In de betrekkelijke luwte van het zomerreces blikt Inge van Dijk terug op de wereld van de zelfstandigen. Voor het Tweede Kamerlid van het CDA blijft het vaste contract de hoeksteen, maar ze zegt haar ogen niet te sluiten voor de belangrijke flexibele schil.
„We zien ook wel dat de arbeidsmarkt verandert. Het CDA is aangehaakt bij de Zelfstandigenwet, waar Thierry Aartsen (VVD) de motor van was, omdat de discussie over zelfstandigen niet zomaar oplost. Een medewerker zei ooit tegen mij: ‘Op een gegeven moment is de tandpasta uit de tube en die krijg je niet meer teruggeduwd’. Het moet goed geregeld worden. Het feit is namelijk dat veel mensen als zzp’er werken. Wij hoorden de discussies over de Vbar (Wet Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden, red.) en het opheffen van het handhavingsmoratorium per 1 januari 2025 en dachten, dit is het niet. Ik had al eerder moties ingediend om eens goed naar het Belgische zzp-model te kijken.”
Maak eens concreet wat voor het CDA belangrijk is.
„Wat ik belangrijk vind, is dat zzp’ers en hun opdrachtgevers meer dan nu aan de voorkant weten waar ze aan toe zijn. Daarom hebben we in onze Zelfstandigenwet een onafhankelijke commissie, Commissie Beoordeling Toetsingskader Zelfstandigenwet, benoemd die bindende uitspraken doet over de kwalificatie van een werkrelatie tussen zzp’er en opdrachtgever. Het is toch vervelend als je na een jaar hoort dat je toch geen zelfstandige bent, maar schijnzelfstandige.”
Lees ook: Comité ZZP wil via ACM en Ombudsman af van Wet DBA: ‘Scheer niet alle zzp’ers over één kam’
Van Dijk is verbaasd dat demissionair NSC-minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stoïcijns blijft ‘doordieselen’ met zijn Vbar. Deze ging in aangepaste vorm begin juli van dit jaar naar de Tweede Kamer. Net als wat Kamerlid Claire Martens-America, die de Zelfstandigenwet overnam van Aartsen die demissionair staatssecretaris is geworden, eerder tegen De Ondernemer zei, zegt Van Dijk het ook onverstandig te vinden dat Van Hijum geen oor heeft voor de argumenten van de partijen achter de Zelfstandigenwet (naast CDA en VVD zijn dat SGP en D66, red.) „Waarom de Vbar met stoom en kokend water naar de Kamer sturen?”, vraagt zij zich af. „Je kunt ook zeggen: ‘Laten we eens bij elkaar zitten en kunnen we er iets beters van maken’.”
Zelfstandigenwet krijgt ook toets bij UWV en Belastingdienst
Ze is ontstemd. „Er ligt een stevig initiatiefvoorstel, geen motietje. Het is serieus werk, met een serieuze consultatieronde en er wordt een serieuze uitvoeringstoets bij Belastingdienst en UWV gedaan. Mijn keuze zou het niet zijn geweest om zo te werk te gaan. Van Hijum weet mijn standpunt. We spreken na het zomerreces weer verder, maar ik verwacht niet dat het voor 29 oktober (verkiezingsdag, red.) is opgelost. Of het dan onderdeel gaat worden van de kabinetsformatie? Ik weet het niet. Onze inzet bij een eventuele samenvoegen is dat het onder andere duidelijkheid aan de voorkant verschaft voor die zzp’er.”
Wij vinden dat de opt-out in verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid bespreekbaar moet zijn
Inge van Dijk Lid Tweede Kamer voor het CDA
Er ligt nog een zzp-dossier waarmee het tussen de Kamer en Van Hijum niet al te soepel verloopt. In een zucht haalt Van Dijk de verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid (aov) voor zelfstandigen aan. „Wij vinden dat de opt-out bespreekbaar moet zijn. Als een zelfstandige het goed geregeld heeft dan vinden wij het ingewikkeld om iemand iets te verplichten. Volgens Van Hijum is de opt-out ingewikkeld, maar het is wel een wens die breed leeft in de Kamer. Als je zegt: ‘We geven mensen verantwoordelijkheid om het goed te regelen’, dan moet je die verantwoordelijkheid ook neer durven te leggen.”
