Net als Picnic, Earth en Stella Fietsen naar het buitenland? Dit zijn tips van experts

Floor Nobels is recruiter in zowel Nederland als China en ondernemen in het buitenland is wat haar betreft makkelijker gezegd dan gedaan. ,,Veel mensen hebben een leuk idee, ik noem ze de ‘ik-vertrekjes’, maar het is vooral ook heel hard werken”, vertelt ze aan het AD.

,,Het grootste obstakel voor mij was dat ik de taal niet sprak. Dat vond ik een heel groot nadeel. Als je een contract moet opstellen, heb je daar echt hulp bij nodig van iemand die weet hoe het werkt. Ik kan inmiddels huis-tuin-en-keukenzaken regelen in het Chinees, maar het is nog een lange weg om het goed te beheersen. Ik gebruik het zakelijk alleen voor een klein grapje of introductie.”

We zien ze overal, mensen die zich in het buitenland vestigen om daar een onderneming te runnen. Hoeveel ondernemers er precies naar het buitenland vertrekken? Dat is lastig te zeggen. Dit wordt namelijk niet centraal geregistreerd.

,,Veel Nederlanders die zich in het buitenland vestigen, schrijven zich daar in en vallen onder het lokale recht. Daarom hebben wij hier geen precieze data van”, aldus Annette Wijering, manager van de internationale afdeling bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Europa meest populair

Op basis van gegevens van onder andere handelskamers in het buitenland, kan Wijering over sommige landen wel iets zeggen. In Duitsland zijn bijvoorbeeld meer dan 6000 Nederlandse ondernemingen, in China ergens tussen de 1500 en 1600 en Ethiopië is een populaire productielocatie met ruim 120 Nederlandse ondernemers. De meest populaire landen voor ondernemers om zich te vestigen zijn Duitsland, België, Frankrijk en Verenigd Koninkrijk.

Digital nomads

We zien veel mensen die een hotel openen in het buitenland of als digital nomad aan de slag gaan, maar wat vooral veel voorkomt zijn Nederlandse ondernemers die over de grens een lokale vestiging starten. Daardoor heb je alles wat meer in eigen hand, vertelt Wijering.

,,Dan hoef je niet met een agent of distributeur te werken en kun je zelf de kwaliteit bewaken.” Andere redenen voor een bedrijf om naar het buitenland te vertrekken of een tweede vestiging in het buitenland te starten: een (goedkope) productielocatie, goedkope arbeid of transport en lokale wet- en regelgeving die gunstiger is.

Valkuilen

Nobels weet uit ervaring dat het veel energie vraagt. ,,Het kost tijd om te ontdekken hoe de administratie werkt. In China hebben ze bijvoorbeeld een ander soort btw en je moet bij een belastingkantoor stempels halen. Dan sta je 2,5 uur in de rij. Dat vind ik ingewikkeld en het kost energie om te snappen.”

Toch wil ze niet alles op een lokale accountant afschuiven. ,,Ik wil ook graag begrijpen hoe het werkt”, zegt ze. Dat adviseert ze sowieso aan ondernemers in het buitenland: ,,Je moet wel weten hoe je het doet en je broek even omhoog kunnen houden. Je hebt niet direct volgende week resultaat.”

Hoe weloverwogen de beslissing om naar het buitenland te gaan ook is, sommige mensen keren ook weer gedesillusioneerd terug.

,,Mensen struikelen vaak over de lange aanlooptijd die je nodig hebt”, zegt ook Wijering. ,,Voordat je in een ander land een netwerk hebt en contracten kunt tekenen, heb je veel tijd nodig. Nederlanders denken snel: dat doen we even, maar je moet echt een paar jaar de tijd nemen”, zegt ze. ,,Je moet je verdiepen in de lokale wet- en regelgeving. Ik adviseer dus ook om te werken met lokale partners.”

Hyper-precies

,,Als je in Qatar zaken wil doen, moet je bijvoorbeeld geen projecten uit Saoedi-Arabië als voorbeeld nemen”, zegt Wijering. ,,Dat klinkt basaal, maar ik ben met de nodige ondernemers op stap geweest die dat soort dingen niet weten. In Japan zijn ze hyper-precies, misschien zelfs wel perfectionistisch. Daar kan je maar kleine foutmarges hanteren in een contract.” Of neem China: daar voeren ze letterlijk uit wat je vraagt. ,,Ik hoorde van iemand die daar juten tasjes wilde laten maken. Die geeft een voorbeeld af waar een stukje materiaal uit is geknipt om zelf te bewaren. Elke tas miste vervolgens een hoekje”, zegt Wijering.

Niets is vanzelfsprekend

Andere voorbeelden: tegels met blote zeemeerminnen exporteren naar het Midden-Oosten? Een no-go. Wat je beter ook niet kunt doen: als man voor een vrouw van een zakelijke partner in het Midden-Oosten een bosje bloemen en een doosje bonbons meenemen. ,,Dat wordt gezien als een ongewenste avance”.

Ook met de kleuren van producten moet je oppassen: wit is in Azië de kleur van de rouw, dus daar zul je niet veel geld mee verdienen. Wijering: ,,Dit zijn dingen die je allemaal echt goed kunt bedoelen, maar wat echt heel erg fout kan gaan.”

,,Het zit natuurlijk ook in de aard van de ondernemer om kans te zien en niet direct na te denken over risico’s en mogelijke beren op de weg”, aldus Wijering. ,,Maar je moet je wel gewoon goed voorbereiden en eerst even pas op de plaats maken. Leg contact met Nederlandse ondernemers die er al zitten, met een handelspost of met de RVO. Niet te hard hollen kan zoveel geld schelen.”

Chateau Meiland

Bekijk hieronder de aflevering uit onze videoserie Werkverkeer, met Martien en Erica Meiland, de Ik Vertrek-ondernemers van Chateau Meiland. Onder de video staan diverse (Lees ook-)voorbeelden van andere ondernemers die een stap over de grens namen.