Blog Zzp
Gideon Borman wist het na hartstilstand: 'Ondernemer, durf authentiek te zijn'
Gideon Borman is cartoonist. In 2018 werkte hij twintig jaar als zzp'er, maar een hartstilstand haalde hem langdurig uit de running. Vanaf deze plek verhaalt hij op zijn eigen wijze - in woord en natuurlijk beeld - over de terugweg naar een gezond leven en een gezonde eenmanszaak. Aflevering 11: 'EMDR'.

`Voel even na wat deze houding met je lijf doet', zegt de docente. Ik lig op mijn rug en kijk naar het witte plafond van de yogaruimte. Gedachten komen en gaan. Ergens buiten hoor ik het achteruitrijsignaal van een vrachtauto. Meteen word ik overvallen door een beklemmend, intens treurig gevoel. Ik ben terug in het ziekenhuis, waar ik hele dagen naar het plafond staar, verbonden aan een piepende hartmonitor. Het machteloze verdriet weet ik langzaam weg te ademen. De tranen die over mijn wangen rollen niet. Ik lig weer op mijn yogamat.
Snorkelen in de Middellandse Zee
Deze gebeurtenis staat niet op zichzelf. Een half jaar na mijn hartstilstand ga ik op vakantie aan de Middellandse Zee. Vanuit de badplaats waar ik verblijf is het goed snorkelen. Met mijn herstellende fysiek vind ik het een spannende onderneming, maar ik wil graag weer een stuk vertrouwen in mijn potentieel herwinnen. Ik zet mijn duikbril op, doe de snorkel in mijn mond en ga onder in de stilte van de zee. Weer dat machteloze verdriet. Paniek. De laatste keer dat ik in stilte door een slang ademde, zaten mijn naasten aan mijn bed te wachten of ik mijn ogen weer zou openen. Ik kom boven water en weet: ik ben niet geïntubeerd. Ik zie de rotskusten, de zon weerkaatst op de waterspiegel. Ik voel de rust in mijn lijf terugkeren.
''De laatste keer dat ik in stilte door een slang ademde, zaten mijn naasten aan mijn bed te wachten of ik mijn ogen weer zou openen''
Traumaverwerkingstherapie
Door dit soort ervaringen zit ik nu in Den Haag, op de zwart lederen bank van Sander Post van der Linde. Hij is psycholoog en gespecialiseerd in EMDR, een traumaverwerkingstherapie die nare ervaringen van hun negatieve effecten ontdoet. Met zorg is mijn keuze op hem gevallen. De kwetsbaarheid van zo’n therapie durf ik alleen aan in een veilige omgeving. Inhoudelijk heb ik me niet uitgebreid ingelezen over het verloop. Zoals bij mijn visuele verslaglegging als cartoonnotulist vertrouw ik op de flow van het moment.
Ik krijg een koptelefoon op waardoor afwisselend links en rechts geluidjes klinken. Tik... tik... tik… Soms wisselt Sander af met klopjes op mijn knieën of een heen-en-weergaande beweging met z´n vinger. Steeds klinkt zijn terugkerende vraag: ,,En wat is er nu?... Focus daarop.” Dat doe ik. Het brengt me terug naar dát moment.
Lees ook: Wat Gideon Borman leerde van zijn eerste jaar als zzp'er na hartstilstand
Cirkelvormig wit
Ik lig op mijn rug op bed. Doodstil. Dan zie ik mezelf uit mijn lichaam gaan. Ik splits. Eén Gideon ligt nog steeds op het matras. Eén Gideon zweeft erboven. De zwevende probeert al geruime tijd de ander af te remmen. Die blijft maar doordraven, door een echtscheiding heen, door een verhuizing, door, door, door. En nu is er een noodmiddel ingezet. Mijn hartstilstand is een harde reset. De liggende Gideon treedt ook uit en voegt zich bij de zwevende. Wanneer ze versmelten keer ik terug in mijn lichaam. Ik weet: ik heb mijn deel gedaan. Vanaf hier ligt mijn lot in de handen van anderen. Ik kan slechts wachten of ik weer terugkeer.
Tik….tik…tik… Het is wit om me heen. Cirkelvormig wit. Alsof ik door een beslagen fisheye-lens kijk. Verpleegkundigen bespreken mijn situatie. Ik wil me erin mengen, maar ze zijn te ver weg. Ik kan niet praten. Alsof mijn stem niet door de dichte mist draagt. En wat is er nu? Focus daarop…
''En wat heeft de ondernemer in mij aan dit verhaal? Dat zit ‘m in oprecht authentiek durven zijn''
Emotionele achtbaan
De sessie is een emotionele achtbaan. Na afloop voel ik me moe maar sterker. Blij zelfs. Toch twijfel ik of ik me de dingen niet inbeeld. Dit valt weg wanneer ik enige tijd later een lezing bijwoon van Pim van Lommel, cardioloog en auteur. Zijn boek 'Eindeloos Bewustzijn' is een studie naar bijna-doodervaringen (BDE). Ik herken de door Van Loon aangetoonde kenmerken en gevolgen van zo’n BDE. Die wetenschappelijke erkenning is als een groen licht om nu hardop uit te spreken wat ik door mijn EMDR-sessie al wist: mijn hartstilstand heeft me dichter bij mezelf gebracht.
En wat heeft de ondernemer in mij aan dit verhaal? Dat zit ‘m in oprecht authentiek durven zijn. Denken, doen en creëren in lijn met wie ik ben. Of concreter gezegd: ik trek die opdrachten aan die in overeenstemming zijn met mijn handelen. Er was een tijd waarin ik als illustrator diverse stijlen in mijn portfolio had, maar geen cartoons. Dat beschouwde ik als hobby. Zo sloot ik de mogelijkheid uit om werk te krijgen in én wat ik het leukste vind én waar ik het beste in ben.
Nu weet ik dat wat ik in het licht zet, groeit. En laat dat licht nou vanuit mijn hart komen. Eigenlijk al lang voor het weer begon te kloppen.
Lees ook: Blog Gideon Borman: het zzp-leven na een hartstilstand (9)