Financiën

De ene ondernemer krijgt coronaschuld kwijtgescholden, de ander niet: is er willekeur?

 
Kwijtschelding van coronaschulden. Shutterstock
Shutterstock
 
Geschreven door:
Leestijd 7 minuten

Vorige week bracht De Ondernemer het verhaal van Rick Moorman, eigenaar van herenmodezaak House of Man. 70 procent van zijn coronaschuld wordt na onderzoek kwijtgescholden. Het artikel leidde tot veel reacties van andere getroffen ondernemers. Maken zij ook nog kans op vermindering van het schuldbedrag?

Mode-ondernemer Rick Moorman hield aan de coronaperiode een uitgestelde belastingschuld over van 400.000 euro. Vijf jaar na het uitbreken van de pandemie bereikte hij overeenstemming met de Belastingdienst over de afwikkeling van zijn schuld.

De ondernemer is daarbij geholpen door een levensvatbaarheidsonderzoek van het Instituut voor Midden- en Kleinbedrijf (IMK) (en een ‘pittig gesprek’ met de voormalige staatssecretaris van Financiën, Marnix van Rij). Het doel: de coronaschuld tot een aanvaardbaar niveau terugbrengen. Dat is gelukt: er wordt 70 procent kwijtgescholden. Moorman betaalt in 12 termijnen het resterende bedrag af.

Inhoudelijke verschillen tussen belastingdiensten

In het gesprek dat Moorman vorige zomer voerde, benadrukte hij dat de belastingkantoren de regels over sanering verschillend interpreteren en dat de snelheid om de dossiers te beoordelen sneller moet.

Van een uniforme beoordeling van het traject na het levensvatbaarheidsonderzoek is ook volgens IMK-directeur Michiel Hordijk geen sprake. ,,Je kunt wel zeggen dat Nederland in tweeën is gesplitst als het gaat om de uitleg van bepaalde regels. Bij sommige vestigingen van de Belastingdienst is het een stuk lastiger om met een positief levensvatbaarheidsonderzoek tot overeenstemming te komen. De ene inspectie begrijpt een stuk beter dat hier maatwerk nodig is dan de andere.”

Hordijk haalt een winkel aan van Intertoys in Noord-Brabant die in een soortgelijke situatie verkeert als House of Man. ,,Toch moet die ondernemer zijn winkel gaan sluiten, omdat de Belastingdienst niet mee gaat werken.”

Bij sommige vestigingen van de Belastingdienst is het een stuk lastiger om met een positief levensvatbaarheidsonderzoek tot overeenstemming te komen

Michiel Hordijk IMK

Het verhaal van Moorman en de ogenschijnlijke Zuid-Nederlandse en Noord-Nederlandse bril die de Belastingdienst opzet wanneer er wordt gekeken naar een uniforme beoordeling van het traject na het levensvatbaarheidsonderzoek, leidde tot veel reacties van andere ondernemers met vergelijkbare problemen. Ook bij het IMK, blijkt wanneer De Ondernemer Michiel Hordijk opnieuw spreekt.

Lees ook: Rick Moorman krijgt groot deel van 400.000 euro coronaschuld kwijtgescholden

Onduidelijkheid of unfaire reacties

,,Zeg maar gerust heel veel reacties’’, aldus Hordijk. ,,Vooral van ondernemers die in een proces zitten met de Belastingdienst en zich afvragen hoe Rick Moorman het voor elkaar heeft gekregen. Ik ben heel blij met die reacties. Ook op de LinkedIn-post van De Ondernemer. Want uit die reacties blijkt dat er nog steeds heel veel punten zijn die wij bij de Belastingdienst aan de orde zullen brengen. Dan gaat het om punten die leiden tot onduidelijkheid of soms zelfs unfaire reacties van de Belastingdienst.’’

