Tientallen horecazaken kopje onder, maar gevreesde faillissementsgolf blijft uit

De terrastafels voor de deur van viswinkel Visch in Den Bosch staan klaar voor gasten. Niets wijst erop dat de populaire zaak deze week failliet is verklaard - toch is het zo, schrijft Brabants Dagblad.

Visch voegt zich in het rijtje met ruim tweehonderd andere horecazaken die dit jaar al failliet gingen. Dat zijn er dik dertig minder dan in dezelfde tijd van het jaar ervoor en nóg veel minder dan waar kenners in januari rekening mee hielden. Experts van onder andere ABN Amro en Rabobank voorspelden voor dit jaar een faillissementsgolf in de horeca, veroorzaakt door een cocktail van stijgende kosten voor inkoop, energie, huur, loon en alcoholaccijnzen.

Marges staan onder druk in een tijd dat mensen minder geld uitgeven in de horeca. Vooral kleinere bedrijven tot vijftig man personeel zouden het lastig krijgen, ruim één op de zes zou kampen met problematische (corona)schulden. Maar: de gevreesde golf blijft uit. Het aantal faillissementen neemt zelfs af.

Lees ook: Aantal faillissementen neemt af, meeste in de horeca: ‘Voor kleine horecaondernemer is het bikkelen’

‘Het is niet zo dat de economie op volle toeren draait’

„Dat het aantal faillissementen afneemt en de gevreesde golf uit blijft, vind ik ook wel verrassend moet ik zeggen. Het is niet zo dat onze economie weer op volle toeren draait en de bomen tot in de hemel reiken”, zegt Joris Knoben, hoogleraar Strategie en Ondernemerschap aan de universiteit van Tilburg. Ook hij voorzag een zwaar jaar voor de horeca. „Maar de echte piek is nooit gekomen en lijkt nu ook definitief uit te blijven.”

Hoe dat komt, weet Knoben niet precies. „Het kan zijn dat ondernemers eerder stoppen als ze geen toekomst meer zien voor hun bedrijf. Een faillissement is in de horeca dan vaak makkelijker af te wenden dan in de maakindustrie, waar dure machines of grote fabriekshallen zorgen voor doorlopend hoge kosten.”

Lees ook: Won Yip: ‘Het is een bijzondere tijd, echt elk horecabedrijf staat te koop’

Realiteitszin wint terrein

Het klopt dat meer horecabedrijven stoppen, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. In de eerste helft van dit jaar trokken ruim 4.600 ondernemers de stekker uit hun zaak, dik 800 meer dan het jaar ervoor. In het aantal startende horecabedrijven zit juist een sterk dalende lijn: bijna 750 minder dan het jaar ervoor.

Dat heeft te maken met de groeiende realiteitszin binnen de sector, denkt Ruud Welters van horecamakelaar Hormax. „De huidige groep ondernemers stuurt veel meer op cijfers: kan het financieel? Als ze zien dat het minder gaat, kunnen ze ook eerder aan de bel trekken.”

Hormax heeft in Brabant bijna 160 horecazaken in de etalage staan. Potentiële starters slaan al driftig aan het rekenen voordat ze overgaan tot koop of huur. „Vroeger gebeurde dat vaker op emotie: wat een mooie plek, hier kunnen we iets fantastisch van maken.”

Welters ziet nog een ontwikkeling: schaalvergroting. Met ondernemers die meerdere zaken runnen of één grote locatie openen. Dat maakt het makkelijker om met personeel te schuiven en gunstig in te kopen.

Code oranje in horeca

Won Yip is zo’n ondernemer die zijn imperium uitbreidt. Volgens hem is het ondanks meevallende faillissementscijfers nog altijd code oranje in de sector.

„Op dit moment is elk, echt elk horecabedrijf in Nederland te koop. De combinatie van personeelstekorten, coronaschulden en een veranderde mentaliteit eist zijn tol”, zei Yip eerder. Ook hij roept collega’s op tijdig de stekker eruit te trekken als het echt niet lukt. „Ga niet tot bittere eind met al je spaargeld eraan onderdoor.”

„Natuurlijk zijn er bedrijven die het lastig hebben”, zegt Rik Hüsken, voorman van Koninklijke Horeca Nederland-regio Brabant. Toch is voor hem het glas halfvol. „Er werken meer mensen in deze mooie branche dan voor corona en veel bedrijven zijn gegroeid en floreren als nooit tevoren.”

Lees ook: Heeft Won Yip gelijk, is echt elk horecabedrijf te koop? – ‘Steeds meer grotere horecagroepen’