Midden september van dit jaar meldde demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Mariëlle Paul (VVD), nog verheugd het wetsvoorstel Basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen naar de Raad van State (RvS) te hebben gestuurd. Deze versie was na eerdere kritieken op onder andere uitvoerbaarheid door het UWV en Belastingdienst al aangepast. Het bleek voor de Raad van State niet voldoende.
De doelen, bescherming van zelfstandigen en creëren van een gelijk speelveld, van het wetsvoorstel worden wel onderschreven, maar daar blijft het dan ook bij. Het onafhankelijke adviesorgaan vindt de aanpassingen die door Paul zijn gedaan verre van voldoende. Zowel UWV als de Belastingdienst zal het namelijk niet voor elkaar krijgen deze wet uit te voeren, omdat beide uitvoeringsorganisaties momenteel kampen met grote beperkingen in de uitvoering.
Het UWV kan het voorstel alleen uitvoeren als er voldoende capaciteit beschikbaar is
‘Het wetsvoorstel is voor de Belastingdienst onder voorwaarden pas uitvoerbaar vanaf 2030. Het UWV kan het voorstel alleen uitvoeren als er voldoende capaciteit beschikbaar is voor de benodigde sociaal-medische beoordelingen.’
Lees ook: Zzp’er moet zich verzekeren: verplichte AOV kost straks 171 per maand
Wetsvoorstel in lijn brengen met WIA
Het advies van de RvS aan Paul is om het huidige wetsvoorstel niet in te dienen bij de Tweede Kamer voor behandeling, of het zo aan te passen dat het bij de Belastingdienst en het UWV niet nog verder in het honderd loopt. Het is volgens de onafhankelijke adviseurs mogelijk door het samen te laten lopen met de noodzakelijke herziening van de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). ‘Een integrale benadering van aanpassingen aan de WIA en dit wetsvoorstel ligt hierbij in de rede.’
We zien het als een C-advies van de Raad van State
Woordvoerder van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Het departement van Paul zal de komende maanden flink aan de bak moeten. Het wetsvoorstel is namelijk ‘gekoppeld’ aan het halen van mijlpalen in het Herstel en Veerkrachtplan: als de wet uiteindelijk niet voor 31 augustus 2026 is aangenomen loopt Nederland mogelijk honderden miljoen euro’s mis uit het Europese coronaherstelfonds.
Een woordvoerder van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vindt het nog te vroeg om daarop vooruit te lopen. „Voorlopig gaan we eerst het advies bestuderen. We zien het overigens als een C-advies van de Raad van State, dat betekent dat we het pas indienen na aanpassing. Het voorstel heeft bij een C volgens de Raad van State tekortkomingen die eerst moeten worden opgelost.”
Lees ook: Schijnzelfstandigheid en verplichte AOV, wat wil de politiek? ‘Huidige kabinet is op ramkoers’
