Nog maar vijftig jaar geleden trok Henry Ford II veel bekijks met de Santa Maria, het 33 meter lange luxejacht dat de Fordtopman en -erfgenaam op de Kaag liet bouwen door Royal Van Lent. "Een schip van die afmetingen werd toen gezien als verschrikkelijk groot," zegt directeur Jan-Bart Verkuyl. "Maar op een gegeven moment wordt dat een gewoon jacht."
SchaalvergrotingVooral de laatste jaren gaat het snel met de schaalvergroting onder de superjachten. "Het kleinste wat hier binnen ligt is zeventig meter," zegt Verkuyl op Kaageiland, waar het voormalige familiebedrijf al sinds 1849 is gevestigd. "En veel van wat we in aanbouw hebben is groter."
Vandaar de nieuwe scheepswerf die Royal Van Lent gaat bouwen in de Amsterdamse haven, voor schepen tot 160 meter. Per 2018 moet daarvoor aan het einde van de Basisweg een hal verrijzen van 170 meter lang en 28 meter hoog. De toch al indrukwekkende droogdokken op Kaageiland blijven gewoon in bedrijf, maar voldoen niet altijd meer. De Symphony, met 101,5 meter het grootste jacht op een Nederlandse werf ooit, paste vorig jaar maar ternauwernood. "Daarmee waren we hier uit ons jasje gegroeid."
Open zeeDaarbij komt: uiteindelijk moeten de jachten toch naar open zee. De veertien meter brede Julianasluis in Gouda dreigde een bottleneck te worden. Verkuyl: "Ik ben de volgende generatie binnen dit bedrijf. Ik wilde er niet voor verantwoordelijk zijn dat het bedrijf vast komt te zitten op dit eiland."
"Het is blijkbaar een natuurlijk soort wedijver," zo verklaart Verkuyl het steeds groter worden van de schepen die worden besteld. "We hebben er vanaf de jaren zestig heel wat gebouwd voor het Midden-Oosten, de koninklijke families daar wilden allemaal de allergrootste ter wereld." Tegenwoordig zijn de kopers vooral topmannen van grote bedrijven. "Ceo's die hun eigen empire bij elkaar hebben gevochten en ervan houden iets nieuws te creëren. Samen met ons zo'n jacht bouwen vinden ze een geweldige ervaring."
PrijskaartjeOver de kopers en het prijskaartje wordt - uiterst discreet - niets prijsgegeven. Als vuistregel geldt dat de jachten zo'n miljoen euro per strekkende meter kosten. Maar de ervaring leert Verkuyl nog een vuistregel: "Mensen die vragen hoeveel het kost, kunnen het niet betalen."
NichemarktHet is een nichemarkt waar Nederland in uitblinkt dankzij Royal Van Lent en Koninklijke De Vries Scheepsbouw uit Aalsmeer. De scheepswerven werken samen in het exportverbond Feadship, wat welhaast een soortnaam geworden is. "Internationaal worden we in dit soort kringen gezien als het topmerk voor iemand die zichzelf een echt mooi cadeau wil geven."
Daarmee is meteen gezegd dat ook de internationale concurrentie de Feadshipwerven opstuwt naar steeds grotere schepen. Jachten tot een lengte van zo'n dertig meter worden meer en meer seriematig geproduceerd, door Italiaanse rederijen vooral. Als het aankomt op de prijs kunnen de Nederlandse scheepswerven daar niet tegenop met hun helemaal in overleg met de klant ontworpen schepen. Die leggen zich daarom toe op de grotere en exclusievere jachten. En met succes.
BereikbaarheidTussen 2019 en 2021 denkt Royal Van Lent aan de Basisweg zijn eerste nieuwe jacht te water te laten. Ook kunnen Feadships dan in Amsterdam terecht voor een verbouwing. Op zoek naar een nieuwe, grote locatie heeft Royal Van Lent ook nog rondgekeken in de haven van Rotterdam, maar Amsterdam had toch de voorkeur. Daarbij speelde de goede bereikbaarheid vanuit Kaag een grote rol. Via de Westrandweg kunnen de 450 werknemers gemakkelijk op beide scheepswerven worden ingezet.
Internationale miljardairsclientèleMaar ook de locatie dicht bij Schiphol was een belangrijke overweging. De miljardairsclientèle van de superjachtenbouwer is immers uitgesproken internationaal. "Amsterdam is een enorme magneet. De meeste van onze klanten vinden het nu al heel leuk om naar onze werf te komen vanwege Amsterdam," zegt Verkuyl. "Als we ons in Rotterdam hadden gevestigd, hadden ze waarschijnlijk ook een hotel in Amsterdam genomen, logistiek toch weer een stuk minder aantrekkelijk."
En of het ook komt tot jachten van 160 meter lang? "We verwachten komende jaren in Amsterdam jachten van 90 tot 110 meter te bouwen. Voor grotere jachten zijn we ook niet meteen klaar, we willen het met eigen mensen doen," zegt Verkuyl. "We willen af en toe eens een keer zo'n hele grote bouwen. Dan zijn we er klaar voor mocht die markt echt opschuiven. Jachten van 170 of 180 meter verwacht ik niet, maar dat zeiden ze vroeger ook."
