Ondernemers kunnen medewerkers gemiddeld 5 procent meer salaris bieden

Er is sprake van een inflatie en hoge energieprijzen. Waarom kunnen de lonen toch stijgen?

Marcel Klok van ING Research op NU.nl: ,,Loonstijgingen gebeuren alleen als het economisch goed gaat met bedrijven en er meer winst gemaakt wordt. Dat is nu het geval in Nederland. Het ging in 2019 al goed, maar toen kwam corona en lag alles stil. Na de crisis hebben we een groot inhaaleffect gehad, waardoor de economische groei snel is teruggekeerd. Er is een grote krapte op de arbeidsmarkt, waardoor bedrijven eerder geneigd zijn om de lonen te laten stijgen."

,,We hebben naar nieuw afgesloten cao's gekeken en de nieuwe lonen naast elkaar gezet en vergeleken met de oude lonen. Hierom verwachten we dat het cao-loon in 2022 gemiddeld met ruim 3 procent stijgt en in 2023 met ruim 4 procent. In totaal kan het onder de streep, dus inclusief alle incidentele beloningen en de salarisverhogingen, zo'n 5 procent stijgen. Dat is een gemiddelde over heel Nederland."

Zijn er nog verschillen per sector?

,,Er zijn sectoren die het moeilijk hebben en waarbij deze stijging niet mogelijk is. Denk bijvoorbeeld aan de horeca. Deze sector is pas later opgestart door de lockdown, heeft schulden bij de overheid en heeft last van de hoge energiekosten. Hier zal het salaris dus waarschijnlijk minder kunnen stijgen."

,,Hiertegenover staan sectoren zoals ICT. Deze sector heeft - ook tijdens de coronacrisis - heel goede jaren gedraaid. ICT-bedrijven kunnen en moeten zelfs een hoger salaris bieden om personeel te behouden. Daarnaast ligt waarschijnlijk ook het startsalaris bij verschillende bedrijven hoger, omdat ze personeel nodig hebben. Gemiddeld zal het loon dus zeker gaan stijgen."

De inflatie was in augustus 12 procent. Waarom kan het loon niet zo ver meestijgen?

,,Dit is voor bedrijven niet mogelijk, omdat ze zelf ook hogere kosten hebben door bijvoorbeeld de hogere energierekening. Daarnaast is het economisch ongezond om in de huidige situatie van dure energie uit het buitenland de inflatie bij te benen."

,,Als de loonkosten te veel stijgen, moet dat uiteindelijk weer verhaald worden op de consument. Dit betekent dat de producten weer duurder worden. Als naar aanleiding hiervan het salaris weer stijgt, worden de producten opnieuw duurder. Het is een vicieuze cirkel, waar uiteindelijk ontslagen door vallen."

,,De lonen laten groeien met 5 procent is nog reëel, omdat dit voor bedrijven nog economisch verantwoord is. Veel bedrijven maken nog genoeg winst om het personeel zoveel extra te kunnen betalen."

Gaan alleen de cao-lonen stijgen?

,,Nee, de stijging van 5 procent is ook gebaseerd op extra beloningen, bonussen en de verwachte verhoging van het loon als iemand overstapt naar een andere baan. Bedrijven die nu personeel willen aantrekken, zullen soms ook het startsalaris moeten verhogen."

,,Een (eenmalig) extraatje, bijvoorbeeld bij een stap naar een hogere functie of bovengemiddeld presteren, wordt ook ingezet om huidig personeel te behouden. We verwachten dat er dit en volgend jaar meer ruimte blijft om een hoger salaris of een incidenteel hogere bonus te bieden."

De wereld kan in korte tijd veel veranderen. Hoe weten jullie zeker dat de lonen ook de komende twee jaar stijgen?

,,De stijging van het cao-loon loopt altijd een beetje achter op de economie. Dat komt doordat cao's vaak voor meerdere jaren worden afgesloten. Pas als ze aflopen of worden opengebroken kan het loon aan de economische groei worden aangepast."

,,De arbeidsmarkt is nu nog krap, dus alle cao's die de komende tijd aflopen zullen opnieuw bekeken moeten worden. In deze economie betekent dat dat ze met een hoger salaris worden afgesloten. Dit blijft dan opnieuw geldig zolang de arbeidsmarkt krap is. Uiteraard zijn de economische vooruitzichten, ook voor de arbeidsmarkt, door geopolitieke onvoorspelbaarheden wel onzeker."