Voor het onderzoek van MKB Servicedesk en Van Spaendonck Groep in aanloop naar Internationale Vrouwendag, op 8 maart, zijn ruim 1,2 miljoen recente, geanonimiseerde loonstroken in het mkb geanalyseerd. Het maandsalaris van mannen is gemiddeld 3.736,52 euro en die van vrouwen gemiddeld 3.433,48, een verschil van 8,1 procent.
‘Vrouwenberoepen’ betalen minder dan ‘mannenberoepen’
Het verschil in inkomen komt doordat vrouwen vaker functies hebben die minder betalen. Zo ligt het gemiddelde salaris bij de top tien beroepen waar overwegend mannen werken, zoals monteur, maar liefst 17,8 procent hoger dan bij de top tien beroepen waar vrouwen vaker werkzaam zijn, zoals doktersassistent. Wel groeiden de salarissen in deze zogenaamde ‘vrouwenberoepen’ het afgelopen jaar sterker dan in mannenberoepen. Tussen januari 2024 en januari 2025 stegen de lonen in de tien meest voorkomende vrouwenberoepen gemiddeld met 7,1 procent, terwijl mannenberoepen een stijging van 6 procent hadden. Deze ontwikkeling verklaart gedeeltelijk waarom het verschil in inkomen tussen mannen en vrouwen iets is afgenomen.
Lees ook: Vandaag is het Equal Pay Day: loonkloof mannen-vrouwen gestegen
Vaak wordt de verklaring voor het verschil in inkomen gezocht in het verschil in uren dat mannen en vrouwen wekelijks werken. Uit het onderzoek blijkt echter dat mannen voor een 40-urige werkweek gemiddeld 12,4 procent meer salaris ontvangen dan vrouwen. Driekwart van de functies met een loonkloof concentreert zich in zeven sectoren, waaronder agrarisch bedrijf en zakelijke dienstverlening. De sector metaal- en technische bedrijfstakken is koploper. In deze sector is in 16,6 procent van de functies sprake van een loonverschil.
Cao’s en functieprofielen om de loonkloof te dichten
Jade Karthaus van MKB Servicedesk noemt de verkleining van de loonkloof een goede ontwikkeling, maar er is nog genoeg werk aan de winkel, stelt ze. ,,Je kunt de loonkloof in je bedrijf verkleinen door een cao in te stellen. Het onderzoek toont namelijk aan dat cao’s een belangrijke rol spelen bij het verminderen van de loonkloof.” Daarnaast adviseert ze om beloningsbeleid transparant te maken. ,,Bij functies zonder cao bedraagt de loonkloof 12,6 procent, tegenover 6,6 procent bij functies met cao. Dit suggereert dat collectieve arbeidsovereenkomsten kunnen bijdragen aan het verkleinen van beloningsverschillen.”
Daarnaast helpen duidelijke functieprofielen met bijbehorende salarisschalen om willekeur te voorkomen en wordt het makkelijker gemaakt om onverklaarde verschillen te herkennen. ,,Blijf bij werving en selectie binnen je salarisschalen. Geef niet toe aan druk om buiten de schaal te belonen. Als iemand meer verantwoordelijkheden krijgt, overweeg dan een hogere functiegroep in plaats van uitzonderingen te maken.”
Bedrijven met meer dan 50 medewerkers worden wettelijk verplicht om inzicht te hebben en bieden in beloningsverschillen
Jade Karthaus MKB Servicedesk
Verder tipt Karthaus te kijken naar instapsalarissen: ,,Onze data toont dat de loonkloof bij jongere werknemers (18 tot 30 jaar) niet aanwezig is, maar bij 50-plussers oploopt tot 5 procent. Voorkom dit door vanaf het begin gelijke instapsalarissen te hanteren voor vergelijkbare ervaring en kwalificaties.” Ook wijst ze ondernemers op wetgeving over loontransparantie. ,,Wees je bewust van nieuwe wetgeving rondom gelijke beloning en loontransparantie die naar verwachting in 2026 eraan komt. Bedrijven met meer dan 50 medewerkers worden dan wettelijk verplicht om inzicht te hebben en bieden in beloningsverschillen. Check regelmatig of er onverklaarde verschillen bestaan tussen wat mannen en vrouwen in dezelfde functies verdienen, zo kun je alvast voorsorteren op de nieuwe wetgeving. Dit helpt niet alleen de loonkloof te verkleinen, maar zorgt ook voor goed werkgeverschap.”
Lees ook: Loonkloof mannen en vrouwen in EU met huidig tempo dicht in 2086