Even terug naar die Zelfstandigenwet. Het CDA vindt dat zzp’ers ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Wat bedoelen jullie daarmee?
„Het sluit aan op mijn antwoord over de verplichte aov. We willen zelfstandigen ruimte bieden, maar we vinden ook dat we moeten voorkomen dat de zzp’er op de korte termijn goed voor zichzelf zorgt, maar op de lange termijn dat niet goed regelt. Pensioen en aov mogen niet onderaan het lijstje staan. Als het goed gaat, moet je die dingen regelen en niet op het moment als het te laat is. Denk ook goed na over de periode nadat je stopt. Kan ik dan naast mijn aow het een langere tijd uitzingen zonder in financiële problemen te komen.”
Lees ook: VVD gaat voor eigen zzp-wet en geeft geen steun aan huidige Vbar
In verkiezingsprogramma CDA krijgt arbeidsmarkt serieuze aandacht
Het verkiezingsprogramma van het CDA wordt eind deze maand gepresenteerd. Haar partij doet het onder aanvoering van Rotterdammer Henri Bontenbal meer dan goed in de peilingen. Het aantal zetels zit na de laatste dramatische verkiezingen fors in de lift. Als het zo doorgaat, is er zelfs kans op regeringsdeelname. Het moet raar lopen als de samenstellers niet een paar zinnen besteden aan het zzp-dossier en ingaan op wat voor economie Nederland in de toekomst moet zijn. „De arbeidsmarkt, onderdeel van die toekomst, zal een superbelangrijk item worden. We zullen wel steviger moeten gaan sturen op die arbeidsmarkt”, meent politica Van Dijk. „Hebben we genoeg handjes? Hoe gaan we de productiviteit verhogen? Dan zijn er de discussies over vast versus flex en arbeidsmigratie.”
Geef eens een voorzet voor die economie van de toekomst.
„Ik denk dat wij een economie moeten zijn van gematigde groei. Ik ben dan ook blij met het rapport van Richard van Zwol (Voorzitter van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050, red). Hij pleit voor gematigde groei. We moeten in dat licht gezien gaan nadenken hoe we de excessen van die groei beter gaan managen als het gaat om arbeidsmigratie. Wat is allemaal nodig voor die gematigde groei? Hoe gaan we Nederland daar klaar voor maken in combinatie met die enorme vergrijzing die op ons afkomt? Want over die vergrijzing praten we te weinig, omdat dat financieel spannend gaat worden. De toekomst is een samenleving die ouder wordt en daar zullen we rekenschap aan moeten geven de komende tijd.”
‘Het CDA heeft oog voor wat speelt bij ondernemers’
Bij een ondernemerspartij denkt men in eerste instantie alleen aan de VVD, maar niet in de optiek van Inge van Dijk. De Brabantse vertegenwoordigt het CDA in de Tweede Kamer na te hebben gewerkt bij de Rabobank en krap drie jaar wethouderschap in de Gemeente Gemert-Bakel. Zij zette samen met Thierry Aartsen, Kamerlid voor de VVD en nu demissionair staatssecretaris, de schouders onder de Zelfstandigenwet, zorgde in het Belastingplan 2025 voor extra geld voor de Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk en diende een initiatiefnota in over het toekomstig verdienvermogen van Nederland. „Ik durf te stellen dat op dit moment wij de partij zijn die serieus oog heeft voor wat er speelt in Nederland als het gaat om ondernemen en die daar ook serieuze voorstellen op doet.”
Lees ook: Zzp’er met tarief onder 36 euro is mogelijk werknemer, Kamer nu aan zet