‘Op dit moment is elk, echt elk horecabedrijf in Nederland te koop. Elk horecabedrijf, zelfs de succesvolle zaken. Vroeger hoorde je: mijn zoon of dochter neemt het straks over.’
‘Nu is alles bespreekbaar. De combinatie van personeelstekorten, coronaschulden en een veranderende mentaliteit eist zijn tol. Dat brengt onzekerheid, zeker nu veel ondernemers worstelen met belastingdruk en hoge vaste lasten.’
Won Yip over staat van horecasector
Het zijn de woorden van Won Yip. De Ondernemer sprak de horecaman vorige week. Ondanks Yip zijn eigen ambitieuze plannen - onder meer in Las Vegas - schetste hij een niet al te rooskleurig beeld van de huidige horeca. CBS-cijfers staven de woorden van de bekende horecaondernemer. Op de 100.000 horecabedrijven gingen er in juli iets meer dan 35 failliet, vergeleken met iets meer dan 58 een jaar eerder.
Het is essentieel het taboe rondom faillissementen en bedrijfsopheffingen te doorbreken en ondernemers aan te moedigen tijdig hulp te zoeken
Stef Driessen ABN AMRO
Toch benadrukte Marijke Vuik, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland (KHN), eerder al dat de cijfers geen volledig beeld geven. In deze cijfers ontbreken de vrijwillige bedrijfsbeëindigingen. Vuik gaf aan dat horecaondernemers ten onder gaan aan de stijgende kosten, waardoor de winstmarges onder druk staan.
Lees ook: Won Yip: ‘Het is een bijzondere tijd, echt elk horecabedrijf staat te koop’
98 avondrestaurants, 91 cafés en 61 café-restaurants minder
Stef Driessen, sector banker Leisure bij ABN AMRO, ziet de gevolgen van de horeca dat in zwaar weer verkeert, zo laat hij De Ondernemer weten. ,,In de eerste zes maanden van dit jaar verloor Nederland per saldo 98 avondrestaurants, 91 cafés, 61 café-restaurants en 20 bezorgrestaurants.’’
Dit verlies is volgens Driessen niet het gevolg van slecht ondernemerschap, maar van oplopende kosten in combinatie met een prijsbewuste gast. „Het is essentieel het taboe rondom faillissementen en bedrijfsopheffingen te doorbreken en ondernemers aan te moedigen tijdig hulp te zoeken. Dit kan via banken, brancheorganisaties of anoniem via platforms zoals Geldfit. Als er tijdig om hulp gevraagd wordt bij financiële problemen, dan is er vaak iets aan te doen.”
Toprestaurants sluiten de deuren
Enkele hoog aangeschreven restaurants sloten of sluiten dit jaar de deuren, aldus horecaplatform ENTREE. Ook de sterrenrestaurants Fitzgerald, Flavours, Pikaar en Meliefste. Hieronder een kort overzicht.
• Fitzgerald in Rotterdam
• Flavours in Weert
• Pikaar in Hilvarenbeek
• Meliefste in Wolphaartsdijk
• De Zeeuw in Haarlem
• STER in Rotterdam
• Flicka in Kerkdriel
• Bar Gui in Amsterdam
• De Dyck in Woubrugge
Aantal zaken omgebouwd naar ander horecasegment
Uit cijfers van ABN AMRO blijkt dat een aantal van de zaken die van januari tot juni de deuren hebben gesloten, door de overnemende partij zijn omgebouwd naar een ander horecasegment.
Er ontstaan grotere horecagroepen door individuele horecazaken over te nemen
Katinka Jongkind ING
Opvallend in de positieve zin des woords, is dat het aantal lunchrooms met 20 locaties is toegenomen en ook de opmars van koffiebars zette stevig door, met 57 nieuwe locaties in 2025: bijna een verdubbeling in vijf jaar tijd.
