Van der Gaag: Minder obstakels voor ondernemer om arbeidsbeperkten aan te nemen

In de komende jaren worden een aantal hardnekkige obstakels voor inclusief werkgeverschap uit de weg geruimd. Tenminste, als de plannen van staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid doorgaan. Op donderdag 20 november diende zij een uitgebreid pakket aan maatregelen in bij de Tweede Kamer.

Op naar 100.000 banen

Van der Gaag is vanaf het eerste uur het boegbeeld van het project ‘Op naar 100.000 banen’. Dit project komt voort uit de afspraken tussen bedrijfsleven en overheid in het Sociaal Akkoord van 2013. Het bedrijfsleven sprak toen de ambitie uit om in 2026 werk te bieden aan 100.000 mensen, die door een arbeidsbeperking niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen. De overheid zou op haar beurt 25.000 banen realiseren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het gezamenlijke doel: een inclusieve arbeidsmarkt, waarin voor iedereen plaats is.

Mkb trekt de kar

‘Op dit moment voorzien tussen de 7.000 en 10.000 bedrijven samen in 45.000 banen voor onze doelgroep,‘ vertelt Van der Gaag. ‘Daarvan zit 40% procent in de grootbedrijven en 60% in het mkb. Het bedrijfsleven loopt daarmee met zo’n 8.500 banen vooruit op de taakstelling voor 2018. Dit in tegenstelling tot de overheidsorganisaties, die ver achter liggen op het streefgetal. We zien steeds meer kleinere bedrijven waarin één of twee medewerkers uit onze doelgroep werken. Toch is dit nog steeds een minderheid van de bedrijven. Nog veel zien op tegen ‘het gedoe’ dat erbij komt kijken. Daar gaat nu gelukkig verandering in komen.’

Soepele matching

De matchmaking is een van de knelpunten waar werkgevers tegenaan lopen. Van der Gaag: ‘Er is veel capaciteit en motivatie onder de mensen die nu aan de kant staan. Maar werkgevers moeten die geschikte kandidaten wel kunnen vinden. Vaak gaat het al mis bij de intake bij de gemeenten omdat er niet goed wordt vastgelegd wat iemand kan bijdragen, en voor hoeveel uur per week. Van Ark wil 70 miljoen investeren in matchmaking. Werkgevers moeten zelf digitaal toegang hebben tot kandidaatprofielen, die een duidelijk inzicht geven in de capaciteiten van kandidaten. Bovendien krijgt de gemeente de taak ervoor te zorgen dat de kandidaten werkfit zijn.’

Professionele jobcoaching

‘Als ondernemer wil je weten waaraan je begint als je iemand met een arbeidsbeperking aanneemt’, vervolgt Van der Gaag. ‘Niets is demotiverender dan een mismatch, zowel voor de werkgever als de kandidaat. Deskundige jobcoaching is vaak doorslaggevend voor het succes na een plaatsing. In de huidige situatie verschilt de vorm, duur en kwaliteit van deze ondersteuning per gemeente. Van Ark wil de begeleiding professionaliseren en standaardiseren. Iedere werkgever en werknemer moet kunnen rekenen op hetzelfde niveau van ondersteuning, afgestemd op de persoonlijke behoeften en mogelijkheden.’

Minder administratief gedoe

De administratieve last zo klein mogelijk maken voor de werkgever door eenvoudige regels en procedures. Het is al jaren een speerpunt van Van der Gaag. Het pakket maatregelen van Van Ark belooft grote verbeteringen op dit vlak. Van der Gaag: ‘Van Ark pleit niet alleen voor een eenduidige toepassing van de loonkostensubsidie, maar ook voor één heldere, uniforme aanvraagprocedure. Nu heb je als werkgever soms met verschillende formulieren en regels te maken als je mensen uit verschillende gemeenten in dienst hebt. Ook zijn er zes verschillende systemen voor loonwaardemeting in gebruik. Van Ark wil naar één methodiek en dat is een prima plan.’

Onder de streep

Het wegnemen van obstakels zal meer ondernemers over de streep trekken. Maar ook nu al verspreidt de olievlek zich gestaag. Volgens Van der Gaag zijn de vele mooie praktijkvoorbeelden daar debet aan. ‘Meer en meer werkgevers ervaren dat mensen met een arbeidsbeperking toegevoegde waarde hebben voor hun bedrijf. En dat het de ondernemer ook wat oplevert onder de streep, zoals een hogere productiviteit en een dalend ziekteverzuim.’

Beperking of talent?

Sommige beperkingen blijken juist speciale talenten te zijn op de werkvloer. ‘Zo werken medewerkers met een autistische aandoening in IT-bedrijven vaak sneller en accurater dan hun collega’s’, vertelt Van der Gaag. ‘In winkels en horecabedrijven doen mensen uit onze doelgroep het geweldig als gastvrouw/heer en in de bediening. Door hun hoge motivatie verbetert de sfeer en dat is voelbaar voor bezoekers en collega’s. Bovendien missen ze geen enkele werkdag door verzuim.’

Goede timing

Van Ark doet niet alleen concrete voorstellen, ze wil de vaart erin zetten. Het streven is de benodigde wetswijzigingen en verbeteringen in te voeren in 2020. Van der Gaag: ‘De timing is goed. De economie groeit en er wordt volop geklaagd over de krappe arbeidsmarkt. Maar die krapte kan weer wat meevallen als de potentie binnen onze, en andere doelgroepen adequaat wordt aangeboord.’