneming succesvol naar de achtste en volgende generaties over te dragen. Toekomstbestendig te maken, zoals hij het zelf verwoordt. Constante vernieuwing is een noodzaak om te kunnen groeien, is zijn overtuiging. Het is zeker geen wezensvreemde opvatting binnen Royal Swinkels Family Brewers, dat volgens Peer groot is geworden door oude dingen los te laten.

,,In 1925 bouwde mijn overgrootvader een nieuwe brouwerij voor pilsener-bieren. Vóór die tijd dronken we in Nederland enkel donker bier. We zijn ook de grondlegger van het alcoholvrije bier. Mijn vader was in Nigeria voor een zakenreis, maar kwam erachter dat ze daar om religieuze redenen geen alcohol drinken. Hij had het al verkocht toen hij zijn neef Wim in Nederland belde om te vragen of ze dat óók in Lieshout konden maken."

Familiebedrijf

Als nieuwe topman is hij vast van plan deze innovatietraditie voort te zetten. Een van de eerste zaken die hij aanpakte was de verandering van de structuur in de top. Naar verluidt werden bij de vijfde generatie - die van Peers vader dus - veel besluiten nog genomen aan de keukentafel van tante Corrie. En tot vorig jaar bestond de directie nog uit vijf neven van de zevende generatie: Frank, Jan-Renier, Peer, Pieter en Stijn.

,,Het was een collegiaal directiemodel waarin iedereen evenveel zeggenschap had. Nu hebben we een tweekoppige raad van bestuur met naast de ceo een financiële man. Dat maakt slagvaardiger. Het is een ingreep die nodig is om verder te kunnen groeien."

Familieleden spelen echter nog altijd een grote rol in het hele bedrijf, al was het maar omdat zij de aandeelhouders vormen. In de directie zitten nog steeds meerdere Swinkelsen. In totaal lopen 22 familieleden binnen het bedrijf rond.

,,Ik leef in de prachtige positie om mijn achterneven en -nichten te kennen, hoewel ze ook weer niet allemaal bij ons werken. Tegenwoordig werken er meer Swinkelsen buiten de brouwerij."

Beter geregeld

Een familiebedrijf heeft heel veel voordelen, zoals een lang geheugen, meent Peer. Maar hij ziet ook nadelen. Als eerste: de fiscale regels in Nederland. Iets waar hij zich oprecht boos over maakt. ,,Als ik plots kom te overlijden en mijn kinderen willen mij opvolgen, zitten ze met een megaprobleem. Zij hebben daarvoor een kapitaal nodig dat ze gewoon niet hebben, omdat het geld vastzit in de onderneming. In België is dat veel beter geregeld. Als iemand daar meer dan 50 procent van het bedrijf in bezit heeft, wordt deze persoon vrijgesteld van successierechten."

Ook realiseert hij zich maar al te goed dat menig familiebedrijf gedwongen is gestopt door onderlinge onenigheid. ,,Om relaties beheersbaar te houden moet er veel aandacht voor zijn. Gelukkig doe ik dat niet alleen, het is onmogelijk om zoiets op het bordje van een persoon te houden."

Even voor alle duidelijkheid: elke werknemer is voor hem familie, ook bij wie het Swinkels-bloed niet door de aderen stroomt. ,,Het is de kunst om mét het bedrijf een familie te maken, óók bij een familiebedrijf. Aan mij is het de taak om leiding te geven aan het constante proces van transformatie en tegelijkertijd alle betrokkenen mee te krijgen."

Geroddeld

Voor hem betekent familie dat je je veilig moet kunnen voelen om fouten te maken. ,,Niemand is perfect. Als je bang bent voor wat anderen ervan vinden dat je alweer met een gek plan komt, is dat niet goed. Je wilt je niet druk maken over wat anderen denken, want zo'n gevoel blijft nog lang nagisten. Een omgeving waarin wordt geroddeld of waar politiek wordt bedreven achter iemands rug om is niet bevorderlijk voor de productiviteit."

Een andere doelstelling is om volledig circulair te worden, dat wil zeggen dat zoveel mogelijk grondstoffen en energiebronnen uit het productieproces worden hergebruikt. ,,We zijn al decennia bezig met duurzaamheid. Begin jaren zeventig hadden we hier al een waterzuiveringsinstallatie op het terrein", zegt hij.

Een recent voorbeeld is het project Bier, Boer en Water. Dat is een samenwerking tussen de Lieshoutse brouwer en de boeren uit de omgeving. Het restwater van het productieproces vloeit via ondergrondse buizen over het land, waar dan weer brouwgerst wordt geteeld voor verwerking in het bier.

Verrékes arm

Maar het kan en moet dus nog duurzamer. ,,Als je zegt dat je zoiets wilt binnen de organisatie, komen er zóveel goede ideeën en initiatieven voorbij met verpakkingsmaterialen of het gebruik van reststromen. Dat is wel het verschil dat je als CEO kunt maken. Je moet eerlijk zijn. We moeten winst maken voor de continuïteit van het bedrijf, maar er moet ook winst voor de maatschappij en de wereld zijn. Bij ons zijn de aandeelhouders belangrijk, maar de stakeholders - de overheden, de klanten, de medewerkers en leveranciers ook."

,,Waar ik me zorgen over maak, is dat er op de wereld zoveel kortetermijngeld is, waardoor veel wordt besloten op basis van kortetermijndenken. Dat staat zó haaks op waar we met zijn allen naar toe zouden moeten gaan. Wij sturen aan op lange termijn, want als het alleen om geld gaat ben je verrékes arm."