Ondernemers moeten vanaf het begin beter worden geïnformeerd

Michiel Hordijk IMK

Hoewel Moorman al het geluk van de wereld wordt toegewenst, voelen veel ondernemers toch een soort van oneerlijkheid. ‘Hij (Moorman) wel, wij niet’, is vaak de teneur. Hoe kijkt Hordijk daar tegenaan? ,,Terugwerkend kunnen we daar eigenlijk niets mee. We hebben er vanaf dag 1 - toen de uitstelregeling werd voorgesteld - samen met MKB-Nederland en vooral ook ONL voor gestreden om in het proces een onderscheid te maken tussen levensvatbare en niet-levensvatbare ondernemingen. En ook om vragen over hoe je als ondernemer met die uitstelregeling om moet gaan, vroegtijdig te beantwoorden. Hoe ga je ermee om als een ondernemer de regeling niet redt? Bij wie klop je voor een oplossing aan, als je het net niet gaat redden? Ook het antwoord op die laatste vraag is nu nog vaak onduidelijk.’’

Oplossing voor ondernemers met coronaschulden

Zo’n mogelijke oplossing is nog steeds Stichting 155, het nationale hulploket in samenwerking met de Kamer van Koophandel. ,,Dat loket kan er voor zorgen dat iedere ondernemer die te maken heeft met de schuldhulpverlening of een sanering, bij de juiste plek voor hulp kan aankloppen. Juist om veel ellende te voorkomen. Want dat zie ik ook in veel reacties terug en dat is hartstikke logisch: als jij hebt lopen bloeden, je bent nog steeds met die schulden bezig en je hebt niet geweten dat er verschillende mogelijkheden voor hulp waren, dan baal je enorm als je het verhaal van Moorman leest. Het is goed dat we met de politiek in gesprek zijn zodat we er bij een volgende crisis anders mee om gaan. Ondernemers moeten vanaf het begin beter worden geïnformeerd.’’

Een van de reacties is: begin voor hulpvraag bij de gemeente. ,,Veel ondernemers bij wie deze situatie speelt zijn wat te groot om naar de gemeente te stappen. Maar je kan als ondernemer hulp krijgen bij het ondernemersloket of Bbz-loket voor een sanering of financiering,’’ zegt Hordijk. ,,De regelgeving achter de Bbz had dit probleem bij de aanvang van de uitstelregeling zeer goed kunnen opvangen. Het bestaat allemaal, net als dat de tijdelijke WW-uitkering de loondoorbetaling had kunnen opvangen tijdens corona.’’

IMK voert met Belastingdienst campagne

De komende maand voert het IMK gezamenlijk met de Belastingdienst weer een campagne om aandacht te vragen voor ondernemers die nog steeds met vele problemen rondom het uitstelregelingsproces zitten.

Hordijk: ,,Dan hoop ik dat er nog meer punten uit de vele reacties van ondernemers op artikelen als deze naar boven komen. Want we blijven hierover in gesprek met de verschillende inspecteurs en coördinatoren binnen de Belastingdienst. Op die manier willen we toch nog zo veel mogelijk rechttrekken. De belasting die jij elke maand als ondernemer moet aflossen, dat kunnen wij niet voorkomen. Maar zolang je in zo’n proces zit, ben je even ‘buutvrij’ door uitstel op de aflossing. Dan heb je in ieder geval hangende het onderzoek de tijd om samen met de Belastingdienst te bekijken of er alsnog een oplossing is.’’

Kwijtschelding is geen cadeautje, maar wordt alleen gegeven als het nodig is en aan alle voorwaarden wordt voldaan

Ferdinand Bosvelt Advocaat

Voorwaarden mogelijke kwijtschelding coronaschulden

Ferdinand Bosvelt is advocaat voor ondernemers in zwaar weer bij Turnaround Advocaten. Hij vindt het niet oneerlijk dat bij een ondernemer zoals Rick Moorman schulden worden kwijtgescholden. ,,De Belastingdienst heeft een duidelijk beleid opgesteld waaruit blijkt onder welke voorwaarden kwijtschelding mogelijk is. Daar kan iedere ondernemer gebruik van maken. Natuurlijk is dan wel nodig dat je aan de vereisten voldoet. Kwijtschelding is geen cadeautje, maar wordt alleen gegeven als het nodig is en aan alle voorwaarden wordt voldaan’’, zegt Bosvelt.

