Isabelle en Jimmie over opvolging De Librije: ‘Onze ouders zullen het nooit helemaal kunnen loslaten’

Een kind weet vaak precies hoe jij als ouder in elkaar steekt. Dat is soms confronterend, weet ik als moeder. Wat je zegt en wat je doet kan soms niet helemaal met elkaar op één lijn liggen en daar prikken kinderen moeiteloos doorheen. ,,Ze zullen het nooit helemaal kunnen loslaten. Dat gaat nooit gebeuren”, zegt Isabelle fijntjes over haar ouders als ze het heeft over de bedrijfsoverdracht van driesterrenrestaurant De Librije. Verwarrend. Aangezien haar ouders ook, meer impliciet dan expliciet, de verwachting uiten dat zij en haar broer de nieuwe Thérèse en Jonnie moeten worden.

Tegenstrijdige ouderlijke boodschappen

Gelukkig heeft Thérèse de nodige zelfkennis en reflecteert ze op haarzelf. Ze weet dat ze heel veel moeite gaat hebben met het loslaten van het bedrijf. ,,Als ik er nu aan moet denken dat ik hier helemaal niet meer hoef te zijn? Nee, daar moet ik niet aan denken. Echt niet. Maar ik weet gewoon dat het wel moet op den duur”, vertelt ze. Meer dan dertig jaar werkte het echtpaar aan het succes dat zij nu hebben. Het is ook niet gemakkelijk om dat zomaar los te laten, daarom willen ze de nieuwe generatie langzaam inwerken. Ze hopen zo op een organische transformatie.

Terwijl Thérèse – Jonnie schijnt er minder moeite mee te hebben – werkt aan het loslaten, moeten haar zoon en dochter groeien in hun rol als topkok en gastvrouw. De broer en zus doen braaf wat er van hen verwacht wordt, al lijk ik soms wat licht protest of tegenzin te bespeuren. Misschien komt dat omdat ze het nog niet helemaal geloven dat ze ooit echt de autonomie en de zeggenschap zullen verkrijgen die ze verlangen.

Tip: Wees eerlijk over moeite met loslaten van je familiebedrijf

Natuurlijk is het lastig om je levenswerk los te laten. Wees daarover eerlijk, net als Thérèse. Wees open naar jezelf toe en naar je gezin. Houd geen slag om de arm, want daarmee weet de nieuwe generatie niet waar het aan toe is. Dat maakt onzeker. Spreek uit hoeveel tijd je als overdrager nodig denkt te hebben en wanneer de kinderen de ruimte krijgen om het roer echt over te nemen. Als dit onzeker is, benoem dat dan. Zo krijgen de kinderen de ruimte om eigen keuzes te maken.

Wie is Jimmie Boer?

Jimmie houdt van kickboksen en tijdens zijn stage in Bangkok neemt hij het ervan. Hij zegt dat hij weet dat het nu de tijd is om dit te doen, want de rest van zijn leven zal hij kok zijn. Topkok zijn van De Librije betekent voor hem waarschijnlijk dat er geen tijd is voor een leven ernaast. Misschien ziet hij dat bij zijn vader. Zoals hij zijn opmerking uitspreekt, klinkt er iets van zelfopoffering in door. Een offer waarvan hij nog onmogelijk kan weten hoe groot het is, want daarvoor moet je weten wat je opgeeft.

Als kijker krijg je de indruk dat Jimmie ruimte zoekt om te ontdekken wat hij eigenlijk zelf wil. Hij is 24 jaar en zijn collega Nelson Tanate stelt de vraag hardop: ,,Wie is Jimmie?” Als kijker en als opvolgerscoach gun ik Jimmie ook tijd buiten het restaurant en misschien wel in een heel ander beroep om nog meer te groeien als mens. Nu volgt hij de planning van zijn ouders, maar tegen zijn collega’s in Bangkok zegt hij: ,,I don’t think they step back from the Librije, I don’t believe that.”

Lees ook: Welke stappen ga jij dit jaar zetten wat betreft de bedrijfsopvolging?

Tip: Je bent afhankelijk van tijdspad ouders, maak als opvolger keuzes voor jezelf

Tegen opvolgers zeg ik vaak dat ze zich bewust moeten zijn dat ze zichzelf afhankelijk maken van het tijdspad van hun ouders. Opvolging doe je samen, dus je bent voor een deel afhankelijk van elkaars tijdspad en levensfases. Wees bewust van deze dynamiek. Zoom eens uit om jouw levensweg en dat van je ouders te zien en bepaal hoeveel geduld en tijd je hebt om te gaan doen wat je wilt doen in het bedrijf. Ik ken voorbeelden genoeg van opvolgers die uiteindelijk nooit aan de beurt kwamen omdat ouders niet konden loslaten. Als je weet wie jij bent en wat jij wilt, maak je keuzes voor jezelf. Ik coach en train opvolgers in persoonlijk leiderschap.

,,Het geluk dat zo’n kind van zo’n chef heeft; hij heeft natuurlijk een smaak in z’n bek. En dat smaakie, dat is het allerbelangrijkste. Het ontwikkelen van die smaak. Het leiderschap, dat komt allemaal wel”, zegt Hans van Wolde, chef-kok en eigenaar van restaurant Brut172 over de zoon van Jonnie. Jimmie is gevormd, of is hij ermee geboren? Net zoals zijn vader. Hoe dan ook, Jimmie weet niet anders. Dit is wat hij zag en waarin hij is gestimuleerd om het te ontwikkelen. ,,Ik weet niet wat de signatuur van Jimmie gaat worden”, zegt zus Isabelle over de kookkunsten van haar broer. Wel vindt ze dat hij ‘fucking lekker kookt’.

Jonnie vertelt dat hij ook nog niet zeker weet wat voor kok Jimmie gaat worden. ,,Ik kijk naar de identiteit van een kok en naar wat zijn ideeën zijn en Jimmie moet dat nog laten groeien. Ik schat wel in dat hij meer mijn kant op gaat, maar ik zou het ook gaaf vinden als hij een nieuwe beweging start.” Wat Jimmie er zelf van vindt, wordt voor de kijker niet helemaal duidelijk. Voor mij als opvolgerscoach en kijker blijft er vooral wat twijfel in de lucht hangen. Waar is de passie van Jimmie? Hij oogt bij tijd en wijlen wat onverschillig en niet echt blij. Of dat zo is, dat weet alleen Jimmie zelf. Ik hoop dat hij zijn eigen passie gaat ontdekken. Ook als dat iets is dat niets met koken te maken heeft, kan dat toch zomaar iets zijn wat hij heel goed kan gebruiken als toekomstig restauranthouder van De Librije.

Tip: Als je kind jouw passie niet deelt, kan hij/zij nog steeds van grote waarde zijn voor het bedrijf

Kinderen delen niet altijd dezelfde passie met hun ouders. Ook als een passie niets met het familiebedrijf te maken lijkt te hebben, dan nog kan het zomaar zijn dat het wel een waardevolle toevoeging kan zijn in het bedrijf. Ruimte maken voor je eigen passie, zorgt voor meer werkgeluk.

Lees ook: Hoe groot zijn de schouders waarop de nieuwe generatie binnen familiebedrijf staat?