Machiel Gosschalk
Machiel Gosschalk uit Epe is specialist familiebedrijven bij een accountantskantoor.
Bedrijfsopvolging bij familiebedrijven is van groot belang voor de continuïteit van deze bedrijven en daarmee ook voor de Nederlandse economie, schrijft Machiel Gosschalk in De Stentor. Familiebedrijven vormen namelijk een belangrijke pijler van de Nederlandse economie. Ze zijn goed voor ongeveer 70 procent van alle bedrijvigheid in Nederland en zijn verantwoordelijk voor ongeveer 50 procent van de werkgelegenheid in het Nederlandse bedrijfsleven.
Lees ook: Welke stappen ga jij dit jaar zetten wat betreft de bedrijfsopvolging?
Generaties familiebedrijven
In veel gevallen hebben familiebedrijven een lange geschiedenis en zijn ze vaak al meerdere generaties in handen van dezelfde familie. Dit betekent dat er veel kennis en ervaring aanwezig is binnen het bedrijf die van generatie op generatie wordt doorgegeven. Het is belangrijk dat deze kennis en ervaring behouden blijft voor de toekomst van het bedrijf maar ook voor de Nederlandse economie. We mogen hier toch ook trots op zijn.
De overdracht van een familiebedrijf van de ene generatie op de andere is niet altijd even gemakkelijk. Het is een proces dat zorgvuldig moet worden voorbereid en de nodige uitdagingen met zich mee kan brengen. Zo kan er spanning ontstaan binnen de familie over wie het bedrijf gaat voortzetten en op welke manier. Ook kan het lastig zijn om de juiste opvolger te vinden en deze goed voor te bereiden op zijn of haar nieuwe rol. En zo lees je hier steeds meer over, zie je het vaker op TV en hoor je de spannende verhalen op het terras.
Chaos binnen het familiebedrijf met bedrijfsopvolging
In november 2024 kwam er een ondernemer naar mij toe. Hij wist dat hij op zijn 67ste een wereldreis ging maken van een jaar. Zijn zoon die het zal overnemen nam echter twee maanden voor zijn vertrek ontslag in het familiebedrijf. De druk werd hem te veel. Last minute werd zijn dochter ingevlogen, die met een compleet andere studie achtergrond en werkervaring plotseling de leiding kreeg over twaalf mannen. U kunt zichzelf dus afvragen, zal dit goed gaan?
Naast al de emotionele aspecten spelen ook nog eens financiële en fiscaal-juridische aspecten. Hoe wordt de overdracht juridisch vormgegeven? Bestaat er een mogelijkheid om gebruik te maken van de bestaande fiscale faciliteiten in bijvoorbeeld de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting en schenk- en erfbelasting? Wat betekent dit voor de overige familieleden, voor de overdrager(s) en de onderneming?
Bedrijfsopvolging doe je maar één keer
Daarom is het belangrijk dat familiebedrijven tijdig beginnen met het plannen van de bedrijfsopvolging en zich daarbij laten adviseren door een externe partij. Geboren worden, trouwen en overlijden doe je maar een keer. Zo ook een bedrijfsopvolging. En juist voor die momenten wil je het goed geregeld hebben. Het is dan ook schrijnend om te zien, hoe veel er geïnvesteerd wordt in nieuwe productlijnen, machines en het bedrijf. Terwijl de motor (de familie) en de onderlinge gesprekken vaak achterlopen.
Naast dat familiebedrijven een belangrijke pijler zijn van de Nederlandse economie is er veel kennis en ervaring aanwezig, hetgeen behouden moet blijven. Familiebedrijven hebben vaak een sterke band met de lokale gemeenschap en zijn betrokken bij maatschappelijke vraagstukken. Stelt u zich eens een sportcomplex zonder al die borden voor.
Zorgwekkende ontwikkelingen
We zien dat steeds minder potentiële opvolgers de stap maken naar opvolger in het familiebedrijf. Deze tendens in combinatie met het grote geld dat lonkt (bijvoorbeeld door verkoop of intrede van private-equitypartijen), maakt een zorgwekkende cocktail. Juist omdat familiebedrijven essentieel anders zijn en een enorme bijdrage leveren aan de lokale, nationale en internationale economie.
Lees ook: 400 jaar en 10 generaties: wat is het geheim van het oudste familiebedrijf van Nederland?
