De voormalige kleedkamers van het zwembad werden in 2015 omgebouwd tot twee laboratoria. In de discotheek van Tropicana zitten nu kantoren. En in de directiekamer en het restaurant van het zwembad vinden duurzame evenementen plaats.
Tien jaar geleden kocht BlueCity met behulp van een investeerder het voormalige zwemparadijs voor 1,7 miljoen euro. „Het pand stond symbool voor hoe we omgaan met iets dat afgedankt is”, zegt mede-oprichter en directeur Sabine Biesheuvel. „Het was enorm vervallen, terwijl het midden in het zicht stond. Niemand keek er meer naar om.”
De kelder was al anti-kraak in gebruik door Rotterzwam. Daar werden paddenstoelen gekweekt op koffiedik. De ondernemers achter Rotterzwam bedachten uiteindelijk het plan voor een circulaire broedplaats: BlueCity. Biesheuvel schreef mee aan het plan en investeerder Ifund kocht het pand aan.
BlueCity draait jaarlijks dertig projecten
Met behulp van hergebruikte materialen kreeg het zwembad een make-over van enkele miljoenen euro’s. Inmiddels zijn er ruim vijftig circulaire bedrijven gevestigd en draait BlueCity jaarlijks dertig projecten en programma’s. Een derde van de omzet is afkomstig van dit soort programma’s om ondernemers te helpen hun bedrijf verder te ontwikkelen.
Eerst heeft Marianne het materiaal van haar bouwblokken gemaakt in ons laboratorium
Sabine Biesheuvel directeur BlueCity
Daarnaast vinden er regelmatig evenementen plaats. Van een kledingruil tot congressen waarbij deelnemers meedenken over een duurzame samenleving. Ook ontwikkelt BlueCity zelf circulaire initiatieven zoals ‘Het Nieuwe Nassen’ waarbij lokale restaurants samenwerken met lokale boeren om duurzame gerechten op de kaart te zetten.
Het belangrijkste uitgangspunt daarbij is dat afval niet bestaat. Afgedankte materialen kunnen opnieuw gebruikt worden, net als eigenlijk zwembad Tropicana.
Lees ook: Manons duurzame bedrijf ging failliet: ‘Te duurzaam is mijn dood geworden met Zustaina’
Duurzaam alternatief voor spaanplaat
Als voorbeeld van zo’n duurzaam bedrijf noemt Biesheuvel Seawood Materials. Daar maakt ondernemer Marjanne Cuypers plaatmateriaal voor tussenwanden in woningen en kantoren van de vezels van tomatenplanten vermengd met zeewier. Een duurzaam alternatief voor bijvoorbeeld spaanplaat dat door het gebruik van lijm vervuilender en minder goed te recyclen is.
„Eerst heeft Marianne het materiaal van haar bouwblokken gemaakt in ons laboratorium”, zegt Biesheuvel. „Daarna is ze gaan testen wat er met het materiaal gebeurt als het nat, koud of juist warm wordt. En inmiddels is ze zelfs bezig haar eerste fabriek te bouwen.”
Leer gemaakt van fruitresten
Vaak willen ondernemers volledig duurzaam hun product ontwikkelen, maar dat is niet altijd direct mogelijk, zegt Biesheuvel. Als voorbeeld noemt ze leer gemaakt van fruitresten. „Daar komt een coating overheen om te voorkomen dat het materiaal beschadigt. Die coating is nog niet 100 procent duurzaam.”
Een andere ondernemer gebruikte de vezels van tomatenstengels voor het maken van vegan leer. De stengels worden geleverd met restjes plastic. Dat komt doordat de tomatenplanten met plastic draden aan het plafond worden opgehangen zodat ze recht groeien. „Draden van vlas of linnen zijn duurzamer, maar ook duurder in gebruik.”
Begeleiden van startup naar volwaardige producent
Helemaal duurzaam is dat nog niet, maar als circulair ondernemer moet je daar soms tijdelijk genoegen mee nemen, adviseert Biesheuvel. „Als een ondernemer uiteindelijk een fabriek opent, kan dat weer veranderen. Dan zijn er zoveel tomatenstengels nodig, dat de ondernemer bij de tuinder kan afdwingen om voortaan alleen nog de planten op te binden met linnen of vlas.”
Medewerkers en specialisten van BlueCity helpen daarbij. „Wij begeleiden bedrijven van een schattige startup met een ‘leuk idee’ naar een volwaardige producent die op grote schaal circulaire producten maakt. Een volledig circulair product is ingewikkeld en ook niet altijd financieel haalbaar.”
Afval als grondstof moet voordeliger worden
Daarom lobbyt BlueCity bij politieke partijen voor betere regels rondom afval, zodat het gebruik van afval als grondstof steeds voordeliger wordt. „De komende vijf jaar willen we als BlueCity in twintig fabrieken voor circulaire producten helpen opbouwen”, zegt Biesheuvel.
Daar is nog altijd plastic voor nodig en zo houd je als bedrijf het plasticprobleem eigenlijk in stand
Sabine Biesheuvel directeur BlueCity
Niet iedereen met een circulair idee kan overigens terecht in BlueCity. Af en toe zegt Biesheuvel ook ‘nee’. Bijvoorbeeld als een idee niet levensvatbaar is, het team niet geschikt is of als een plan geen echte impact kan maken. „Dan zit het in een niche.”
Ondernemers stimuleren om pragmatisch om te gaan met duurzaamheid
Ook recycling is soms geen oplossing. Als voorbeeld noemt ze de plastic fles, die bedrijven willen recyclen. „Daar is nog altijd plastic voor nodig en zo houd je als bedrijf het plasticprobleem eigenlijk in stand.” Dat geldt bijvoorbeeld ook voor plannen met voedseloverschotten. „Daardoor blijf je eigenlijk bedrijven stimuleren om teveel voedsel in te kopen.”
Wat BlueCity typeert, is dat het ondernemers stimuleert vooral heel pragmatisch om te gaan met duurzaamheid. Het doel is dat de ondernemers zich in het voormalige zwembad steeds verder ontwikkelen. „Eerst maken ze een prototype in een van onze laboratoria. Daarna krijgen ze steun bij het maken van een businessplan, het vinden van afnemers, een vergunningen én financiering”, zegt Biesheuvel. „Uiteindelijk begeleiden we ze met het opstarten van een fabriek. Voor startende ondernemers is dat te veel om allemaal alleen kunnen te dragen.”
Verhuizing naar de haven
De komende jaren gaat BlueCity zich bovendien meer richten op bedrijven die werken met hernieuwbare materialen zoals gewassen, vezels, bacteriën en schimmels. Daarnaast komt de nadruk te liggen op uitvindingen en producten die toepasbaar zijn in de maritieme sector en de energietransitie. Onlangs heeft Biesheuvel bijvoorbeeld laten berekenen hoeveel meters kabel er bespaard kan worden op een schip. Juist daarom ziet ze op termijn een verhuizing van BlueCity naar de haven wel zitten. „Daar is meer ruimte en dan zitten we dichterbij onze toekomstige klanten.”
Lees ook: Gaan er in 2025 meer duurzame ondernemers failliet? ‘Idealisme is je grootste tegenstander’
