Deze man haalt alle 268 winkels van Scapino, Ziengs en Tamaris van het gas af

Natuurlijk worden de winkels van Ziengs Retail ‘s avonds geen zwarte gaten in de winkelstraat of winkelcentrum, waar geen lampje meer brandt. De 268 winkels van de schoenenketen blijven gewoon in de avond verlicht, benadrukt Roy van Keulen, de ceo van Ziengs Retail. ,,We hebben moderne interieurs die al licht van kleur zijn. Met enkele ledlampjes zijn onze etalages en winkels goed te verlichten.”

Het gesprek met Van Keulen gaat over de enorme energierekening en wat je daar als familiebedrijf, dat inmiddels 75 jaar bestaat, aan kunt doen. De onderneming kent twee sterke formules: value discounter Scapino (175 winkels) en schoenenketen Ziengs (negentig winkels) door heel Nederland. ,,Voor de Duitse Wortmann Groep exploiteren wij ook nog eens drie Tamaris-winkels. Vanuit onze twee shared services centers (hoofdkantoren, red.) en twee magazijnen in Assen bedienen we alle filialen. We hebben alles gebundeld om onze formules nog sterker te laten zijn. Door die centralisatie behalen we ook schaalvoordelen.”

Jullie willen in 2030 energieneutraal zijn. Nog acht jaar te gaan. Wat vindt er plaats?

,,Voordat ik kwam was Ziengs al begonnen de Scapino-winkels van het gas te halen. Mijn opdracht is om de Ziengs-propositie aan te scherpen en een duidelijker profiel te geven. We pakken dan ook gelijk de negentig winkels van Ziengs aan. Op dit moment verbouwen we ongeveer twee Scapino-winkels per week. Het is niet alleen van het gas af, maar ook gelijk het ophangen van ledverlichting en het installeren van energiezuinige installaties voor verwarming en koeling. Daarnaast hebben we op onze magazijnen een enorme zonnecentrale van 3.678 zonnepanelen aangelegd. We leveren dus ook stroom.”

En de deuren, daar gaat veel warmte en kou door naar binnen en buiten?

,,We kijken nu naar warmte en koude gordijnen voor boven de deuren. Bij Scapino investeren we in automatische schuifdeuren, zodat die in de winter gesloten zijn. Dichte deur vinden we als retailer erg lastig, echter vanwege de hoge energieprijs en dat het goed voor het milieu is, is het inmiddels wijdverbreid geaccepteerd dat ze dicht mogen.”

Eigenaar van Ziengs Retail Henk Ziengs – tweede generatie en volgens Quote de rijkste Drent – bezit wat vastgoed, maar het merendeel wordt gehuurd. Krijgen ze de bezitters van de panden mee, zodat niet de gehele rekening op het hoofdkantoor in Assen neervalt? Zouden ze niet wat meer moeten doen, juist in deze tijd?

Van Keulen geeft niet meteen antwoord, hij neemt de tijd om zorgvuldig te formuleren. ,,Ik vind dat vastgoedeigenaren die investeringen niet allemaal bij hurende partijen kunnen neerleggen. Ze moeten naar evenredigheid daarin bijgedragen. Het zou mooi zijn als dat soort grote partijen daar meer strategie op zouden hebben, om echt lange termijn te investeren in hun panden. Hoe het nu gaat? Als je voor vijf jaar bijtekent en je vraagt om een verbouwingsbijdrage, want ik maak je pand energieneutraler, dan valt er met de pandeigenaar over te praten; vinden wij nooit voldoende en zij veel te veel.”

Tekst gaat verder onder de foto.

Jullie hebben ook nog eens te maken met enorme huurstijgingen als gevolg van de sterk gestegen inflatie. De baas van vastgoedbedrijf Wereldhave past het echt niet aan, zei hij bij de presentatie van de halfjaarcijfers. Hoe ga je daarmee om?

,,Samen met INretail, onze belangenorganisatie, zijn we van mening dat verhoging met de kerninflatie (3,3 tot 3,5 procent) voldoende is. De winkelstraat heeft door corona flink geleden. Loop door winkelstraten heen en je ziet dat de retail het lastig heeft. We kunnen er niet zomaar 9 tot 10 procent huur bij hebben. We gaan met verhuurders in gesprek die met een hoge huurindexatie komen en vertellen ze het eerlijke verhaal over die kerninflatie. Waar worden we met zijn tweeën wel gelukkig van? Ik geloof namelijk door mijn jarenlange ervaring niet in het sturen van een advocaat. Het is maatwerk. Er zijn verhuurders die willen bewegen als wij investeren in dat pand en de huur vastleggen voor vijf jaar. Zij hebben dan een goede cashflow, inkomsten. Die panden zijn allang afbetaald, het is vaak pure ebitda (winst voor aftrek van rente, belastingen, afschrijvingen en afboekingen, red.) voor die bedrijven of particulieren.”

Bij het investeringsprogramma om de winkels, kantoren en magazijnen te verduurzamen komt de kracht van het familiebedrijf om de hoek kijken. Van Keulen werkte eerder voor familiebedrijven en ondernemingen in bezit van private equity, dus vergelijken kan hij. ,,Bij de laatste gaat het coûte que coûte om waardecreatie, het oppoetsen van ebitda, dat is bij familiebedrijven niet het geval. Er zit daar toch altijd net even een andere emotie achter. Familiebedrijven hebben meer oog voor langetermijnverduurzaming, hebben dat omarmd en geborgd in hun bedrijf. Het is dan ook geen probleem om de drieduizend medewerkers van Ziengs Retail mee te krijgen in onze verduurzamingsoperatie. We lopen allemaal een stapje harder om onze projecten succesvol af te ronden.”

Ook bij familiebedrijven is de groei belangrijk

Hij stopt en zegt een stuk strenger: ,,Ook bij familiebedrijven is groei wel noodzakelijk. Zonder groei kan je al die stijgende kosten niet absorberen. Ik vind de huidige discussie over groei intrigerend. Kijk ik er zakelijk naar, dan is het noodzakelijk de boel constant te optimaliseren en te werken aan schaalgrootte om de stijgende kosten en inflatie te compenseren. We willen toch allemaal meer verdienen en meer welvaart hebben? Kijk ik er als individu naar, dan zie ik dat jongeren niet meer de reflex hebben van groeien, groeien, groeien. Ook binnen mijn vriendenkring wordt erover gediscussieerd. Ook al zeggen we het minder te gaan doen, we handelen er niet naar. Het is schrikbarend om te zien hoe massaal we weer in het vliegtuig zitten. We wisten niet hoe snel we op Ibiza moesten zitten.”

Dwingt de familie je ook naar de eigen aanvoerketen te kijken? De geopolitieke situatie in de wereld, torenhoge containerprijzen en duurzaamheid dwingen jullie daar ook naar te kijken.

,,Ik hoop de komende jaren meer duurzaamheidsprojecten te beginnen vanuit de supply chain. Overigens is Scapino, Adem Doymaz (algemeen directeur Scapino, red.), hier al mee begonnen. We moeten vanuit de producten daar ook aan bijdragen en de inkoopketen verduurzamen. Welke materialen gebruiken we en hoe? We zijn steeds meer gaan kopen in Europa om milieubewuster te zijn. Je kunt schoenen prachtig in Portugal, Italië en Spanje laten maken. Zara heeft ons dat geleerd, die liet alles komen uit het eigen achterland. Ook uit Turkije komen producten, en ja er komt ook nog wat uit Vietnam en uit India. Maar er komt steeds meer uit Europa zelf.”