Van Pieter Pot tot Intertoys: het geheim van een succesvolle doorstart uit faillissement

Als een onderneming failliet wordt verklaard, is het mogelijk om vanuit faillissement een doorstart te maken. Een doorstart houdt in dat een partij activiteiten en bezittingen van de failliete onderneming (gedeeltelijk) overneemt. De schulden blijven achter in de failliete onderneming en de doorstartende partij zal vanuit een nieuw bedrijf de activiteiten gaan voortzetten. Die doorstartende partij kan bijvoorbeeld een concurrent zijn die synergievoordelen kan behalen, maar het kan ook de eigenaar

van de failliete onderneming zijn, die met de winstgevende onderdelen verder wil.

Lees ook: Failliet, maar winkels zijn open: hoe kan dat?

Het doel van een doorstart is om na een faillissement met de levensvatbare onderdelen van de failliete onderneming verder te gaan. Het voordeel hiervan is allereerst dat (een deel van) de werkgelegenheid voor het personeel behouden blijft. Ook leveranciers behouden in de toekomst mogelijk een klant en daarmee een deel van hun omzet. Daarnaast levert een doorstart doorgaans een hogere verkoopopbrengst op in het faillissement, waardoor er uiteindelijk meer geld voor de schuldeisers overblijft.

Verloop van een doorstart uit faillissement

Wil je als ondernemer een doorstart uit faillissement maken, dan is het goed om te weten hoe het proces van een doorstart in zijn werking gaat. Op hoofdlijnen verloopt dit in de volgende stappen:

1. De curator onderzoekt direct na het uitspreken van het faillissement de eventuele mogelijkheden voor een doorstart van de onderneming.

2. Als de curator besluit dat er een realistisch scenario op een doorstart bestaat, dan zal hij de onderneming tijdelijk voortzetten (zie daarover deze blog).

3. Doorstartkandidaten kunnen zich bij de curator melden met hun interesse in een eventuele doorstart van de failliete onderneming. Dit kunnen gegadigden zijn die al bij de failliete onderneming betrokken zijn (bijvoorbeeld aandeelhouders of bestuurders) of externe

partijen (zoals concurrenten).

4. De curator zal aan de gegadigden informatie verstrekken over de failliete onderneming en de activiteiten en bezittingen die kunnen worden gekocht uit het faillissement. Denk in dit verband bijvoorbeeld aan inventaris, machines, goodwill, onderhanden werk en de mogelijkheid om personeel en contracten over te nemen.

5. De curator zal alle doorstartkandidaten in de gelegenheid stellen om een bieding uit te brengen. Hiermee wordt een gelijk speelveld gecreëerd voor alle gegadigden.

6. De curator zal met de beste doorstartkandidaten verder in onderhandeling treden over een eventuele doorstart.

7. Als je met de curator overeenstemming bereikt, dan zal de curator een overeenkomst opstellen. Dit is meestal in de vorm van een activa-transactie: de doorstarter neemt (een deel van) de activiteiten en bezittingen over en de schulden blijven achter in de failliete onderneming.
8. De doorstart is rond en je kunt aan de slag met het op de rit krijgen van de onderneming. Dit is een uitdagende, intensieve en belangrijke fase, waarbij voorbereiding en communicatie key zijn.

Lees ook: Stoppen met je bedrijf zonder failliet te gaan? Dit zijn de mogelijkheden

Tips en aandachtspunten bij een doorstart uit faillissement

Wil je als ondernemer een failliete onderneming doorstarten, dan zijn de volgende tips en aandachtspunten van belang:

• Meld je direct na de faillietverklaring bij de curator. De termijnen zijn kort en een curator moet meestal snel handelen.

• Bereid een doorstart goed voor. Maak van tevoren een plan voor de activiteiten die je na de doorstart gaat verrichten en hoe je de onderneming wél levensvatbaar maakt. Bepaal welke activa je daarvoor nodig hebt, welke personeelsleden je wilt behouden, met welke leveranciers je wilt samenwerken en hoe je de doorstart gaat financieren.

• Bereid je bieding goed voor. Bepaal welke activa je wilt overnemen en welke prijs je daarvoor wilt betalen. Denk aan handelsnaam, bedrijfsinventaris, voorraad, onderhanden werk, lopende overeenkomsten, klantenportefeuille en personeelsleden.

• Onderbouw je bieding richting de curator. Geef aan wat jouw plan is om de onderneming nieuw leven in te blazen. Als je bijvoorbeeld de werknemers wilt meenemen in de doorstart, kan dat in jouw voordeel werken.

• Communicatie is key. Om een doorstart succesvol te laten zijn, is een goede communicatie met alle betrokkenen – zoals werknemers, leveranciers, verhuurder en klanten – cruciaal. Dit kan echt het verschil maken in de periode na de doorstart.

Lees ook: Vier oplossingen voor een bedrijf in financieel zwaar weer

Kritiek op de doorstart uit faillissement

De doorstart uit faillissement is niet vrij van kritiek. Waar aan de ene kant de doorstarter zonder schulden met de levensvatbare activiteiten verder kan, blijven aan de andere schuldeisers met hun vordering op de failliete onderneming achter. De kans is groot dat deze schuldeisers met lege handen

achterblijven.

De kritiek op de doorstart richt zich ook op de positie van de werknemer. Als doorstarter heb je namelijk de keuze om slechts een deel van de werknemers mee over te nemen. Is dat het geval, dan kun je met een doorstart dus op relatief eenvoudige wijze en zonder de gebruikelijke ontslagbescherming van je personeel afkomen.

Zeker als de doorstartende partij eerder betrokken is geweest bij de gefailleerde onderneming (bijvoorbeeld als aandeelhouder), kan het voorgaande de indruk wekken dat bewust op een faillissement is aangestuurd, om op eenvoudige wijze van schulden en werknemers af te kunnen komen.

Tip voor de schuldeisers

Zoals gezegd, blijven schuldeisers in een (doorstart uit) faillissement doorgaans met lege handen achter. Wil je dit voorkomen? Lees dan mijn blogreeks “wat te doen bij faillissement”, die ik schreef voor de leverancier, de verhuurder en de financier/investeerder.