Het is tijdrovend, duur en ingewikkeld. Zoek op internet naar recycling van zonnepanelen en je hebt er al gauw geen zin meer in. Critici zeggen dat hergebruik een kostbaar en langdurig proces is. Want zonnepanelen haal je niet zomaar even uit elkaar en de markt is beperkt. Gijs ten Brinke denkt daar anders over, schrijft Tubantia.
Zoektocht naar het gat in de markt
Recycling zit in zijn bloed. Zijn vader Henk is een van de drie eigenaren van het bedrijf Ten Brinke Recycling en Transport. Daar komen de laatste jaren ook afgedankte zonnepanelen binnen.
De opdracht was: zoek een gat in de markt. Zo is Solar2Cycle begonnen
Gijs Ten Brinke
Het begon allemaal tijdens een studieproject in 2021. „De opdracht was: zoek een gat in de markt. Zo is Solar2Cycle begonnen”, vertelt Gijs. Het doel is om zonnepanelen hoogwaardig recyclen. Ofwel: helemaal uit elkaar halen en elk deeltje opnieuw gebruiken.
Grootste uitdaging: de lijmlaag
En dat is niet eenvoudig, weet Gijs. In een bedrijfshal in Rijssen staat een grote machine die de verschillende elementen losmaakt. „Nog niet alle onderdelen zijn herbruikbaar, maar we zijn druk bezig om dat voor elkaar te krijgen.” Een van de grootste uitdagingen is de lijmlaag. Die houdt de onderdelen van een zonnepaneel bij elkaar en zorgt dat alles waterdicht en hittebestendig is. De lijm laat lastig los. Vooral rond de zonnecellen, de onderdelen die de stroom opwekken.
Gijs: „We hebben sinds vorig jaar een machine waarmee het wél lukt. We kijken nu hoe we dat systeem kunnen automatiseren. Er zitten nog wat foutjes in.” Hoe dat precies werkt? Daar kan Gijs nog niks over zeggen. Dat blijft geheim, vanwege concurrentie.
Chinees glas is ingewikkelder
Een ander probleem is het glas, goed voor 70 procent van het gewicht van een zonnepaneel. „Steeds meer zonnepanelen komen uit China”, legt hij uit. „Daar vermengen ze glas met antimoon, zodat de panelen meer licht doorlaten. In Europees glas gebruiken we die stof veel minder, omdat antimoondampen giftig zijn. Daarom kunnen we Chinees glas niet zomaar recyclen.”
In de toekomst gaan we naar honderd panelen per uur
Gijs Ten Brinke
Ondanks de uitdagingen, kan de nieuwe machine van Solar2Cycle zestig tot tachtig zonnepanelen per uur te recyclen. „In de toekomst gaan we naar honderd panelen per uur.”
Lees ook: Mieke (16) begon op haar 13e en bouwt nu aan tweede merk: ‘Klanten kwamen uit heel Nederland’
Roerige tijden?
Tot zover de technische kant. Nu de financiële. Want met de afschaffing van de salderingsregeling in 2027 in aantocht, kreeg de zonnepanelenmarkt in Nederland dit jaar al een flinke knauw. Merkt Gijs dat ook? Hij maakt zich niet al te druk. „Hoewel veel particulieren het nu ook laten afweten, de zakelijke vraag naar panelen nog altijd groot.”
Malte Vogt van de TU Delft bevestigt dat. Hij weet alles van elektrische duurzame energie. „De Nederlandse markt voor zonnepanelen krimpt, maar internationaal is er nog steeds groei. Vooral in China zie je steeds meer panelen. Daar werd in vijf maanden tijd 100 gigawatt gelegd. In heel Nederland nog geen 30 gigawatt ligt.”
Steeds meer afgedankte zonnepanelen
Het recyclen van zonnepanelen is een groeiende markt. De panelen gaan namelijk gemiddeld twintig tot dertig jaar mee. En de eerste zonnepanelen stammen uit 2000 en worden inmiddels vervangen. Gijs: „60 procent van de zonnepanelen die we binnenkrijgen, zijn verouderd. Ze wekken vaak minder dan 200 wattpiek bij perfect zonlicht. Ter vergelijking: nu is dat 435 wattpiek.”
We verwachten dat we er straks 200.000 per jaar recyclen
Gijs Ten Brinke
De andere op de stapel hebben transport- of stormschade. „Zodra er ergens een hagelbui is, zien we dat terug aan de panelen die binnenkomen”, zegt Gijs. De grootste berg panelen moet nog komen. De afgelopen jaren ging de verkoop van zonnepanelen namelijk ontzettend hard. „Vanaf 2030 komen er per jaar een half miljoen zonnepanelen voor recycling op markt. Een deel komt op de tweedehandsmarkt, maar we verwachten dat we er straks 200.000 per jaar recyclen.”
Zonnepanelen uit Duitsland
Gijs heeft nu nog maar een handvol concurrenten in Nederland. Dat komt omdat het nog niet makkelijk is om winst te maken met het afval. Omdat recycling van zonnepanelen nog in de beginfase zit, maken bedrijven veel kosten. De machines om snel panelen mee uit elkaar te halen, zijn bijvoorbeeld erg duur.
De opbrengst steken de ondernemingen nu in verdere ontwikkeling. Solar2Cycle heeft geduld. Er is namelijk wel veel vraag naar de waardevolle grondstoffen in de panelen. Het bedrijf hoopt binnenkort grotere hoeveelheden te kunnen verwerken.
En ondertussen kijkt de ondernemer naar Duitsland. „Daar wordt de salderingsregeling nog niet afgeschaft.”