Nieuws AOV
60 jaar en zzp’er met een zwaar beroep, zoals Hedo? Zie je dan maar eens te verzekeren
Hedo Maassen werkt keihard met zijn eigen klusbedrijf. En betaalt al jarenlang elke maand een fiks bedrag aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Daar is hij nu uitgeknikkerd, want hij is zestig jaar geworden.

Hedo Maassen had een AOV, maar die stopt nu hij zestig is. Nu maar hopen dat hij niet ziek wordt. Foto: Herman Stöver
Een rib uit het lijf is het, een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor een zzp’er met een fysiek zwaar beroep. Hedo Maassen uit Wageningen sloot de zijne af in 1997. Hij betaalde toen 440 gulden premie. Per maand. Een bedrag dat zou oplopen tot 757 gulden in 2020, maar door tussentijdse verhogingen werd dit steeds meer. De laatste paar jaar betaalde hij 560 euro per maand.
,,De verzekeringsmaatschappij heeft er maar wat van gemaakt”, moppert hij in het AD. ,,Zo hebben ze er in 2008 een bedrag van 50 euro per maand bovenop gedaan. Met als argument dat het crisis was en veel collega’s de ziektewet in gingen.”
Lees ook: Wordt dit kabinet zzp-vriendelijker?
120.000 euro betaald aan verzekeringsmaatschappij
Een collectieve verzekering is er niet. Volgens FNV-bestuurder Henk van der Schaft doordat zelfstandigen hierover heel verschillend denken: ,,De ene groep wil dat zo’n verzekering er komt, maar de andere groep regelt liever zelf iets.”
Een snelle rekensom leert dat Maassen in totaal zo’n 120.000 euro naar de verzekeringsmaatschappij heeft gebracht. Daarvan ziet hij niets terug.
Verzekerde bouwt geen vermogen op
Had hij het geld nou maar opzij gezet, dan had hij nog íets gehad. Niet de volle 120.000 euro, want de premie is aftrekbaar van de belasting. Dus hij had al die jaren het voordeeltje van een belastingaftrek. Maar toch...
,,Een AOV is een schadeverzekering: de verzekerde bouwt geen vermogen op”, reageert een woordvoerder van het Verbond van Verzekeraars. ,,Net als bij een zorgverzekering. Als je tien jaar premie betaalt en je hebt geen schade, krijg je de betaalde premie na die tien jaar niet terug. Die is gebruikt voor de uitkering aan anderen, die wel de pech hadden een beroep op de verzekering te moeten doen.”
"Ik dacht: die vijf jaar tot aan mijn pensioen red ik wel, als ik iets opzijzet, maar later ging mijn pensioenleeftijd met bijna drie jaar omhoog"
‘De kinderen waren klein en mijn vrouw werkte niet’
Natuurlijk wist Maassen toen hij de verzekering afsloot dat die ophield als hij de leeftijd van zestig jaar zou bereiken. ,,De kinderen waren klein en mijn vrouw werkte niet. Dus je verzekert je, ook al is dat duur”, zegt hij. ,,Er waren toen voor zware beroepen geen verzekeringen tot aan de pensioengerechtigde leeftijd. En ik dacht: die vijf jaar tot aan mijn pensioen red ik wel, als ik iets opzijzet.”
En wat Maassen niet had voorzien: het gat tussen zijn zestigste en de leeftijd waarop hij met pensioen mag, is flink gegroeid. Zijn pensioenleeftijd is nu 67 jaar en drie, vier maanden. Zware extra jaren voor iemand die vanaf jonge leeftijd zijn lijf op dagelijkse basis behoorlijk belast. En verzekeraars bewegen niet mee met het opschuiven van de pensioengerechtigde leeftijd.
Lees ook: Zelfstandigen zijn kwetsbaar als ze moeilijk een AOV kunnen krijgen
De Wageninger had zich destijds inderdaad niet kunnen verzekeren, al had hij dat gewild, bevestigt Van der Schaft. ,,Er waren voor zware beroepen geen verzekeringen die doorliepen tot aan het pensioen.”
Tegenwoordig zijn er broodfondsen (of schenkkringen, zoals die eigenlijk heten) waarbij zelfstandigen onderling geld inleggen en die uitkeren in de eerste twee jaar van ziekte of zucht. Die waren er volgens Van der Schaft eind jaren ’90 evenmin.
Sociaal vangnet voor zestigplussers met zwaar beroep
,,De regering zou een sociaal vangnet moeten creëren voor mensen tussen de 60 en 67 met een zwaar beroep”, vindt Maassen. ,,Of zorgen dat we eerder met pensioen kunnen. Die premies heb ik ook al die tijd netjes betaald.”
Voor mensen met een zwaar beroep in loondienst is de pensioenleeftijd wél naar voren gehaald. ,,Maar dat is een cao-afspraak tussen werkgevers en werknemers, waar ook premie voor wordt betaald”, zegt Van der Schaft. ,,Zelfstandigen willen niet onder de cao vallen en vallen dus ook buiten deze collectieve regeling.”
Het gaat om een grote groep, denkt hij. ,,Alleen al in de sector bouwen en wonen zijn het er minstens 125.000. En er zijn nog heel wat andere zware beroepen. Wat dacht je van de zorg en het onderwijs?”
Lees ook: Tips uit de praktijk: hoe je te verzekeren als zelfstandige tegen arbeidsongeschiktheid
‘Als je zestig bent en gezond, kun je meedoen’
Nederland telt volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek in 2020 1,1 miljoen werkenden voor wie het zzp-schap de hoofdbaan is. Als ook bijbanen worden meegeteld, zijn er 1,6 miljoen zzp’ers. Zelfstandigen zijn vaak 45 jaar of ouder en mannen zijn oververtegenwoordigd.
De vakbond werkt een plan uit voor een eigen, collectieve voorziening voor zelfstandigen met een zwaar beroep, die uitkeert in de eerste twee jaar dat iemand ziek is. Een soort FNV-schenkkring. ,,Zonder leeftijdsdiscriminatie”, belooft Van der Schaft. ,,Dus als je zestig bent en gezond, kun je meedoen.”
"Een collectieve verzekering voor arbeidsongeschiktheid zal niet direct een oplossing bieden in de persoonlijke situatie van deze meneer"
Collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen
Ook bij het ministerie van VWS wordt nagedacht over een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, die doorloopt tot aan het pensioen, zegt een woordvoerder: ,,Het vorige kabinet heeft met de werkgevers- en werknemersorganisaties afgesproken dat zo’n verzekering er komt en dit is ook onderdeel van het coalitieakkoord van het huidige kabinet. Maar het is een complexe maatregel die in de uitwerking tijd vraagt. Dit zal daarom niet direct een oplossing bieden in de persoonlijke situatie van deze meneer.”
Voor Maassen zit er daarom voorlopig weinig anders op dan heel hard duimen dat kwalen die hem het werken onmogelijk zouden kunnen maken nog een paar jaar uitblijven.