Steeds meer grotere horecagroepen
Katinka Jongkind van ING, ziet verder als trend dat schaalgrootte binnen de horeca - en dan met name restaurants - steeds belangrijker wordt. „Dat is vanwege voordelen als goedkopere inkoop, personeelsbezetting, gezamenlijke marketing, et cetera. Er ontstaan grotere horecagroepen door individuele horecazaken over te nemen’’, aldus de sectoreconoom Services, Leisure en Retail die niet kan zeggen of dit er meer zijn dan in voorgaande jaren.
Zien of merkt Koninklijke Horeca Nederland (KHN) dat meer horecaondernemers hun zaak of zaken willen verkopen de laatste maanden? „Uit cijfers van het CBS blijkt dat er in het eerste kwartaal van 2025 meer opheffingen waren dan oprichtingen. Het aantal opheffingen neemt toe, maar is in verhouding tot het aantal oprichtingen beperkt’, aldus een woordvoerder van KHN.
‘Horecazaken vol, marges flinterdun’
De exacte redenen van ondernemers om hun zaak te verkopen zijn bij KHN niet bekend. „Wat wel bekend is, is dat de marges in de horeca al langere tijd flink onder druk staan door gestegen lasten en kosten, zoals energie-, huisvestings- en personeelskosten. De horecazaken zitten vol, maar de marges zijn flinterdun. Vanzelfsprekend speelt dat mee in de keuzes die ondernemers maken. Bovendien heeft een deel van de ondernemers nog coronaschulden en dat drukt eveneens zwaar.’’
Hoe optimistisch of pessimistisch is KHN over het huidige aantal horecaondernemers dat zijn of haar onderneming in de etalage wil zetten? „Over het algemeen is de horeca voortdurend in beweging door de invloed van vraag en aanbod, veranderend consumentengedrag en de vervanging van oudere door nieuwere generaties. Ondernemers spelen hierop in, soms door fusies of overnames, om hun marktpositie te versterken.’’
In sommige gevallen zien we dat ervaren ondernemers stoppen en dat jonge ondernemers kansen zien om bestaande zaken voort te zetten of vernieuwende concepten te introduceren
KHN
„In sommige gevallen zien we dat ervaren ondernemers stoppen en dat jonge ondernemers kansen zien om bestaande zaken voort te zetten of vernieuwende concepten te introduceren. Op cijfermatig niveau zien we hierin echter geen structurele stijging ten opzichte van de langjarige trend. Uit de CBS-cijfers over fusies en overnames blijkt dat het aantal in de horeca in de afgelopen 15 jaar nagenoeg stabiel is gebleven, met circa 200 tot 250 fusies of overnames per jaar.’’
Uitdagingen in horeca beter het hoofd bieden
KHN ziet dat binnen de achterban én breder in de horecabranche een duidelijke trend van schaalvergroting. „Ondernemers kiezen hier bewust voor om uitdagingen, zoals personeelstekorten en stijgende inkoopkosten, beter het hoofd te bieden. Voor ondernemers kan dit schaalvoordelen opleveren en bovendien kunnen ze hun risico’s spreiden. Wel willen we daarbij aangeven dat het belangrijk is oog te houden voor diversiteit en lokale verankering, zodat de horeca in een stad toegankelijk is en het aanbod gevarieerd blijft voor bewoners en bezoekers’’, besluit de woordvoerder.
Lees ook: Tientallen schuldeisers met lege handen na faillissement horecamagnaat: wie krijgt voorrang?
Meer restaurants wisselen van eigenaar
Er is een duidelijke toename zichtbaar in het aantal restaurants dat van eigenaar is gewisseld of is gesloten zonder dat hierbij sprake is van faillissement. In het eerste kwartaal van 2025 werden 865 opheffingen geregistreerd, een stijging ten opzichte van 735 in hetzelfde kwartaal van 2024.
Wanneer ook restaurants met slechts één werkzame persoon worden meegeteld, meldt het CBS een totaal van 2.060 opheffingen in het eerste kwartaal van 2025, tegenover 1.595 in het eerste kwartaal van 2024 en 930 in het eerste kwartaal van 2023. Ook in het tweede kwartaal van 2025 lag het aantal opheffingen aanzienlijk hoger dan het niveau van vóór de coronacrisis.