Om te beginnen is het handig om de verschillende vormen van deelautosystemen te onderscheiden. De eerste is een deelauto die door een bedrijf aan een consument ter beschikking wordt gesteld. Business-to-Consumer, ofwel b2c. Dan is er ook Consumer-to-Consumer: c2c. Dan biedt iemand een privéauto aan, met of zonder tussenkomst van een bemiddelaar. Snappcar is daar een bekend voorbeeld van. En dan is er natuurlijk de zakelijke deelautomarkt: Business-to-Business, ofwel b2b. Hierbij schept de werkgever de mogelijkheid om voertuigen flexibel in te zetten voor zakelijke doeleinden: meerdere personen maken wisselend gebruik van één auto.
Verschillende soorten ritten
Vervolgens wordt er onderscheid gemaakt in het type rit. De Roundtrip, waarbij de auto’s op een vaste locatie staan en na gebruik ook weer naar die plek teruggebracht moeten worden. Dit zie je veel in stedelijke gebieden. Dan is er ook one-way: de auto wordt voor een enkele reis gebruikt en kan op een andere vaste plek worden achtergelaten. Dit kan handig zijn om de eerste en laatste stukken van je reis eenvoudiger te maken. En dan bestaat nog de free-floating variant: de auto hoeft na gebruik niet op een vaste (gereserveerde) plek te worden achtergelaten en kan binnen een bepaald gebied op elke publieke parkeerplaats worden geparkeerd. Dit kan bijvoorbeeld bij ShareNow.
Rode cijfers voor MyWheels
Hoewel exacte en recente cijfers over deelautogebruik in Nederland lastig te achterhalen zijn, wint de deelauto wel degelijk aan populariteit in ons land. Marktleider op de Nederlandse markt is MyWheels, dat dankzij de overname van onder meer Amber Mobility en ConnectCar een prominente speler is geworden met ruim 3000 deelauto’s. In 2023 claimde het bedrijf ruim 350.000 gebruikers te hebben, een stijging van bijna 60 procent ten opzichte van 2021. Het aantal ritten ten opzichte van 2022 verdubbelde en inmiddels draait MyWheels een jaaromzet van 25 miljoen euro. Dat wil niet zeggen dat het bedrijf ook winst maakt, in tegenstelling tot concurrenten GreenWheels en Check. Voormalig MyWheels-ceo Karina Tiekstra zette vooral in op sterke groei, omdat zij vooral in de zakelijke markt de vraag naar deelauto’s zag stijgen.
Lees ook: Hoe jij profiteert van de youngtimer-regeling voor zakelijke auto’s
Aanbod deelauto’s wordt steeds groter
Volgens cijfers van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid en Kennisplatform CROW stonden er eind 2023 een krappe 8.000 particuliere en zakelijke deelauto’s te huur. Dat is een stijging van 23 procent ten opzichte van een jaar eerder. Het aantal deelauto’s groeit het snelst in stedelijke gebieden, met Utrecht en Amsterdam als koplopers en een snelle stijging van het aanbod in Den Haag, Rotterdam en Eindhoven.
De beschikbaarheid van een deelauto wordt ook steeds beter: gemiddeld genomen heeft 32 procent van de Nederlanders binnen een straal van 400 meter van hun woning toegang tot een deelauto. Het aantal autodelers stijgt, maar nog altijd is het aandeel van deelmobiliteit in onze totale manier van reizen vrij laag. Volgens de meest recente cijfers van het Landelijk Reizigers Onderzoek uit 2024 maakte zo’n 18 procent van alle Nederlanders gebruik van een vorm van autodelen. Twee jaar eerder schommelde dit nog rond de 7 procent.
Het belangrijkste motief dat mensen geven om gebruik te maken van autodelen is het feit dat zij dan niet zelf verantwoordelijk zijn voor de aanschaf van een eigen auto. Ook worden de lagere kosten en de positieve bijdrage aan het milieu genoemd. De mogelijkheid dat een auto niet altijd spontaan beschikbaar is, weerhoudt automobilisten er juist van om te gaan delen.
Doen mensen hun auto’s weg?
Heeft de opkomst van autodelen daadwerkelijk effect? Met andere woorden: doen autodelers ook echt hun eigen auto de deur uit? Volgens het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid zijn er wel degelijk effecten te zien. Bij mensen die een auto delen met andere particulieren, doet ongeveer 30 procent hun eigen auto weg. Bij huurders die regelmatig een auto gebruiken van bedrijven zoals MyWheels, gaat het zelfs om 61 procent. Vaak gaat het dan om de tweede auto van het huishouden, maar de effecten zijn er dus wel degelijk. Ook interessant: wanneer werkgevers een deelauto beschikbaar stellen aan werknemers in plaats van een leaseauto - om tijdens werktijd te gebruiken - kiezen medewerkers minder snel de auto. Voor de zakelijke markt valt er nog veel te winnen: in slechts zes procent van de ritten wordt de deelauto voor woon-werkverkeer gebruikt.
In onze online serie Wegwijs maakt Roland Tameling je wegwijs in de wereld van zakelijke mobiliteit. In de eerste video kom je alles te weten over de nieuwe BPM-regels, in Wegwijs #2 alles over de zero-emissiezones, in de derde video vertelt Roland je alles wat er volgend jaar gaat veranderen rond de bijtelling en in aflevering 4 alles wat je wil weten als je een Chinese bedrijfswagen wil aanschaffen. Wil je een elektrische bedrijfswagen aanschaffen? Check dan vooral aflevering 5. In de zesde video zie je alles over de youngtimerregeling en in video 7 alles over micro-auto’s.
Ontwikkelingen voor de toekomst
Als we naar de toekomst kijken, valt een aantal ontwikkelingen op. Om deelauto’s winstgevend te maken voor hun aanbieders, zal het aantal deelvoertuigen omhoog moeten – net als het aantal gebruikers. Deelauto’s werken pas écht goed zodra er voldoende aanbod is: bij beperkte beschikbaarheid keren gebruikers deelvoertuigen al weer snel de rug toe.
Voor gebruikers, waaronder ondernemingen die deelauto’s aanbieden als onderdeel van een mobiliteitsplan, is het juist een aantrekkelijke manier om de reiskosten beter inzichtelijk te krijgen. Steeds meer aanbieders bieden maatwerk voor ondernemers, bijvoorbeeld door een vloot deelauto’s standaard toe te wijzen aan werknemers van een bedrijf. Zulke oplossingen kunnen ervoor zorgen dat je teamleden eerder enthousiast worden voor het fenomeen deelauto.
Als het aan de overheid, adviesorganen en projectontwikkelaars ligt, wordt de deelauto in de toekomst steeds vaker een integraal onderdeel van een mobiliteitsplan. Zo worden er al nieuwbouwprojecten zónder eigen parkeerplaatsen maar mét deelauto’s voor de bewoners opgeleverd, en krijgen deelauto’s in verschillende steden nu al sneller een parkeervergunning.
Lees ook: Elektrische bedrijfswagen kopen? Déze subsidies zijn er (nog) wel
Bekijk hier de voorwaarden.