BNR Nieuwsradio vroeg de grootste ministeries hoeveel zelfstandigen zij in huis hebben die misschien eigenlijk als werknemer gezien zouden moeten worden. Geen van hen had daar een antwoord op. Ze beloven dit in het eerste kwartaal van dit jaar te onderzoeken, maar daarmee zijn ze eigenlijk al te laat. De Belastingdienst is deze maand namelijk al begonnen met handhaven.
Als de overheid al niet weet hoe het ervoor staat, wat moet dit dan betekenen voor bedrijven?
Cristel van de Ven Voorzitter VZN
Cristel van de Ven, voorzitter van de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN), noemt de situatie bij de overheid “belabberd voorbeeldgedrag”. Het ministerie van Financiën maakte het zelfs zo bont dat het heeft aangekondigd eventuele boetes voor onderaannemers uit eigen zak te betalen.
Angst voor naheffingen blijft groot
Volgens Van de Ven is dit tekenend voor hoe lastig het is om schijnzelfstandigheid daadwerkelijk aan te pakken. ,,Als zelfs de overheid niet weet hoe het ervoor staat, wat moet dat dan betekenen voor bedrijven die alles al strak georganiseerd proberen te krijgen?”, vraagt ze zich af.
Lees ook: ZZP op 1: ‘Ik doe er alles aan om nooit meer terug te hoeven naar loondienst’
De angst voor boetes en naheffingen blijft groot onder opdrachtgevers. Vanaf dit jaar treedt de Belastingdienst strenger op en kan het naheffingen van loonbelasting opleggen als blijkt dat een zzp’er eigenlijk als werknemer had moeten worden gezien. Hoewel staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) opdrachtgevers een ‘zachte landing’ belooft – er worden in 2025 nog geen boetes opgelegd – biedt dit volgens Van de Ven weinig uitkomst.
Spelregels voor opdrachtgevers en zzp’ers
Van de Ven wees er in haar eerdere blog bij De Ondernemer al op dat het merendeel van de opdrachten ook na 2025 probleemloos door zelfstandigen kan worden uitgevoerd, zolang opdrachtgevers zich bewust zijn van de spelregels.
Lees ook: Stoppen als zzp’er? Let hier op: ‘Als je het niet regelt, krijg je een naheffing’
Hoe blijf je binnen de lijntjes?
Om schijnzelfstandigheid te voorkomen, moeten opdrachtgevers scherp zijn op de aard van de samenwerking. Van de Ven geeft een aantal concrete handvatten:
• Als je gespecialiseerd werk hebt, en je gevraagd wordt om jouw unieke kennis en/of vaardigheden in te zetten
• Als je voor een speciale opdracht wordt ingehuurd, met een resultaatverplichting
• Als jouw opdracht een duidelijk begin en einde heeft
• Als je jouw opdracht zelfstandig en naar eigen inzicht uitvoert, zonder toezicht of gezag
• Als jouw opdracht niet gebonden is aan richtlijnen, instructies en/of protocollen
• Als je werkt met jouw eigen bedrijfsmiddelen
• Als je jouw eigen tarieven bepaalt en onderhandelt over de voorwaarden en investering die gemoeid is met jouw opdracht
• Als jij je vrij kunt laten vervangen door iemand anders
• Als je niet meedoet met reguliere organisatieactiviteiten
• Als je zelf jouw bij- en nascholing regelt
• Als jij ondernemersrisico loopt, bijvoorbeeld dat eventuele klachten door jou worden afgehandeld en onder de aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid van jouw bedrijf vallen.
