De energiecrisis heeft er met uitzonderlijk hoge kosten erg ingehakt bij bakkend Nederland. Ook de Brabantse familiebakkerij van Heeswijk zag de energiekosten van de ene op de andere dan vervijfvoudigen. ,,Dat was echt heel heftig”, vertelt mede-eigenaar Sophie van Gerwen als ze terugdenkt aan die tijd.
Bakkerij van Heeswijk vierde generatie
Tegen de grens met België bevindt zich het hoofdkwartier van de familiebakkerij uit Luyksgestel. In onder andere Veldhoven, Valkenswaard en Bladel prijkt de familienaam op de gevel. Aan het roer staat momenteel de vierde generatie van het familiebedrijf dat ontstond in 1914. Fleur van Heeswijk (36), Sophie van Gerwen (37), Rob Soeterboek (49) en Joost Kaptheijns (30) zijn samen eigenaar van de bakkerij en de tien verkooppunten.
Lees ook: Bakker Remy bakte middenin de nacht door hoge energiekosten: ‘Was aanslag op privéleven’
Zoals wel meer ondernemers wilden deze vierde generatie bakkers niet vastzitten aan een onnodig hoge gasprijs en daarom dreven ze met zogeheten flexibele ‘spotprijzen’ mee op de marktprijs van stroom en gas. Dat ging goed. Tot augustus 2022. ,,Normaal was gas en elektriciteit voor ons 12.000 euro per maand, maar doordat wij die flexibele prijs hadden, gingen de kosten in één maand naar 60.000”, vertelt Rob. ,,Dat was flink schrikken. Je begint dan meteen te rekenen hoeveel dat op jaarbasis is. Ik dacht: als dit een jaar aanhoudt, dan is echt al ons geld op.”
Iets wat zo vanzelfsprekend was, is ineens het kostbaarste wat je hebt
Sophie van Gerwen
Ook Sophie kan de crisis nog goed herinneren ,,Het was echt heel heftig en eigenlijk niet te vergelijken met nu. Iets wat zo vanzelfsprekend was, is ineens het kostbaarste wat je hebt en je weet niet wanneer de kosten weer dalen.”
Gelukkig voor familiebakkerij van Heeswijk hield die piek het geen jaar vol. ,,Na een maand of drie was het al iets minder erg. Toen hebben we wel gelijk voor zekerheid gekozen en de gasprijs vastgezet. Die onzekerheid wilden we nooit meer meemaken”, zegt Sophie.
Hete ovens voor niets
Ondanks de grote shock zat er voor Rob verrassend genoeg ook een positief randje aan de energiecrisis. ,,Je ging een stuk kritischer kijken naar je energieverbruik. Wij bakken bijvoorbeeld voor onze zaken op één locatie en voorheen zetten we alle ovens tegelijk aan. Het duurt tien minuten voordat we de volgende oven gebruiken, dus de laatste twee ovens werden pas na 80 minuten gebruikt. Dat hebben we natuurlijk direct aangepast.”
Lees ook: Bakkers stonden op randje van faillissement door hoge stookkosten: hoe gaat het nu?
Uit cijfers van de Nederlandse Brood- en Banketbakkers Ondernemersvereniging blijkt dat buiten de Randstad de ene na de andere bakkerij de deuren sluit. De bakkerijen van de familie bleven allemaal open na de energiecrisis, maar om hen heen zagen ze bakkers in bosjes omvallen. Omdat de ovens toch op volle kracht draaiden, schoten ze bakkers uit de buurt te hulp. ,,Een bakker kwam bij ons en die vertelde dat hij geen brood meer kon bakken. Toen dachten wij: onze ovens staan toch wel aan, dan kunnen we die beter zo vol mogelijk doen. Zo hebben we hem de crisis door kunnen helpen.”
Niet inleveren op kwaliteit
Hoe is het deze familie gelukt om goed uit de energiecrisis te komen? ,,We hebben echt nooit ingeleverd op kwaliteit”, zegt Joost resoluut. ,,We hoorden bakkers om ons heen roomboter vervangen om de grondstofkosten laag te houden. Dat is super verleidelijk, maar dat hebben we nooit gedaan.”
Wat ze andere bakkers ook ‘fout’ zagen doen, is constant dezelfde prijs hanteren. ,,Wanneer je niet af en toe je prijzen een beetje verhoogt, dan lopen je klanten weg als je ineens met hele grote prijsverhogingen komt”, vertelt Rob.
Blijven innoveren
Om goede kwaliteit broden te blijven leveren, zoekt de familie constant naar mogelijkheden om te innoveren. Dat is ook nodig om de concurrentie bij te blijven. ,,We kunnen als ambachtelijke bakker wel denken dat ons handwerk wordt gewaardeerd en dat we daarmee het verschil maken, maar als we niet innoveren gaan wij het zeker niet winnen van industriële bakkers”, stelt Rob.
Iedere nacht werken vier mensen negen uur. Die innovatie scheelt hen zo 8 procent aan werk
Rob Soeterboek
De nieuwste aankoop van de bakkerij staat er nog geen maand en is het ‘hoogst haalbare in heel bakkend Nederland’, zegt Rob trots. ,,Het is een machine die automatisch brood decoreert met zaden. We maken zo’n 30.000 broden per week, die voorheen per stuk met de hand gedaan werden. Iedere nacht werken vier mensen negen uur. Deze machine bespaart hen zo’n 8 procent aan werk elke nacht.”
Lees ook: Efficiënter werken, grotere marges en extra oog voor de klant: hoe AI de horeca kan helpen
Dat innoverende karakter hangt ook in de lucht in de zogeheten ‘Brainportregio’ van Nederland. ,,We hebben echt profijt van de groeiregio hier. We hebben een Engelstalige site gemaakt, omdat een van onze bakkerijen in Veldhoven zit bij ASML. Wij leveren ook gebak en broodjes aan bedrijven. Die bedrijven verwennen hun medewerkers om hen aan zich te blijven binden. Veel kleinere bedrijven in de omgeving liften mee op het succes in de regio.”
Waar vind je nog mensen die ‘s nachts willen werken en die ook kennis hebben van het ambacht?
Sophie van Gerwen
Die innovatiedrang wordt extra gedreven door het moordende personeelstekort in de sector. ,,We willen met machines die het werk kunnen verlichten, zorgen dat het beroep aantrekkelijk blijft in de toekomst”, vertelt Sophie. Want waar vind je nog mensen die ‘s nachts willen werken en die ook kennis hebben van het ambacht? ,,Dat is een grote uitdaging. We zijn constant bezig om mensen het vak bij ons te laten leren.”
Sporten via de bakkerij
En de medewerkers die al bij de bakkerij werken? Er wordt alles gedaan om die binnenboord te houden. ,,Bij ons is het rooster echt leidend. Dat blijven we herhalen. We denken mee in de werk-privébalans en willen dat mensen zich goed voelen bij ons”, zegt Sophie. Ook met gratis sportlessen en korting op de eigen producten probeert Bakkerij van Heeswijk de medewerkers te binden.
Wat 2025 gaat brengen voor de familiebakkerij? ,,We zitten echt op een kruispunt. In hoeverre zijn we over vijf jaar nog met handwerk bezig? Over drie of vier jaar gaan een aantal nachtbakkers met pensioen. Die nemen superveel kennis en ervaring mee. Dat is best wel een zorg, maar we zien het liever als een uitdaging”, concludeert Sophie.
