In een grote bedrijfshal in Almere staat de schatkist van Viking. Tienduizenden schaatsen liggen er in metershoge schappen. ,,Wij zeggen altijd: als er een goed jaar is, kunnen we door de schappen heen kijken”, vertelt mede-directeur Nils Havekotte (41) het AD. ,,Het is jaren geleden dat dat kon, helaas.” In de ontvangstruimte van Viking liggen her en der schaatsen over de koffietafel. De voorbereidingen voor een gesprek later die middag worden getroffen. Dan ontmoet Havekotte, kleinzoon van Viking-oprichter en oud-langebaanschaatser Jaap Havekotte, een groep Japanners.
,,Azië is de nieuwe markt”, zegt hij. ,,Daar zijn de winters nog streng. We zien dat schaatsen er enorm populair is geworden. We verkopen daar inmiddels meer dan in Europa. Dat omslagpunt kwam zo’n vijf jaar geleden al.”
Voor ons is het niet meer spannend of onze schaats wint
Nils Havekotte Mede-directeur Viking
De successen van Aziatische topsporters dragen bij aan die populariteit. Voor het WK van afgelopen weekend in Noorwegen reed zelfs 98 procent van alle topschaatsers op een Viking. Havekotte: ,,Voor ons is het niet meer spannend of onze schaats wint. Er is weinig concurrentie.” Al waren de vorige Winterspelen van 2022 toch bijzonder. Havekotte: ,,Alle medailles die in het schaatsen werden gewonnen, werden behaald op Vikings. Dat is wel het hoogst haalbare en was nog nooit gebeurd.”
Viking blijft goud smeden voor topschaatsers
Topschaatsers als Kjeld Nuis en Suzanne Schulting weten het pand in Almere goed te vinden. Net als Joep Wennemars, die afgelopen weekend goud pakte op het WK in Hamar. Op een Viking. ,,We maken de schaatsen op maat. Dat deden we maanden geleden al voor het WK van dit jaar. We zijn nu al bezig met de Olympische Spelen van 2026”, vertelt Havekotte. ,,Maar mocht er een noodsituatie zijn, dan zijn we snel inzetbaar voor aanpassingen.”
Een gouden ijzer, ondertekend door Kjeld Nuis, pronkt in de ontvangstruimte. ,,Hier schaatste hij 93 kilometer per uur mee. Een wereldrecord. Als bedankje gaf Kjeld de schaats terug. Dat zijn mooie momenten. Thuis heb ik nog wat andere winnende schaatsen staan. Een mooie troffeeënkast.”
Zachte winters treffen Viking hard
Hoewel Viking de topsport nog altijd domineert, lijdt het sterk onder de zachte winters van nu. De tijden waarin Nederlanders ’s winters massaal de schaatsen onderbonden, zijn vervlogen. Ook deze winter kroop het kwik slechts een paar nachten onder het vriespunt. Te weinig om te schaatsen op natuurijs. ,,Ik zou liegen als ik zeg dat we daar niet van balen”, stelt Havekotte.
Dit jaar verkocht Viking ongeveer 10.000 paar schaatsen. ,,Een redelijk stabiel jaar, maar het is niks vergeleken bij een goed jaar. Dan verkopen we er 60.000, gaat onze hele voorraad erdoorheen. Het is hard werken om te overleven. We zijn afhankelijk van de winters. Daarom hebben we nu een nieuwe markt aangeboord. We moeten veranderen als we willen blijven bestaan. ”
Lees ook: Rintje Ritsma: van schaatskampioen naar kachel-handelaar
Van schaats naar wielerschoen
Die nieuwe markt is de wereld van de fietsen. Het idee speelde al langer door Havekottes hoofd. ,,Jan Bos (voormalig schaatser en wielrenner, red.) opperde het idee al eens. Vanwege alle uitdagingen is het er alleen nooit van gekomen.” Tot 2022. Toen ging Havekotte met zijn team van 26 mensen in Almere aan de slag met het ontwerp van een nieuwe wielerschoen. Testen, aanpassen, nog een keer testen. Het proces duurde zo’n twee jaar.
,,Dat was nodig. We willen niet zomaar de zoveelste fietsschoen op de markt zetten. Het kuipje van een schaats en een fietsschoen is vergelijkbaar, maar de pasvorm maakt het verschil.”
,,We staan in de schaatswereld bekend om onze goede pasvorm. De schoenen zijn goed vervormbaar, omdat we ze warm maken en naar een voet vormen. Dat wilden we ook doen met de fietsschoen. Tegelijkertijd moet een fietsschoen enorm hard zijn, zegt Havekotte. ,,Harder dan een schaatsschoen. Het was een uitdaging dat goed met elkaar te combineren.”
Lees ook: Zo profiteren ondernemers van de vrieskou
Viking vindt aansluiting in het peloton: wielerschoenen maken hun entree
Het resultaat: drie wielerschoenen. Sinds vorig jaar zijn ze verkrijgbaar bij het 77-jaar oude bedrijf. Meerdere profs kwamen al langs in Almere om een kijkje te nemen. ,,Dylan Groenewegen was geïnteresseerd en testte ze. Hij is al aan zijn seizoen begonnen en wil daarom nog niet wisselen van schoen.”
De jonge wielrenner Jelte Krijnsen rijdt inmiddels op de Viking-schoen. Net als de Kazachse wielerploeg Astana, met renner Wout Poels. Havekotte: ,,We dringen ons langzaamaan in het peloton. Mooi om te zien dat we hierin ook potentie hebben.”
Voor het grote publiek gingen er een paar honderd wielerschoenen over de toonbank. ,,Nog geen enorme aantallen. Verwachten we ook niet. We zijn net bezig, het heeft een aanloop nodig.”
Dat er succesjes worden geboekt op een heel andere markt, geeft Havekotte het vertrouwen dat hij zijn familiebedrijf van een goede toekomst verzekert. ,,Veel schaatsers fietsen in de zomer. Zo’n gekke stap is het eigenlijk ook niet. Op deze manier kunnen we het hele jaar verkopen in plaats van seizoensgebonden zijn.”
Lees ook: Ze moeten wel lekker scherp zijn