De case: van 50 procent naar 5 procent annuleringen.
Een treffend voorbeeld komt uit de medische sector. Organisatoren van een conferentie wilden annuleringen van meetings tussen artsen en zorgaanbieders verminderen.
Aanvankelijk annuleerde maar liefst 50 procent van de artsen op het laatste moment. Een consultant introduceerde een nieuwe aanpak:
1. Artsen mochten zelf een restaurant kiezen uit een lijst.
2. Ze kozen de dag en tijd van hun afspraak.
3. Ze selecteerden hun drankje, maaltijd en dessert vooraf.
Het resultaat? Annuleringen daalden spectaculair van 50 procent naar slechts 5procent. Waarom werkte dit zo goed? Doordat de artsen zelf keuzes mochten maken, voelden ze meer eigenaarschap en vrijwilligheid in hun commitment, en hielden ze zich daar eerder aan. Dit is consistent met onderzoek dat aantoont dat vrijwillige keuzes leiden tot sterkere naleving van afspraken (Lokhorst et al., 2013).
De wetenschap achter keuzevrijheid
Het idee dat keuzevrijheid commitment versterkt, wordt ondersteund door talrijke studies. Lokhorst et al. (2013) analyseerden hoe keuzevrijheid en vrijwilligheid bijdragen aan gedragsverandering. Hun meta-analyse toont aan dat hoe meer controle mensen hebben over de details van hun afspraken, hoe groter de kans is dat ze zich eraan houden.
Daarnaast wijst onderzoek van Deci en Ryan (1985) op de rol van autonomie in motivatie. Mensen voelen zich meer gemotiveerd en verantwoordelijk wanneer ze zelf keuzes mogen maken, wat hun consistentie versterkt. Dit principe geldt niet alleen in persoonlijke situaties, maar ook in zakelijke contexten.Hoe pas je dit toe in jouw onderneming?
Lees ook: Borrowed authority: zo versterkt ‘geleende’ autoriteit jouw klantrelaties
Of je nu een kleine of middelgrote onderneming runt, deze principes zijn eenvoudig toe te passen in je dagelijkse bedrijfsvoering. Hier zijn drie concrete tips die je vandaag nog kunt inzetten:
Laat klanten keuzes maken bij afspraken
Bied klanten meerdere tijdslots of locaties aan voor een meeting of levering. Laat hen de controle over kleine details zoals een begroeting of service-optie. Bijvoorbeeld: ‘Wilt u dat we de bestelling afleveren op woensdag of vrijdag?’
Betrek medewerkers bij beslissingen
Geef je team inspraak in het plannen van werkroosters of teammeetings. Laat hen bijvoorbeeld kiezen tussen verschillende werkmethodes of tools. Vraag: ‘Welke aanpak heeft volgens jullie de voorkeur voor dit project: wekelijks overleg of dagelijks korte check-ins?’ Door medewerkers inspraak te geven in hoe ze werken, vergroot je hun eigenaarschap en de kans dat ze zich aan afspraken houden.
Gebruik keuzevrijheid in aanbiedingen
In plaats van een standaard aanbieding, geef klanten de optie hun pakket aan te passen. Bijvoorbeeld: ‘Wilt u dit product met of zonder installatie-optie?’ Dit creëert niet alleen een sterker commitment, maar maakt de ervaring ook persoonlijker.
Hoe werkt dit principe in HR en recruitment?
Het principe van keuzevrijheid is ook zeer effectief in HR en recruitment. Wanneer medewerkers inspraak krijgen in hun werkomstandigheden, zoals werktijden, projecten of zelfs hoe ze hun loopbaan ontwikkelen, voelen ze meer betrokkenheid en verantwoordelijkheid.
Dit kan leiden tot hogere werktevredenheid en minder verloop. In recruitment kan dit principe worden toegepast door kandidaten keuze te geven in interviewtijden of door hen mee te laten denken over aspecten van de functie. Bijvoorbeeld: ‘Wilt u eerst een gesprek met het team of met de leidinggevende?’
Als medewerkers inspraak krijgen in hun werkomstandigheden, zoals werktijden, projecten of zelfs hoe ze hun loopbaan ontwikkelen, voelen ze meer betrokkenheid
Deze kleine keuzes geven kandidaten een gevoel van controle, wat hun commitment aan de functie kan vergroten en de kans verhoogt dat ze de baan accepteren en behouden.
Wat kun je winnen?
De voordelen van deze aanpak gaan verder dan het verminderen van gemiste afspraken. Door mensen meer keuzevrijheid te geven, versterk je niet alleen hun betrokkenheid, maar ook hun tevredenheid. Dit resulteert in betere klantrelaties, een hogere loyaliteit en efficiëntere samenwerking binnen je bedrijf. En dat allemaal door iets eenvoudigs als meer keuze bieden.
Lees ook: Webinar: hoe (en of) je zzp’ers een dienstverband kunt aanbieden
Conclusie
Keuzevrijheid lijkt misschien een klein detail, maar het kan een groot verschil maken in hoe mensen omgaan met hun afspraken. Door deze strategie toe te passen, maak je je bedrijf niet alleen effectiever, maar ook aantrekkelijker voor klanten, medewerkers en partners. Ga vandaag nog aan de slag en ervaar hoe krachtig dit principe kan zijn.
Bekijk hier de voorwaarden.