,,De ondernemer die het oneerlijk vindt dat zijn concurrent kwijtschelding krijgt, zou wat mij betreft vooral zelf met zijn adviseurs moeten bepalen of kwijtschelding ook voor hem of haar een optie is.’’ De advocaat is ook kritisch. ,,In de beoordeling door de Belastingdienst zitten wel subjectieve elementen. Één van de voorwaarden is dat het te betalen bedrag substantieel is. Ik vind het wel lastig dat het in het ene dossier lukt om voor 20 procent de schuld af te kopen en dat dezelfde Belastingdienst in een ander dossier laat weten 20 procent niet substantieel te vinden. Dat kan ik niet goed met elkaar rijmen.’’

Lees ook: Uit de coronaschulden: hoe horecaondernemer Frank 400.000 euro schuld wegwerkte

Nauwe samenwerking advocaat en financieel deskundige

Bosvelt heeft ook te maken met soortgelijke gevallen in zijn praktijk. Hij heeft als advocaat meerdere ondernemers geholpen bij het verkrijgen van kwijtschelding van een gedeelte van de coronaschuld. ,,Soms is dit ook direct te combineren met een gedeeltelijke kwijtschelding van de NOW-schuld. Het is een traject dat nauwe samenwerking vereist tussen mij als advocaat en een financieel deskundige. De inhoud van de afspraak met de Belastingdienst verschilt van geval tot geval. Meestal volgt betaling in twaalf maandelijkse termijnen. Een kwijtschelding van 60, 70 of 80 procent is geen uitzondering.’’

Je moet de zaken die voor de Belastingdienst van belang zijn goed uitwerken en onderbouwen

Ferdinand Bosvelt Advocaat

Hoe eerlijk is een levensvatbaarheidsonderzoek?

Hoe eerlijk is een levensvatbaarheidsonderzoek volgens de advocaat? ,,Indien een dergelijk onderzoek door een gerenommeerde partij wordt uitgevoerd, is dit zeer waardevol. Het geeft een ondernemer vaak veel inzicht in sterktes en zwaktes.’’

Het gaat wat Bosvelt betreft bij de kansen die een onderneming heeft niet alleen om de cijfers, maar ook zeker om de persoonlijke kwaliteiten van de ondernemer. ,,Hierover wordt nu interessant promotieonderzoek verricht door Han Dieperink, voormalig directeur van het IMK. Absolute zekerheid biedt een levensvatbaarheidsonderzoek niet en dat kan ook niet. Het is wel een belangrijk onderdeel om te kunnen voldoen aan de vereisten van de Belastingdienst. In een kwijtscheldingstraject kan hiermee aangetoond worden dat er reële vooruitzichten aanwezig zijn op voortzetting van de onderneming. Dat is één van de voorwaarden waaraan voldaan moet worden.’’

Lees ook: Modeketen Vanilia failliet: ‘Coronaschulden in retail zijn levensgevaarlijk’

Kwijtscheldingsverzoek op juiste wijze onderbouwen

Wat adviseert de advocaat ondernemers die hopen op een regeling als die van Moorman? ,,Neem vrijblijvend contact op met mij of een andere specialist op dit gebied. Het vragen van kwijtschelding is een complexe aangelegenheid. Je moet de zaken die voor de Belastingdienst van belang zijn goed uitwerken en onderbouwen.’’

,,Het loont ook zeker een dergelijk traject te doorlopen met een specialist die voor andere ondernemers kwijtschelding heeft gerealiseerd.’’ Bosvelt: ,,Door middel van een WOO-verzoek is inmiddels ook de interne Q&A van de Belastingdienst van 31 mei 2024 openbaar geworden. Dit helpt mij in de praktijk nog beter om een kwijtscheldingsverzoek op juiste wijze te onderbouwen.’’