Hoe drie jonge ondernemers Afrika van duurzame energie voorzien

Met deze router kunnen de gebruikers stroom opwekken, opslaan en delen met behulp van een simpele kit die eenvoudig uit te bouwen is. De router kan niet alleen door meerdere mensen in gebruik worden genomen, maar maakt het tevens mogelijk om opgeslagen energie buitenshuis (elders in het dorp) in te zetten. Hierdoor hebben zoveel mogelijk mensen in één dorp profijt van de router. (zodat een steeds grotere groep personen er gebruik van kan maken.) Handig, maar zeker ook broodnodig in gebieden waar een ruime elektriciteitsvoorziening een zeldzaamheid is. Het is daarom geen toeval dat de afzetmarkt van Rural Spark zich momenteel op het Afrikaanse continent bevindt.

Een zelfstandig, deelbaar energienetwerk zonder overschotten

,,Energie opwekken is volgens ons een abstract gegeven. Belangrijker is: hoe bouw je een energienetwerk waar zo veel mogelijk mensen profijt van ondervinden en waarbij zo min mogelijk energie verloren gaat? Hoe kunnen mensen in een kleine gemeenschap op het platteland zichzelf en hun dorpsgenoten simpel en snel voorzien van energie? Het antwoord is met een duurzaam en modulair systeem. En dat is precies de oplossing die onze router biedt'', legt Marcel van Heist uit. ,,Een router met zestien poorten waardoor het direct duidelijk is dat het apparaat door meerdere mensen in gebruik kan worden genomen. Delen van energie is de toekomst.''

Een tweede, zeer belangrijk element in Rural Spark’s businessmodel is dat consumenten in ontwikkelingslanden als ‘gewone’, betalende, consumenten worden gezien. Zij schaffen de energiekit middels een pay as you go-methode zelfstandig aan en zijn geen ‘zielige’ mensen die van een ngo letterlijk te horen krijgen wat ze moeten doen en laten. Bovendien is Sub-Sahara Afrika met een bevolking van ruim 1 miljard – waarvan grofweg de helft zonder toegang tot energie – een interessante markt en werpt de kit ook zakelijk zijn vruchten af. Sinds vorig jaar wordt er omzet gedraaid. Dit jaar is de verwachting één tot anderhalf miljoen euro en in 2020 moet de 5 miljoen worden aangetikt.

Continu in ontwikkeling

,,We zijn nu actief in zes landen, waaronder Zambia, Senegal, DRC, Nigeria en Benin. Vooral in de eerste twee landen zijn we momenteel druk met grote orders van 1.000 tot 2.200 kits . Wij trainen in al onze afzetlanden speciale agenten die de eindgebruikers van het product op weg helpen'', vertelt Van Heist. ,,Betalen gaat met de pay as you go-methode eenvoudig via een app of sms’jes. Hierdoor kunnen de agenten de uitgaven en daarmee het verbruik van de eindgebruiker tot in het detail bijhouden en leert Rural Spark haar eindklant goed kennen. Bijna alles gaat zelfstandig, mensen voorzien zichzelf en hun gemeenschap van energie en staan direct in contact met een agent.''

De ondernemers zijn er nog lang niet, zo verduidelijkt Van Heist. ,,Wat ik je zojuist vertelde zien we pas als stap één. De basis is er. Vanuit die basis kan nog ontzettend veel meer. We zijn momenteel bezig met het opzetten van externe researchprojecten ter ontwikkeling van nieuwe systemen. Dat moet ook wel, we hebben commerciële aandeelhouders, dus we moeten op termijn geld gaan verdienen. Onze focus ligt dan ook op continue ontwikkeling. We hoeven geen unicorn te worden, maar willen wel een goede economische basis hebben van waaruit we kunnen pionieren op het vlak van duurzame smart grid-oplossingen. Pionieren met de klanten die we nu al hebben. Al die mensen zijn potentiele gebruikers van ons volgende product. ‘Know your customer’, is daarom ons credo. Samen maken we het netwerk groter en groter, met steeds weer nieuwe producten en innovaties.''

1,1 miljard mensen zonder elektriciteit

Het Tilburgse bedrijf hoeft voorlopig niet te vrezen voor een opdrogend klantenbestand. ,,De aarde telt zeker nog 1,1 miljard mensen die geen toegang hebben tot elektriciteit. Daarnaast is er nog een groep van 1 miljard personen die toegang tot een onbetrouwbaar netwerk hebben. Dat is ongeveer 14 procent van de totale bevolking. Kijken we naar de regio waarin we actief zijn, Sub-Sahara Afrika, dan hebben 580 miljoen mensen – 100 miljoen gezinnen – geen of weinig toegang tot elektriciteit en deze bevolkingsgroep groeit de komende jaren gestaag.''

Van Heist: ,,Stel je voor dat al die gezinnen een kit van 200 euro per stuk af zouden nemen. Dan hebben we het over een marktpotentie van tientallen miljarden. Alleen al in dat gedeelte van de wereld. Kortom, de kansen voor bedrijven zijn er enorm. Voor de grote jongens als Samsung en Apple, maar ook spelers zoals wij. Ga maar na: al die mensen die binnenkort eindelijk toegang tot elektriciteit hebben, willen ook een tv kopen. Of wat dacht je van al de huishoudelijke apparatuur? Een stofzuiger bijvoorbeeld. Er valt een wereld te winnen.''

Testen, proberen en fouten maken

De deuren naar succes staan fier open, dus daarom de vraag: waar denkt Van Heist over een vijftal jaar met Rural Spark te staan? ,,Ik denk - en hoop – dat we tegen die tijd in zeker tien landen actief zijn en dat de derde generatie van ons product de fabriek kan verlaten. Daarnaast willen we de komende jaren een drietal meer research-minded pilots opzetten. Pilots waar we al werken met de nog in ontwikkeling zijnde versie 6.0 van de router. Op die manier kunnen we testen, proberen en fouten maken. We willen die tijd en ruimte hebben zodat het product bij de lancering helemaal af is. Een product waar vele duizenden mensen voor een lange tijd mee geholpen zullen zijn.''

Rural Spark barst van de ambitie, maar zoekt nog investeerders. De Brabantse onderneming wil minimaal 200.000 euro ophalen via crowdfundingsite Symbid.